بهترین پروژه های دیفای ۲ کدامند؟ معرفی ۱۰ پروژه برتر موج دوم دیفای

یکی از اثرگذارترین و موفق‌ترین موج‌های فناوری بلاک چین، امور مالی غیر متمرکز (Decentralized Finance) یا دیفای (DeFi) بوده است. دیفای ۲، اصطلاح جدیدی در دنیای بلاک چین است که برای اشاره به مجموعه‌ای از پروتکل‌های دیفای ساخته شده بر پیشرفت‌های اولیه دیفای مثل یلد-فارمینگ، وام ارز دیجیتال و … استفاده می‌شود. در این مقاله می‌خواهیم بهترین پروژه های دیفای ۲ را به شما کاربران گرامی مجله صرافی داموند، معرفی کنیم.

اکنون تقریبا دو سال از شروع موج اول دیفای که در سال ۲۰۲۰ آغاز شد، می‌گذرد. از آن زمان تاکنون، پروژه‌های دیفای بسیار موفقی مثل یونی سواپ معرفی و روش‌های جدیدی برای جلب نظر دنیای کریپتو، توسعه یافته‌اند.

با این حال، همانطور که بیت کوین نیز در شروع کار با مشکلات زیادی مواجه شد، دیفای نیز مشکلاتی را تجربه کرد ولی پروژه‌های فعال در حوزه امور مالی غیر متمرکز، تسلیم نشدند و به کار کردن برای حل این مشکلات، ادامه دادند.

می‌توان دیفای ۲ را حرکتی از سوی پروژه‌ها برای بهبود مشکلات دیفای ۱ دانست. پروژه‌های دیفای ۱می‌خواستند امور مالی غیر متمرکز را فراگیر کنند ولی با مشکلاتی مثل مقیاس‌پذیری، امنیت، متمرکز بودن، لیکوئیدیتی و دسترسی به اطلاعات رو به رو شدند. پروژه‌ها در دیفای ۲ می‌خواهند با این مشکلات مقابله کنند و کار کردن با پروژه‌های دیفای را کاربرپسندتر کنند. در صورتی که موج دیفای ۲ با موفقیت همراه شود، می‌تواند به کاهش ریسک و پیچیدگی‌های که کاربران کریپتو را فراری می‌دادند، کمک کند.

در ادامه مقاله پیش رو می‌خواهیم ۱۰ مورد از بهترین پروژه های دیفای ۲ را به شما معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

دیفای ۲ چیست؟

پیش از معرفی بهترین پروژه های دیفای ۲، لازم می‌دانیم که مختصری در رابطه با مفهوم دیفای ۲ صحبت کنیم زیرا حتی خود دیفای نیز مفهوم نسبتا جدیدی محسوب می‌شود و قطعا واژه دیفای ۲ برای خیلی از کاربران، ناآشنا است.

همانطور که پیش از این گفتیم، دیفای ۲ را می‌توان خیز بزرگ پروژه‌های دیفای برای حل کردن مشکلات دیفای ۱ دانست. دیفای از این نظر که توانست امکان ارائه خدمات مالی غیر متمرکز را فراهم آورد، موجی انقلابی در دنیای بلاک چین و ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود اما نقطه ضعف‌هایی نیز دارد.

دنیای کریپتو، قبلا با نسل دوم پروژه‌های مثل اتریوم، این فرایند بهبود را تجربه کرده است. اکنون، دیفای نیز به موج دومی برای حل مشکلات و واکنش به پیچیدگی‌های تنظیم‌گری و قانونی دولت‌ها مثل KYC و AML، نیاز دارد.

دیفای ۱ چه محدودیت هایی داشت؟

برای اینکه ضرورت دیفای ۲ و تغییراتی که ایجاد می‌کند را بهتر درک کنید، در این بخش، بعضی از مهم‌ترین محدودیت‌های دیفای ۱ را برای شما توضیح داده‌ایم. بسیاری از این محدودیت‌ها، مشابه با مشکلات بلاک چین‌های ارز دیجیتال هستند. از مهم‌ترین محدودیت‌ها و مشکلات دیفای ۱ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مقیاس‌پذیری: معمولا، پروتکل‌های دیفای بر بستر بلاک چین‌های دارای ترافیک و کارمزد گس بالا، به کندی کار می‌کنند و خدمات پرهزینه‌ای دارند. در چنین بستری، کارهای ساده خیلی طول می‌کشند و گاهی اوقات اصلا به صرفه نیستند.
• اوراکل‌ها و مشکل اطلاعات برون-شبکه: محصولات مالی وابسته به اطلاعات برون-شبکه به اوراکل‌های بسیار باکیفیت‌تری نیاز دارند.
• متمرکز بودن: هدف اصلی دیفای، افزایش غیر متمرکز بودن امور مالی است. با این حال، بعضی از پروژه‌های دیفای، خیلی غیر متمرکز به نظر نمی‌رسند و اصول سازمان مستقل غیر متمرکز (Decentralized Autonomous Organization) یا دائو (DAO) در آن‌ها به طور کامل رعایت نمی‌شود.
• امنیت: اکثر کاربران ریسک‌های دیفای را درک نمی‌کنند یا توانایی مدیریت آن‌ها را ندارد. بعضی از کاربران، میلیون‌ها دلار از دارایی‌های خود را در قراردادهای هوشمندی وارد می‌کنند که اطلاعات زیادی در رابطه با امنیت آن‌ها ندارند. با اینکه دیفای ۱ خالی از حسابرسی‌های امنیتی نبود اما در دیفای ۲ امنیت به قدری بالا می‌رود که این حسابرسی‌ها اهمیت خودشان را از دست می‌دهند.
• لیکوئیدیتی: به دلیل تعداد بالای پروژه‌های دیفای، لیکوئیدیتی موجود در این بازار بین بلاک چین‌ها و پروتکل‌های مختلف، توزیع می‌شود. در نتیجه، سهم لیکوئیدیتی پایینی به هر پروژه دیفای می‌رسد. تأمین لیکوئیدیتی در دیفای ۱ نیازمند قفل کردن دارایی‌ها و ارزش آن‌ها بود. در اغلب موارد، توکن‌های سپرده‌گذاری شده در استخرهای لیکوئیدیتی ارزش و کارایی خودشان را از دست می‌دادند.

دیفای ۲ چه کاربردهایی دارد؟

نیازی نیست که منتظر معرفی کاربردهای دیفای ۲ باشید. در حال حاضر هم پروژه‌هایی وجود دارند که خدمات دیفای را در شبکه‌های بسیاری، ارائه می‌دهند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به اتریوم، بایننس اسمارت چین، سولانا و دیگر بلاک چین‌های قراردادهای هوشمند، اشاره کرد. بعضی از مهم‌ترین کاربردهای دیفای ۲ به شرح زیر هستند:

آزاد کردن ارزش دارایی های سپرده گذاری شده

اگر تاکنون، جفت ارزی را در یکی از استخرهای لیکوئیدیتی سپرده‌گذاری کرده باشید، می‌دانید که با این کار، توکن‌های LP دریافت می‌کنید. در دیفای ۱، شما می‌توانستید توکن‌های LP را یلد-فارمینگ کنید تا سود آن‌ها را بگیرید.

قبل از دیفای ۲.۰، یلد-فارمینگ، تنها امکان استفاده از ارزش دارایی‌های سپرده‌گذاری شده بود. در دیفای ۱، دارایی‌های دیجیتالی به ارزش میلیون‌ها دلار در گاوصندوق‌های تأمین‌کننده لیکوئیدیتی قفل می‌شدند ولی ارزش آن‌ها هیچ استفاده‌ای نمی‌شد.

در مقابل، در دیفای ۲، کاربران می‌توانند از توکن‌های LP به عنوان وثیقه استفاده کنند. با استفاده از چنین وثیقه‌هایی می‌توان وام‌های ارز دیجیتال گرفت یا توکن‌ها را در فرایندی مشابه با میکردائو (MakerDAO) مینت کرد.

سازوکار دقیق این فرایند، از پروژه‌ای به پروژه دیگر، متفاوت است اما فلسفه کلی این است که بتوان از توکن‌های LP برای آزاد کردن ارزش دارایی‌های قفل شده به منظور ایجاد درصد بازده سالیانه (Annual Percentage Yield) یا APY استفاده کرد.

بیمه قرارداد هوشمند

انجام احراز هویت enhanced due diligence در قراردادهای هوشمند، کار دشواری است؛ مگر اینکه یک برنامه‌نویس با تجربه باشید. بدون داشتن دانش کافی برای این نوع احراز هویت، به سختی می‌توان امنیت پروژه‌ای را ارزیابی کرد.

بنابراین، سرمایه‌گذاری در پروژه‌های دیفای و وارد کردن پول‌های زیادی به قراردادهای هوشمند، ریسک بالایی دارد. در دیفای ۲، امکان استفاده از بیمه برای قراردادهای هوشمند خاصی فراهم آمده است.

فرض کنید که از یک بهینه‌ساز محصول (Yield Optimizer) استفاده می‌کنید و توکن‌های LP را با استفاده از یک قرارداد هوشمند، سپرده‌گذاری کرده‌اید. اگر قرارداد هوشمند، هک شود، شما تمام دارایی‌های سپرده‌گذاری شده خود را از دست می‌دهید.

با پرداخت مقدار کارمزد می‌توانید بیمه پروژه داشته باشید تا دارایی‌های از دست رفته خود را پس بگیرید. دقت داشته باشید که این نوع بیمه فقط برای بعضی از قراردادهای هوشمند وجود دارد. در صورتی که قرارداد هوشمند استخر لیکوئیدیتی هک شود و دارایی‌های شما به سرقت رود، بیمه قرارداد هوشمند به درد شما نمی‌خورد. با این حال، در صورت هک شدن قرارداد هوشمند یلند-فارمینگ، امکان پوشش بیمه وجود دارد.

بیمه ضرر ناپایدار

در صورتی که در یک استخر لیکوئیدیتی سرمایه‌گذاری و ماینینگ لیکوئیدیتی را شروع کنید، هر تغییری در نسبت قیمت یکی از توکن‌هایی که قفل کرده‌اید، منجر به ضرر کردن شما می‌شود. این تنوع ضرر، ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) نامیده می‌شود. در پروژه‌های دیفای ۲، روش‌های جدیدی برای بیمه کردن ضرر ناپایدار پیشبینی شده است.

وام های خودبازپرداخت شونده

معمولا، دریافت وام در دیفای ۱ با ریسک لیکوئید شدن و پرداخت بهره‌های زیاد همراه بود. در مقابل، در دیفای ۲ این مشکل حل شده است.

برای مثال، تصور کنید که وامی به ارزش ۱۰۰ دلار دریافت می‌کنید. وام‌دهنده، مقداری رمزارز به ارزش ۱۰۰ دلار به شما می‌دهد که نیازمند یک وثیقه به ارزش ۵۰ دلار است.

زمانی که وثیقه را فراهم می‌کنید، وام‌دهنده از آن برای کسب سود و بازپرداخت وام شما استفاده می‌کند. بعد از اینکه وام دهنده، ۱۰۰ دلار خودش با مقدار بهره آن را دریافت کرد، وثیقه به شما بازگردانده می‌شود.

بنابراین، ریسک لیکوئید شدن وثیقه شما در این حالت وجود ندارد. اگر ارزش وثیقه کاهش پیدا کند، فقط باید زمان بیشتری برای بازپرداخت وام و دریافت وثیقه خود، صبر کنید.

بهترین پروژه های دیفای ۲ چه ویژگی هایی دارند؟

حالا که با اهمیت دیفای ۲ و مزیت‌های آن نسبت به دیفای ۱ آشنا شدید، وقت آن رسیده که شما را با بهترین پروژه های دیفای ۲ آشنا کنیم. ابتدا، ویژگی‌های بهترین پروژه‌ها در دیفای ۲ را برای شما توضیح می‌دهیم و سپس، به سراغ معرفی ۱۰ پروژه برتر در دیفای ۲ می‌رویم. همچنان با ما همراه باشید.

سادگی و قابل درک بودن

همانطور که پیش از این گفتیم، یکی از مهم‌ترین تغییرات پروژه‌های دیفای ۲ در مقایسه با دیفای ۱، کاربرپسندتر شدن است. برای اینکه پروژه‌ای بتواند کاربران را جذب کند، باید خیلی ساده و شفاف، اهداف، کاربرد و اعتبار توسعه را توضیح دهد.

در صورتی که رابط کاربری پروژه خیلی پیچیده باشد و اطلاعات کاملی به کاربر ندهد، بهتر است که بی‌خیال آن شوید و به سراغ پروژه شفاف‌تری بروید. بنابراین، رابط کاربری قابل درک و ساده و اطلاعات مفید در صفحات وب، از مهم‌ترین ویژگی‌های پروژه‌های خوب در دیفای ۲ است.

کامیونیتی فعال

هیچ پروژه دیفای نمی‌تواند بدون داشتن کامیونیتی فعال، موفق شود، کامیونیتی است که پروژه را جلو می‌برد و از کل اکوسیستم، پشتیبانی می‌کند. کامیونیتی است که شفافیت و امنیت پروژه را حفظ می‌کند و به پروتکل‌های حاکمیتی، فرصت‌های آتی و تجربه کاربری، نظارت دارد.

پشتیبانی قوی از طرف سازمان های معتبر

پیش از سرمایه‌گذاری روی هر پروژه‌ای، به نشانه‌های پشتیبانی از طرف سازمان‌های معتبر، دقت کنید. بهترین پروژه های دیفای ۲ آن‌هایی هستند که از طرف سازمان‌های معتبر، پشتیبانی مالی می‌شوند. وجود کمک‌های مالی، تضمین‌کننده توسه پروژه و امکان پیاده‌سازی ایده‌های بلند-پروازانه است. گذشته از این، کمک‌های مالی از طرف سازمان‌های معتبر به سرمایه‌گذاران بیشتری انگیزه سرمایه‌گذاری روی پروژه را می‌دهد که به نوبه خود، تضمین‌کننده موفقیت‌های آتی پروژه است.

حسابرسی برای پیشگیری از حملات هکری

هکرها همیشه پروتکل‌های قراردادهای هوشمند را هدف حملات خودشان قرار می‌دهند و سبب ناامنی و ناپایداری پروژه‌ها می‌شوند. در صورتی که یک پروژه دیفای نتواند مشکلات نرم‌افزاری را حل کند، به بهشت هکرها تبدیل می‌شود.

بنابراین، به دقت مشخصات امنیتی پروژه را مطالعه کنید. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های یک پروژه خوب در دیفای ۲، داشتن حسابرسی‌های منظم برای اطمینان از هک نشدن قراردادهای هوشمند است.

سلامت اقتصاد توکنی

یکی دیگر از ویژگی‌های بهترین پروژه های دیفای ۲، اقتصاد توکنی سالم و ساختارمند است که می‌تواند سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کند. کارایی پروژه، سازوکارهای پایداری قیمت و عرضه، توزیع عادلانه توکن‌ها و سازوکارهای حاکمیتی درست، از مهم‌ترین نشانه‌های سلامت توکنومیک پروژه هستند.

معرفی ۱۰ مورد از بهترین پروژه های دیفای ۲

در این بخش، می‌خواهیم ۱۰ مورد از بهترین پروژه‌ها در دیفای ۲ را به شما معرفی کنیم.

۱- راری کپیتال

راری کپیتال (Rari Capital) پروژه‌ای آینده‌نگرانه در دیفای ۲ است که با هدف استفاده مردم ناآشنا با فناوری از مزایای دنیای توسعه یافته است. فعالیت‌های مالی مثل وام دادن، وام گرفتن و یلد-فارمینگ در این پروژه به سادگی هر چه تمام‌تر انجام می‌شوند.

برنامه‌نویسان می‌توانند با استفاده از این پلتفرم، محصولات خودشان را به شیوه‌ای خودکارسازی کنند که به جای وقت تلف کردن روی بازاریابی، وقت خودشان را به توسعه پروتکل‌های نرم‌افزاری اختصاص دهند.

توکن بومی راری کپیتال RTG نام دارد که قیمت آن در حال حاضر، حدود ۸.۲۰ دلار است. پیشبینی‌ها حاکی از آن است که قیمت RTG در سال ۲۰۲۳ به ۱۰۰ دلار نیز افزایش پیدا خواهد کرد.

پروتکل فیوز (Fuse) تنها یکی از محصولات خلاقانه متعددی است که در این پروژه، ارائه می‌شود. این پروتکل، نرخ بهره آزاد دارد که به ایجاد استخرهای وام‌گیری بدون نیاز به مجوز، کمک می‌کند. در مجموع می‌توان گفت که کامیونیتی فعال، سرمایه‌گذاری قوی و خلاقیت پیوسته، راری کپیتال را به یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ تبدیل کرده است که ارزش سرمایه‌گذاری بلند-مدت را دارد.

استخرهای Rari Capital

راری کپیتال، روشی ایمن و بدون ریسک برای یلد کردن ناشناس دارایی‌های دیجیتالی فراهم می‌آورد. این پروژه دارای چندین استخر برای ماینینگ لیکوئیدیتی است که کاربران می‌توانند با سپرده‌گذاری دارایی‌های دیجیتالی خود در آن‌ها، درآمد منفعل داشته باشند. استخرهای راری کپیتال به شرح زیر هستند:

Rari Stable Pool

کاربران و می‌توانند در این استخر استیبل راری، ETH یا دیگر توکن‌های ERC-20 را با هدف مینت کردن توکن بومی $RST، یلد کنند.

تمامی توکن‌های ERC20 در این این استخر با USDC سواپ می‌شوند و بنابراین، امکان اسپلیپاژ همه انواع دارایی‌ها، به غیر از USDC وجود دارد. در این استخر می‌توان کارهای زیر را انجام داد:

• وام دادن USDC در پلتفرم کامپاند
• وام دادن USDC در پلتفرم آوه
• وام دادن USDC در پلتفرم dYdX
• تأمین لیکوئیدیتی در پلتفرم mStable

Rari Yield Pool

کاربران می‌توانند در این استخر، توکن‌های ETH یا دیگر توکن‌های ERC20 را سپرده‌گذاری و توکن‌های بومی $RYPT را مینت کنند. بعضی از استراتژی‌های ریسکی برای گرفتن بازدهی بالا از یلد-فارمینگ در این استخر به شرح زیر هستند:

• وام دادن Dai، USDC و USDT بر بستر پلتفرم کامپاند
• وام دادن Dai، USDC، TUSD، USDT، sUSD و BUSD بر بستر پلتفرم آوه
• وام دادن وام دادن Dai و USDC بر بستر پلتفرم dYdX
• تأمین لیکوئیدیتی بر بستر پلتفرم mStable
• تأمین لیکوئیدیتی از طریق Yearn و تغییر گاوصندوق (Switching Between Vaults یا WIP) بر بستر پلتفرم dForce

Rari ETH Pool

کاربران می‌توانند توکن‌های ETH یا دیگر توکن‌های ERC20 را در این استخر سپرده‌گذاری کنند تا توکن‌های $REPT را به عنوان بهره بگیرند. با سپرده‌گذاری در این استخر می‌توان کارهای زیر را انجام داد:

• یلد-فارمینگ با تأمین لیکوئیدیتی
• وام دادن ETH در کامپاند
• وام دادن ETH در آوه
• وام دادن ETH در dYdX
• وام دادن ETH در آلفا فایننس (Alpha Finance)

استخرهای فیوز؛ استخرهای وام دهی و وام گیری راری کپیتال

این پروتکل، اولین پروتکل دارای نرخ بهره آزاد در دیفای است و در زمان نوشتن این مقاله، دارایی‌هایی به ارزش بیش از ۵۱ میلیون دلار در استخرهای فیوز قرار دارد. کاربران می‌توانند با استفاده از این پروتکل، کارهایی مثل وام دادن، وام گرفتن و ایجاد بازارهای وام‌دهی جداگانه را به راحتی و به صورت نامحدود انجام دهند.

هر کسی می‌تواند استخر وام‌دهی و وام‌گیری خودش را به راحتی بر بستر پروتکل فیوز ایجاد کند. هر استخر فیوز، یک فورک از پروتکل کامپاند است.

توکنومیک راری کپیتال

RTG، توکن حاکمیتی راری کپیتال است. می‌توان از این توکن برای ارائه طرح‌های پیشنهادی و مشارکت در رأی‌گیری برای تأیید طرح‌های پیشنهادی که دیگر هولدرهای کامیونیتی آن‌ها را پیشنهاد می‌دهند، استفاده کرد. کاربران می‌توانند امتیاز امکان مشارکت در رأی‌گیری‌ها را به آدرس دیگری تفویض کنند.

سازمان مستقل غیر متمرکز پروژه راری کپیتال، هیچ‌گونه رویداد فروش برای عرضه این توکن برگزار نکرده است و تمامی توکن‌های آزاد شده، یا از روش ماینینگ لیکوئیدیتی استخراج یا در یک توزیع عادلانه، بین بنیان‌گذاران پروژه، توزیع شده‌اند.

در حال حاضر، می‌توان توکن‌های RTG را در هنگام برگزاری برنامه‌توی توزیع توکن، از پورتال راری کپیتال استخراج کرد یا آن را از بعضی صرافی‌های ارز دیجیتال خرید.

کل ذخیره توکنی RTG، به ۱۰ هزار توکن می‌رسد. این پروژه، به ماینینگ لیکوئیدیتی در طول ۶۰ روز ۸۷.۵ درصد پاداش می‌دهد. پاداش تیم راری نیز در طول ۲ سال، ۱۲.۵ درصد است.

توکن RTG، توکن کاربردی پروژه نیز محسوب می‌شود و می‌توان از آن برای ماینینگ لیکوئیدیتی استفاده کرد. هولدرهای این توکن می‌توانند توکن‌های خود را وارد استخر لیکوئیدیتی RTG-ETH در صرافی غیر متمرکز سوشی سواپ (SushiSwap) کنند و توکن‌های LP پاداش بگیرند.

۲- کانوکس فایننس

یکی از پروژه‌های بسیار معتبر و ریشه‌دار دیفای ۲، کانوکس فایننس (Convex Finance) است که به سرمایه‌گذاران و تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی کمک می‌کند تا پاداش‌های بیشتری در مقایسه با خیلی از پلتفرم‌های مشابه در بازار کسب کنند.

این پروژه که بر بستر کرو فایننس (Curve Finance) توسعه یافته است، به ارائه نرخ‌های بهینه برای استیبل کوین‌ها شناخته می‌شود. کانوکس فایننس، به دلیل سازوکار پاداش‌دهی بسیار خوبی که برای سرمایه‌داران و تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی پروژه فراهم آورده است، لیکوئیدیتی بسیار بالایی دارد.

این سازوکار خلاقانه، امکان دریافت پاداش‌های حداکثری، صرف نظر از تعداد توکن‌ها را برای سرمایه‌داران پروژه، فراهم می‌آورد و این کار با ترغیب کاربران به سپرده‌گذارای دارایی‌های خود در استخرهای پروژه و تبدیل آن‌ها به veCRV انجام می‌شود.

تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی نیز می‌توانند از الگوهای درآمدی متنوع در این پروژه، شامل نرخ بهره پایه، دریافت بخشی از کارمزد تردینگ در پلتفرم کرو فایننس، پاداش‌های CRV تقویت شده با کانوکس و ماینینگ لیکوئیدیتی استفاده کنند.

این پروژه در حال حاضر یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ و یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیر متمرکز دنیا است. به نظر می‌رسد که قدرت بالای این صرافی به دلیل سادگی‌اش باشد. کانوکس فایننس تنها روی ایجاد فرصت‌های جدید برای هولدرهای توکن CRV و تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی کرو فایننس، تمرکز دارد.

توکن‌های CVX، پتانسیل بالایی برای افزایش قیمت در سال‌های آتی دارند و تقریبا تمامی تحلیلگران بازار ارزهای دیجیتال، آینده روشنی برای این پروژه متصور هستند.

کانوکس فایننس چطور کار می کند؟

دو روش وجود دارد که کاربران کانوکس فایننس می‌توانند از آن‌ها برای درآمدزایی استفاده کنند:

• استیکینگ
• قفل کردن توکن‌های CVX

هولدرهای Curve و تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی می‌توانند با هولد کردن دارایی‌های دیجیتالی خود در کانوکس فایننس، پاداش بگیرند. کاربران این پلتفرم می‌توانند با استیکینگ توکن‌های CRV، توکن‌های cvxCRV را به عنوان پاداش، دریافت کنند. این توکن‌ها نیز همانند توکن‌های LP، موقعیت شما در کانوکس را نشان می‌دهند و می‌تواند آن‌ها را با توکن‌های CRV و بسیاری از توکن‌های دیگر، سواپ کرد.

چنین سازوکاری، امکان سواپ کردن توکن‌های CRV سپرده‌گذاری شده را نیز فراهم می‌آورد زیرا توکن‌های cvxCRV، بازارهایی با لیکوئیدیتی بالا دارند که می‌توان این توکن‌ها را در آن‌ها، با همدیگر سواپ کرد.

گذشته از مواردی که در بالا گفته شد، امکان استیکینگ توکن‌های LP کرو فایننس و توکن‌های CVX نیز در کانوکس فایننس وجود دارد.

پاداش استیکینگ به روش‌های زیر پرداخت می‌شود:

• سهمی از کارمزدهای پلتفرم کانوکس که به صورت CRV پرداخت می‌شود
• سهمی از کارمزدهای پلتفرم کرو فایننس که به صورت 3CRV پرداخت می‌شود
• پاداش‌های cvxCRV
• پاداش‌های CVX و واجد شرایط شدن برای مشارکت در ایردراپ‌های پروژه‌هایی مثل الیپسیس فایننس (Ellipsis Financew)

در روش دوم درآمدزایی در این پلتفرم، می‌توان با قفل کردن توکن‌های CVX، واجد شرایط دریافت سهمی از کارمزدهای پلتفرم کرو فایننس و نیز، حق مشارکت در تصمیمات حاکمیتی پروژه شد.

پاداش قفل کردن توکن‌های CVX به روش‌های زیر پرداخت می‌شود:

• پاداش‌های CRV بدون نیاز به قفل کردن توکن‌های CRV
• توکن‌های CRX و کارمزدهای سپرده‌گذاری/برداشت

توکنومیک CRX

CVX توکن حاکمیتی پروژه کانوکس فایننس است. هولدرهای این توکن می‌توانند در رأی‌گیری‌های حاکمیتی پروژه شرکت کنند. توکن‌های CVX تنها زمانی مینت می‌شوند که تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی کرو فایننس، با استفاده از کانوکس، توکن‌های CRV خود را برداشت کنند.

در حال حاضر، امکان خرید توکن‌های CVX از بسیاری از صرافی‌های ارزهای دیجیتال وجود دارد. قیمت هر توکن CRX در زمان نوشتن این مقاله، ۱۰.۶۵ دلار است.

کل ذخیره CVX، تعداد ۱۰۰ میلیون کوین است که از این تعداد، ۳۰ درصد به تیم توسعه‌دهنده پروژه تعلق دارد و مابقی، بین تمامی کاربران توزیع می‌شود. در حال حاضر، بیش از ۶۱ میلیون کوین از این توکن وارد چرخه شده است.

۳- یوکوید

توکن بومی پروژه یوکوید (Uquid) که UQC  نام دارد، نوعی توکن ERC20 است. این توکن از رشد شبکه یوکوید که با هدف ساده‌سازی پرداخت با ارزهای دیجیتال برای کاربران در سرتاسر دنیا طراحی شده است، پشتیبانی می‌کند.

یوکوید کارت (UQUID Card) همانند خیلی دیگر از کارت‌های اعتباری ارزهای دیجیتال موجود در بازار کار می‌کند اما اولین کارت ارز دیجیتال پیش‌پرداخت شده است که از بیش از ۱۰۰ نوع رمزارز، پشتیبانی می‌کند.

از زمان راه‌اندازی این یوکوید تقریبا تمامی پلتفرم‌های اصلی ارز دیجیتال از آن پشتیبانی می‌کنند. کاربردهای این کارت، فراتر از دنیای کریپتو است و می‌توان در زندگی واقعی نیز برای خرید کالاها و خدمات از آن استفاده کرد. دارندگان یوکوید کارت به راحتی می‌توانند دارایی‌های دیجیتالی خود را به ارزهای فیات تبدیل کرده و آن را از صرافی‌های مختلف، برداشت کنند.

این کارت، هم‌اکنون در چندین پلتفرم ارز دیجیتال، عرضه می‌شود. توانایی یوکوید کارت برای تبدیل ارزهای دیجیتال به ارزهای فیات، انگیزه بزرگی برای توسعه‌دهندگان محسوب می‌شود. در کل می‌توان گفت که UQC پتانسیل بسیار بالایی دارد. احتمالا، همکاری‌های آتی این پروژه با پروژه‌های دیگر، تعداد کاربران و پذیرش جهانی یوکوید کارت را افزایش می‌دهد.

خدمات مختلف یوکوید

• پرداخت کارمزد تراکنش‌ها: از این پلتفرم می‌توان برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها استفاده کرد. گذشته از این، کاربران می‌توانند در ازای استفاده از یوکوید برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها، درصدی تخفیف دریافت کنند.
• پرداخت صورتحساب: با استفاده از یوکوید کارت می‌توانید پول خرید کالاها و خدمات متنوعی را پرداخت کنید. همچنین، در بعضی از کشورها می‌توان با این کار، قبض آب و برق را تسویه کرد.
• استیکینگ: دارندگان توکن‌های UQC می‌توانند با سپرده‌گذاری این توکن‌ها، درامد منفعل داشته باشند.
• وام گرفتن: کاربران می‌توانند در این پلتفرم، وام‌های ارز دیجیتال بگیرند.
• سواپ کردن: کاربران می‌توانند در پلتفرم یوکوید، به راحتی توکن‌های خود را با توکن‌های مورد نظرشان معاوضه کنند.
• ووچر دارویی: بعضی از داروخانه‌ها در ایالات متحده، ووچر دارویی یوکوید را برای پرداخت هزینه‌های داروها، قبول دارند.
• و …

قابلیت های یوکوید کارت

پلتفرم یوکوید، دو نوع کارت اعتباری مختلف ارائه می‌دهد که شامل کارت‌های بیت کوین و کارت‌های آلت کوین‌ها هستند. این کارت‌ها می‌توانند مجازی یا فیزیکی باشند.

قابلیت‌های یوکوید کارت مجازی به شرح زیر است:

• انتقال کارت به کارت
• صفر درصد کارمزد تراکنش برای تراکنش‌های کارتخوان
• تحویل فوری
• احراز هویت آنلاین
• اعتبار سه ساله
• متصل بودن به سیستم پرداخت ارزی پی پال
• قابلیت برداشت نامحدود از ATMها

قابلیت‌های یوکوید کارت اعتباری فیزیکی به شرح زیر هستند:

• انتقال کارت به کارت
• صفر درصد کارمزد تراکنش برای تراکنش‌های کارتخوان
• تحویل فوری و بدون کارمزد
• قابلیت برداشت نامحدود از ATMها

توکنومیک یوکوید

UQC، توکن بومی این پروژه، نوعی توکن ERC20 است که برای حاکمیت و پشتیبانی مالی از پروژه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این توکن که بر بستر بلاک چین اتریوم کار می‌کند، در اکتبر ۲۰۱۷ معرفی شد. UQC ذخیره محدود ندارد و در حال حاضر، حدود ۱۰ میلیون کوین از این توکن در چرخه هستند. صرافی‌های مختلفی این توکن را به فروش می‌رسانند.

۴- سیناپس

سیناپس (Synapse) یک صرافی غیر متمرکز میان-زنجیره‌ای است که لیکوئیدیتی بالایی برای تریدرهای ارزهای دیجیتال فراهم می‌آورد.

استفاده از استخرهای لیکوئیدیتی سیناپس، شرایط را برای کسب و کارهایی که تحت تأثیر بازارهای لیکوئید قرار دارند، به شدت تغییر می‌دهد. هر کسی می‌تواند دارایی‌های دیجیتالی خود را وارد این استخرهای لیکوئیدیتی کند. مدل‌های مارکت میکر خودکار (AMM) و ساختار همتا به قرارداد (Peer-to-Contract)، تضمین‌کننده لیکوئیدیتی کافی حتی برای سازگاری با کمترین دارایی‌ها است.

این پروژه که می‌توان آن را یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ نامید، اکوسیستم دیفای رو به رشدی دارد. سیناپس، برخلاف بسیاری از پروژه‌های دیفای، ثبت نام آسانی دارد و برای عضویت در این پلتفرم، نیازی به احراز هویت AML و KYC ندارید؛ هر کسی می‌تواند به سادگی کیف پول دیجیتالی خود را به حساب سیناپس متصل و به روش‌های مختلفی، درآمدزایی کند. بازار سیناپس با این ساختار باز، به مشارکت کنندگان برای استفاده از خدمات مالی انگیزه زیادی می‌دهد.

تیم توسعه‌دهنده سیناپس در حال کار کردن روی توسعه یک بلاک چین دارای الگوریتم اجماع اثبات سهام (Proof-of-Stake یا PoS) است که به تأییدکنندگان امکان استیکینگ توکن‌های بومی SNY را می‌دهد. این کار به امنیت پلتفرم سیناپس کمک می‌کند.

سرمایه بسیار زیاد، پشتیبانی شدن توسط سرویس‌های زیرساختی متعدد و معتبر و ارائه بیش از ۱۰۰ محصول کاربردی، سیناپس را به یک صرافی غیر متمرکز با آینده‌ای بسیار روشن تبدیل کرده است.

سازوکار سیناپس

تأییدکننده‌های رایانش چندجانبه میان-زنجیره‌ای (Cross-Chain multiparty Computing یا MPC) که بر اساس Boundary Signature Schemes یا BTS کار می‌کنند، امنیت را برای این شبکه را فراهم می‌آورند.

زمانی که دو سوم تأییدکننده‌های MPC، تراکنشی را امضاء کنند، شبکه برای تأیید آن تراکنش به اجماع می‌رسد و تراکنش را در بلاک چین هدف، صادر می‌کند.

اما MCP  و BTS دقیقا چیست؟

در شبکه MPC، تأییدکنندگان می‌توانند بدون در خطر قرار گرفتن حریم خصوصی خود، با دیگر تأییدکنندگان برای حل کردن توابع هش، همکاری کنند.

در این سیستم، هیچ کدام از تأییدکنندگان نمی‌توانند داده‌های وارد شده توسط تأییدکنندگان دیگر را شناسایی کنند اما همه تأییدکنندگان می‌توانند برای حل کردن توابع هش، با هم دیگر همکاری داشته باشند و اطلاعات حاصل از حل شدن تابع را دریافت کنند.

در سیستم BTS، هر امضای دیجیتالی به یک کلید خصوصی عمومی و خصوصی وابسته است. از کلید خصوصی برای امضا کردن تراکنش‌ها و از کلید عمومی برای بررسی وجود امضا استفاده می‌شود.

مارکت میکر خودکار سیناپس

شبکه سیناپس، با ثبت کردن تراکنش‌ها در بلاک چین‌های هدف، لیکوئیدیتی را به درون آن بلاک چین‌ها هدایت می‌کند. مارکت میکر خودکار سیناپس، دارایی‌هایی را که آن لیکوئیدیتی را تشکیل می‌دهند به توکن‌های بومی بلاک چین هدف، تبدیل می‌کند.

این مارکت میکر برای تبدیل دارایی‌های تشکیل‌دهنده لیکوئیدیتی به توکن‌های بلاک چین هدف، از الگوریتم استیبل سواپ (Stableswap) استفاده می‌کند تا دارایی‌ها را درون استخرهای لیکوئیدیتی میان-زنجیره‌ای کشف قیمت و معادل‌سازی کند و امکان انتقال بدون استهلاک و با اسلیپاژ پایین دارایی‌ها بین اکوسیستم‌های مختلف را فراهم آورد.

توکنومیک سیناپس

توکن بومی این پروژه، SYN نام دارد که توکن حاکمیتی است و دارندگان آن می‌توانند در رأی‌گیری‌های سازمان مستقل ناشناس سیناپس شرکت کنند. همچنین، از این توکن برای پاداش دادن به تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی و تأییدکنندگان شبکه استفاده می‌شود. کاربران می‌توانند با استفاده از این توکن کاربردی، کارمزد تراکنش‌های درون شبکه سیناپس را پرداخت کنند.

۵- راریبل

راریبل (Rarible) یک بازار محبوب NFT و یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ است که اکوسیستم گسترده‌‌ای شامل ساخت، ذخیره‌سازی و معامله NFT را شامل می‌شود.

هدف از توسعه راریبل، ایجاد پروتکلی متن-باز (Open-Source) برای برنامه‌نویسان به منظور ایجاد، ذخیره و تبلیغ کردن توکن‌های غیر مثلی یا NFTها بوده است.

از مهم‌ترین قابلیت‌های پروژه راریبل می‌توان به «محتوای قفل شده» اشاره کرد. توسعه‌دهندگان NFTها می‌توانند با استفاده از این قابلیت، تجربه بسیار جالبی برای مجموعه‌داران NFTها فراهم آورند. آزاد کردن NFTها به هولدرهای آن‌ها امکان دریافت فایل‌هایی با رزولوشن بالاتر، تماشای ویدئوهای پشت صحنه، مشارکت در رویدادهای محدود به اعضا و … را می‌دهد.

پلتفرم راریبل، مکانی عالی برای پیدا کردن NFTهای هنری کمیاب است. رابط کاربری این پروژه می‌تواند NFTها را براساس قیمت، ویژگي‌ها، محبوبیت، ارزش و دیگر پارامترها، دسته‌بندی کند. سرمایه‌داران می‌توانند گذشته از معامله NFTها در این بازار، از ماینینگ لیکوئیدیتی نیز کسب درآمد کنند.

تیم توسعه‌دهنده پروژه می‌خواهد سرمایه‌گذاری بیشتری روی پروژه‌های وب ۳ نسل بعدی انجام دهد. این پروژه‌ها بر بستر پروتکل راریبل ساخته می‌شوند تا این اکوسیستم را به فضایی فراتر از NFTها توسعه دهند و از آن پشتیبانی کنند.

از زمان راه‌اندازی، این پروژه به هزاران نفر کمک کرده است تا بدون کدنویسی، NFT بسازند. جدا از بازار NFT راریبل، به نظر می‌رسد که دیگر پروژه‌هایی که احتمالا بر بستر این پلتفرم ساخته می‌شوند، ارزش توکن‌های بومی RARI را در سال ۲۰۲۲، بالا می‌برند.

راریبل چطور کار می کند؟

توسعه‌دهندگان NFTها برای تبدیل کردن کار خود به NFT باید با استفاده از نرم‌افزار راریبل، توکن خاصی مینت کنند. آن‌ها برای این کار باید فرمی را در وبسایت راریبل پر کرده و آن را به اثر خود ضمیمه کنند. با این کار، توکن جدیدی بر بستر بلاک چین اتریوم ساخته می‌شود و مشابه دیگر توکن‌های موجود بر بستر اتریوم، این NFT را می‌توان از آدرسی به آدرس دیگر ارسال کرد.

یکی از ویژگی‌های بسیار جالب بازار NFT راریبل، امکان برنامه‌نویسی رویالتی (Royalty) (حق دریافت بخشی از فروش‌های آتی) در ساخت NFTها است. برای مثال، اگر رویالتی یک NFT، ۱۰ درصد باشد، ۱۰ درصد از کل فروش‌های آتی آن NFT به توسعه‌دهنده اختصاص پیدا می‌کند.

توکنومیک راریبل

توکن RARI نقش مهمی در حفظ پروژه دارد. کاربران می‌توانند با داشتن این توکن در تصمیمات حاکمیتی مثل نحوه خرج شدن کارمزدها و … مشارکت داشته باشند. البته، اعمال نتایج رأی‌گیری‌های راریبل، تضمینی نیست و تیم توسعه‌دهنده باید در این مورد تصمیم‌گیری کنند.

کل ذخیره توکنی راریبل، ۲۵ میلیون RARI است. ۱۰ درصد از این مقدار به روش ایردراپ بین کاربران توزیع شده است. ۳۰ درصد از کل ذخیره ۲۵ میلیونی توکن RARI در اختیار تیم توسعه‌دهنده و سرمایه‌گذاران اصلی قرار دارد و ۶۰ درصد مابقی نیز قرار بودن به صورت ایردراپ‌های هفتگی، توزیع شود که این ایردراپ‌ها، لغو شدند.

توکنومیک RARI به دلیل ماهیت نیمه غیر متمرکز سازمان مستقل ناشناس این پروژه، انعطاف‌پذیر و رو به رشد است. با این حال، هنوز معلوم نیست که توزیع توکنی به چه صورت خواهد بود. بسیاری از صرافی‌ها مثل کوین بیس و یونی سواپ، توکن‌های RARI را برای فروش عرضه می‌کنند.

داشتن این توکن‌ها برای مشارکت در پروژه، ضروری است. با اینکه در حال حاضر، توکن‌های RARI با مشارکت در پروژه به کاربران تعلق نمی‌گیرند اما امکان سرمایه‌گذاری مستقیم روی NFTهای موجود در راریبل وجود دارد.

کاربران می‌توانند NFTهای دیگران را بخرند و یک مجموعه NFT برای خودشان تشکیل دهند یا اینکه NFTهای مخصوص خودشان را بسازند و تبلیغ کنند.

۶- توکماک

توکماک (Tokemak) را می‌توان نوعی جمع‌کننده لیکوئیدیتی برای صرافی‌های غیر متمرکز دانست. این پلتفرم امکان تأمین لیکوئیدیتی پلتفرم‌هایی مثل صرافی‌های غیر متمرکز و دیگر پروژه‌های دیفای، توسط کاربران را فراهم می‌آورد.

این فریم‌ورک با هدف حل کردن مشکلات در سیستم‌های مارکت میکر، توسعه یافته است. مارکت میکرهای دیفای ۱، کارایی بالایی نداشتند، غیر قابل پیشبینی بودند و هزینه‌های استفاده از آن‌ها بالا بود. توکماک، مشکل لیکوئیدیتی را با داشتن چندین قابلیت خلاقانه حل کرده و لیکوئیدیتی بالاتری، با هزینه‌های کمتر و کارایی و شفافیت بیشتر برای کاربران تأمنین می‌کند.

کاربران با استفاده از توکماک می‌توانند در رابطه با اینکه در کدام پلتفرم و چطور به عنوان تأمین‌کننده لیکوئیدیتی کار کنند، تصمیم بگیرند و پاداش استیکینگ دریافت کنند. در حال حاضر، تیم توسعه‌دهنده این پروژه در حال کار کردن روی نحوه استفاده حاکمیتی از توکن  بومی این پروژه است که TOKE نام دارد.

با اینکه مفهوم تأمین لیکوئیدیتی توسط طرف سوم، مفهوم جدیدی نیست اما پاداش‌های خوب و فراهم آوردن انگیزه بالا برای مشارکت‌کنندگان، توکماک را به یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ تبدیل کرده است.

در صورتی که تیم توسعه‌دهنده، تصمیمات خوبی بگیرد، این پروژه می‌تواند خیلی سریع با فراهم آوردن مسیری برای سرازیر شدن لیکوئیدیتی به درون پروژه‌های دیفای و صرافی‌های غیر متمرکز، به بلوغ برسد. شاید همین دلیل برای سرمایه‌گذاری بلند-مدت روی این پروژه، کافی باشد.

سازوکار توکماک

نام پلتفرم توکماک، از نوعی راکتور مورد استفاده در تولید انرژی هسته‌ای به نام توکاماک (Tokamak) گرفته شده است. از این راکتور برای همجوشی هسته‌ای به منظور به دام انداختن مغناطیسی پلاسما (حالت چهارم ماده که یک گاز داغ و یونیزه است) استفاده می‌شود. درون توکماک، گازها به اندازه‌ای حرارت می‌بینند که به پلاسما تبدیل شوند و با همجوشی اتم‌ها، انرژی آزاد می‌شود. حرارت حاصل از این واکنش همجوشی برای تولید برق پایدار مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در پلتفرم توکماک نیز همانند اتفاقی که در راکتور توکاماک رخ می‌دهد، از توکن‌های راکد برای تأمین لیکوئیدیتی پایدار استفاده می‌شود.

هر نوع دارایی دیجیتالی در این پلتفرم، دارای راکتور (استخر) مخصوص خودش است. در این راکتورها، توکن پروژه که TOKE نام دارد، برای تأمین مستقیم لیکوئیدیتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. TOKE را می‌توان «لیکوئیدیتی توکنی شده» (Tokenized Liquidity) در نظر گرفت.

وقتی هولدرهای این توکن، آن را درون راکتورها سپرده‌گذاری می‌کنند، می‌توانند مشخص کنند که لیکوئیدیتی به درون کدام پلتفرم سرازیر شود.

توکماک اولین پروژه‌ای است که امکان شفافیت و نظارت غیر متمرکز بر لیکوئیدیتی را فراهم می آورد.

معماری این پروژه از عناصر زیر تشکیل می‌شود:

• تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی: دارایی‌های دیجیتالی خود را درون راکتورهای توکماک سپرده‌گذاری می‌کنند و پاداش سپرده‌گذاری خود را به صورت توکن‌های TOKE دریافت می‌کنند.
• توکن بومی TOKE: از این توکن برای هدایت لیکوئیدیتی و مشارکت در حاکمیت پروژه استفاده می‌شود. هولدرهای TOKE، سازمان مستقل غیر متمرکز توکماک را تشکیل می‌دهند که روی پروتکل توکماک جنبه‌های مختلف این پروژه نظارت دارد.
• هدایت‌کنندگان لیکوئیدیتی (Liquidity Directors یا LDها): از توکن TOKE برای هدایت لیکوئیدیتی به جهت دلخواه خود استفاده می‌کنند. LDها، توکن TOKE را درون یک راکتور مشخص سپرده‌گذاری می‌کنند و پاداش آن‌ها، حق رأی برای هدایت لیکوئدیتی به صرافی مورد نظر است. قدرت رأی به میزان توکن‌های سپرده‌گذاری شده و میزان کل دارایی‌ها در آن راکتور بستگی دارد.
• مارکت میکرها یا قیمت‌گذاران (Pricerها): توکماک به صرافی‌های غیر AMM، که برای قیمت‌گذاری لحظه به لحظه به پلتفرم‌های دیگر وابسته هستند، مارکت میکر ارائه می‌دهد و به قیمت‌گذارایی دارایی‌ها در این صرافی‌ها کمک می‌کند.
• چرخه‌ها (Cycles): توکماک به صورت چرخه‌ای کار می‌کند و هر چرخه، یک هفته طول می‌کشد (ممکن است طول چرخه‌ها بعدا تغییر کند). تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی می‌توانند در طول هر چرخه، دارایی‌های خودشان را در راکتورها سپرده‌گذاری کنند و هر زمانی که چرخه جدیدی شروع شود، این دارایی‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. همچنین، امکان برداشتن دارایی‌ها در پایان چرخه‌ها وجود دارد.
• t(Assets): وقتی تأمین‌کننده لیکوئیدیتی، دارایی‌های خود را درون راکتور سپرده‌گذاری می‌کند، به همان مقدار t(Asset) دریافت می‌کند که بعدا می‌تواند از آن برای پس گرفتن دارایی‌های خودش استفاده کند. با این کار، t(Asset) می‌سوزد.

۷- پروتکل فراکس

پروتکل فراکس (Frax Protocol) اولین استیبل کوین جزئی-الگوریتمی (Fractional-Algorithmic) را راه‌اندازی کرده است. ذخیره توکنی FRAX، برخلاف بسیاری دیگر از استیبل کوین‌ها، بر اساس سیستم عرضه و تقاضا تغییر می‌کند.

هدف نهایی این سیستم، ایجاد نوعی ارز غیر متمرکز و بسیار مقیاس‌پذیر است که ناکارآمدی‌های ارزهای دیجیتال دارای ذخیره ثابت مثل بیت کوین را نداشته باشد.

پروتکل فراکس برای رسیدن به این هدف، به اولین مدل جزئی-الگوریتمی برای حفظ ارزش هر توکن FRAX نزدیک یک دلار، وابسته است. برای مثال، اگر قیمت این توکن به بالای یک دلار برسد، این الگوریتم، نسبت پشتوانه (وثیقه) را کم می‌کند و بالعکس.

پیش از معرفی فراکس، استیبل کوین‌ها در یکی از سه دسته زیر قرار می‌گرفتند:

• با پشتوانه ارزهای فیات
• با بیش-پشتوانه ارزهای دیجیتال (Overcollateralized with Cryptocurrencies)
• الگوریتمی بدون وثیقه

مدل جزئی-الگوریتمی مورد استفاده فراکس مدل کاملا جدیدی است که سرمایه‌داران می‌توانند آن را امتحان کنند.

فراکس چطور کار می کند؟

پروتکل فراکس سیستمی مبتنی بر دو توکن زیر است:

• استیبل کوین FRAX
• توکن کاربردی و حاکمیتی FXS

این پروتکل دارای قرارداد استخر است که وثیقه‌های USDC را نگه می‌دارد. تصمیمات حاکمیتی می‌توانند منجر به حذف یا نگهداری استخرها شوند.

این پلتفرم برای انجام چندین کار، به توکن FXS متکی است:

• حاکمیت پروژه
• استیکینگ
• مینت کردن توکن‌های FRAX

دارندگان توکن‌های FXS از حق رأی برای تصمیمات حاکمیتی پروژه برخوردار هستند. این تصمیمات، شامل اضافه شدن استخرهای جدید، حذف استخرهای موجود، تعیین قوانین استخرها و … می‌شود.

توکنومیک فراکس

برای مینت کردن استیبل کوین‌های FRAX در این پروتکل باید توکن‌های وثیقه (فعلا USDC) یا توکن‌های FXS، وثیقه گذاشته شوند. «نسبت وثیقه فراکس» (CR)، نسبت‌های درصدی هر توکن را مشخص می‌کند. برای مثال، نسبت وثیقه ۵۰ درصدی به این معنی است که برای مینت کردن هر FRAX باید به ارزش ۰.۵ دلار USDC و ۰.۵ دلار FXS وثیقه گذاشته شود.  در صورتی که کاربر بخواهد وثیقه خود را پس بگیرد، سازوکار گفته شده به صورت معکوس کار می‌کند.

برای سوزاندن توکن‌های FXS نیز با نسبت وثیقه ۵۰ درصد، هر توکن FRAX که مینت شود، ۰.۵ توکن FXS سوزانده خواهد شد. بنابراین، هر چه تعداد FRAX بیشتری مینت شود، ذخیره در گردش FXS کمتر خواهد شد. با کاهش نسبت وثیقه، تعداد توکن‌های FXS که به ازای هر FRAX سوزانده می‌شوند، بیشتر خواهد شد که فشار خرید FXS را به دنبال خواهد داشت.

در مقابل، جریان ثابتی از توکن‌های FXS ساخته و بین تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی توزیع می‌شود و بنابراین، ذخیره در گردش، بالا می‌رود و قیمت، کاهش پیدا می‌کند. با افزایش استفاده و پذیرش توکن‌های FRAX، نسبت توکن‌هایی که مینت می‌شوند، به توکن‌هایی که سوزانده می‌شوند، بالاتر می‌رود و در نتیجه، فشار سوزاندن توکن‌های FXS بیشتر می‌شود.

در نتیجه، ذخیره در گردش FRAX، به میزان کافی افزایش پیدا می‌کند و اختلاف بین عرضه و تقاضای FXS، سبب پایداری قیمت FRAX می‌شود. این توکنومیک خلاقانه، فراکس را به یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ تبدیل کرده است.

۸- آبراکادابرا

آبراکادابرا (Abracadabra) نوعی پروتکل وام است که کاربران می‌توانند با استفاده از آن، دارایی‌های حامل بهره را به عنوان وثیقه برای وام گرفتن استیبل کوین MIM که قابلیت استفاده در چندین بلاک چین را دارد، سپرده‌گذاری کنند.

سرمایه‌گذاران می‌توانند با استفاده از این پروتکل، بدون استفاده از توکن‌های حامل بهره خود، توکن‌های MIM را وام بگیرند.

توسعه‌دهندگان آبراکادابرا می‌گویند که این پروژه، رقیب مستقیم استیبل کوین‌های دیگر است. از آن‌جایی که کوین‌های دیفای ۲ مثل DAI، با استیبل کوین‌های متمرکز مثل USDC پشتیبانی می‌شوند، اکثر استیبل کوین‌های کنونی، محبوبیت خود را از دست داده‌اند.

پروژه آبراکادابرا، این مشکل را با سپرده‌گذاری توکن‌های حامل بهره لیکوئید برای مینت کردن توکن لیکوئید MIM، حل کرده است. این پروتکل به غیر از MIM، دارای توکن کاربردی و حاکمیتی دیگری به نام SPELL است.

یکی از خلاقانه‌ترین محصولات آبراکادابرا، یک پلتفرم بهینه‌سازی سود چند زنجیره‌ای به نام پاپسیکل فاننس (Popsicle Finance) است. در حال حاضر، هدف اصلی کامیونیتی این پروژه، ارائه طرحی پیشنهادی است که بتواند نظارت بر لیکوئیدیتی را در تمامی صرافی‌های غیر متمرکز و بلاک چین‌ها، بهینه‌سازی کند. هدف اصلی، به کارگیری نظارت بر لیکوئیدیتی در پاپسیکل فایننس با استفاده از Abracadabra است.

نقشه راه آینده این پروژه، روشن به نظر می‌رسد و تیم آبراکادابرا می‌خواهد لیکوئیدسازی را از طریق ایجاد کاربردهای بیشتر برای MIM، خودکارسازی کند. گذشته از این، برنامه‌های متنوعی برای بسط پروژه به زنجیره‌های بیشتری که کامیونیتی‌های قوی دارند، وجود دارد. کارشناسان بازار ارزهای دیجیتال به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنند تا پیش از اینکه آبراکادابرا به بزرگ‌ترین استیبل کوین غیر متمرکز دنیای کریپتو تبدیل شود، روی این پروژه سرمایه‌گذاری کنند.

آبراکادابرا چطور کار می کند؟

آبراکادابرا بر بستر بلاک چین اتریوم قرار دارد. گذشته از این، انی سواپ (AnySwap) این پلتفرم را به بلاک چین‌های دیگر مثل آوالانچ و فانتوم وصل می‌کند. آبراکادابرا برای دسترسی به محصولات لایه ۲ از آربیتروم (Arbitrum) و پل رسمی آن، استفاده می‌کند و بنابراین، توانسته است که بدون فدا کردن امنیت، خروجی خودش را افزایش دهد.

قابلیت‌های وام این پروژه، با استفاده از فناوری وام کاشی (Kashi Lending Technology) ساخته شده‌اند. بنابراین، آبراکادابرا می‌تواند بازارهای وام جداگانه ایجاد کند. کاربران می‌توانند از این پروژه برای تنظیم تحمل ریسک براساس وثیقه‌ای که قرار می‌دهند، استفاده کنند.

توسعه‌دهندگان، این پروژه را به وبسایت کرو (Curve) متصل کرده‌اند تا از قابلیت‌های سواپ کرو فایننس استفاده کنند. در نتیجه، امکان سواپ کردن توکن‌های MIM با رمزارزهای دیگر وجود دارد.

توکنومیک آبراکادابرا

توکن بومی و حاکمیتی این پروژه، SPELL نام دارد. کاربران می‌توانند از این توکن برای استیکینگ و به دریافت توکن‌های sSPELL به عنوان پاداش، استفاده کنند. با توکن‌های sSPELL می‌توان در رأی‌گیری‌های حاکمیتی پروژه، مشارکت کرد. به علاوه، می‌توان با این توکن‌ها، از بخشی از کارمزدهای پروژه را به خود اختصاص داد. تعداد توکن‌های sSPELL در مالکیت هر کاربر، سهم او را در استخر کارمزد SPELL مشخص می‌کند.

نیازی نیست که کاربران نگران استفاده از توکن‌های sSPELL باشند؛ وقتی کاربر توکن‌های سپرده‌گذاری شده را خارج می‌کند، توکن‌های SPELL خودش را همراه با توکن‌های SPELL حاصل از کارمزد تراکنش‌ها را می‌گیرد.

هدف اصلی این توکن، ساده‌کردن لیکوئیدیتی در بازارهای وام آبراکادابرا است. ۶۳ درصد از کل درآمدهای آبراکادابرا به توسعه برنامه ماینینگ لیکوئیدیتی اختصاص دارد.

۹- الگوراند

پروژه الگوراند (Algorand) از زمان معرفی در سال ۲۰۱۹، یکی از جذاب‌ترین پروژه‌ها برای سرمایه‌گذاری در دنیای کریپتو بوده است. این پروژه، می‌خواهد مشکلات مرتبط با غیر متمرکز بودن، سرعت و مقیاس‌پذیری را حل کند. الگوراند با فراهم آوردن زیرساخت‌ها و ابزارهایی که برنامه‌نویسان می‌توانند از آن‌ها برای ساخت اپلیکیشن‌ها و دارایی‌ها استفاده کنند، می‌خواهد راه حل‌هایی برای مشکلات گفته شده، پیدا کند.

روی کاغذ، الگوراند به لطف استفاده از الگوریتم اجماع بیزانسی، به همه امکان مشارکت در سازوکار اثبات سهام خودش را می‌ددهد. استفاده از این الگوریتم اجماع به این معنی است که مشارکت‌کنندگان می‌توانند تنها با هولد کردن کوین‌های خود در کیف پول‌هایشان، در پروژه مشارکت داشته باشند.

تیمی با تجربه و شناخته شده از متخصصان حوزه ارزهای دیجیتال، پروژه الگوراند را هدایت می‌کنند. یکی از اعضای این تیم اخیرا به دلیل فعالیت‌هایش در رشته اقتصاد، برنده جایزه نوبل شده است.

الگوراند یک پروتکل بلاک چین ارز دیجیتال اثبات سهام خالص است که هر تراکنش را تنها ظرف مدت ۵ ثانیه، تکمیل می‌کند. بنابراین، با این پروتکل به راحتی می‌تواند تراکنش‌های ارز دیجیتال را انجام داد و مهم‌تر اینکه کارمزد تراکنش‌ها در الگوراند، نسبت به خیلی از بلاک چین‌های دیگر، کمتر است.

در حال حاضر، بیش از ۵۰۰ شرکت از فناوری الگوراند استفاده می‌کنند. تیم توسعه‌دهنده قوی، کامیونیتی رو به رشد، شراکت‌های مهم و توسعه سیستم گیمیفیکشن، الگوراند را به یکی از بهترین پروژه های دیفای ۲ تبدیل کرده است.

الگوراند چطور کار می کند؟

الگوراند یکی از بلاک چین‌هایی است که براساس پروتکل اجماع بیزانسی غیر متمرکز و اثبات سهام خالص کار می‌کند. این پروژه دارای قابلیت‌های مختلفی است که آن را از رقبایش مجزا کرده‌اند. بعضی از این قابلیت‌ها به شرح زیر هستند:

• در الگوراند نیازی نیست که کاربران از کلیدها برای خرج کردن سپرده‌های خود به منظور رسیدن به اجماع استفاده کنند، بلکه الگوراند فقط به این نیاز دارد که کاربرانی که می‌خواهند در پروژه مشارکت داشته باشند، کلیدهای مشارکت خود را بسازند و ثبت کنند.
  سپس از این کلیدها برای تأیید مشارکت در ساخت طرح‌های پیشنهادی و رأی دادن به بلاک‌ها برای حساب‌های فردی، استفاده می‌شود. امنیت این بلاک چین از طریق محافظت از توکن‌های ALGO به کمک کلیدها انجام می‌شود.
• نقش «تابع تصادفی قابل تأیید» (Verifiable Random Function یا VRF) در این پروتکل، پشتیبانی از فرایند انتخاب خودکار است که کاربران می‌توانند با استفاده از آن، در امنیت کامل ببنند که آیا برای مشارکت در آن دور از پروتکل اجماع انتخاب شده‌اند یا خیر.
  روش فوق بر این اساس کار می کند که مجموعه‌ای تصادفی از کاربران الگوراند برای تأیید تراکنش‌ها انتخاب می‌شوند. هر زمان که بلاک جدیدی به بلاک چین الگوراند معرفی می‌شود، مشارکت‌کنندگان در پروژه از این موضوع مطلع می‌شوند و می‌توانند بررسی کنند که آیا برای رأی‌گیری به منظور تأیید یا رد کردن بلاک مورد نظر، انتخاب شده‌اند یا خیر. مزیت استفاده از این روش، نیازهای سخت‌افزاری پایین برای کار کردن پروژه است.

توکنومیک الگوراند

توکن بومی پروژه الگوراند، ALGO نام دارد. از این توکن برای موارد زیر استفاده می‌شود:

• دریافت پاداش با مشارکت در پروتکل اثبات سهام پروژه
• پرداخت کارمزد تراکنش‌ها و دیگر موارد در شبکه

ذخیره کل توکن‌های AGLO، ۱۰ میلیارد توکن است که در حال حاضر، بیش از ۶ میلیارد آن در گردش قرار دارد.

۱۰- سانتریفیوژ

آخرین مورد از بهترین پروژ‌ه های دیفای که در این مقاله به شما کاربران گرامی مجله صرافی دامون معرفی می‌کنیم، سانتریفیوژ (Centrifuge) نام دارد که نوعی پروتکل وام است.

سانتریفیوژ به مردم و کسب و کارهای کوچک کمک می‌کند تا دارایی‌های واقعی خود را توکنیزه کنند. از این دارایی‌ها می‌توان برای وام دادن یا وام گرفتن در پروتکل سانتریفیوژ استفاده کرد.

وام‌دهندگان می‌توانند استیبل کوین‌های DAI را در استخرهای تینلیک (Tinlake Pools) ذخیره کنند تا کسب و کارها بتوانند از لیکوئیدیتی پروژه، بهره بگیرند. به دلیل ریسک این کار، سانتریفیوژ، سودهای خوبی به وام‌دهندگان می‌دهد. سرمایه‌گذاران می‌توانند توکن‌های DROP را انتخاب کنند که سود و امنیت کمتری دارد.

پشتیبانی زیادی از این پروژه می‌شود. شرکت‌هایی شامل Fenbushi، Moonwhale و FinTech Collective، نقش مهمی در پشتیبانی از پروژه سانتریفیوژ ایفا می‌کنند. سرمایه‌گذاران و شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ نیز به این پروژه، متعهد شده‌اند.

پروژه سانتریفیوژ چطور کار می کند؟

بلاک چین این پروژه، زنجیره سانتریفیوژ (Centrifuge Chain) نام دارد. این بلاک چین براساس الگوریتم اجماع اثبات سهام و بر بستر پلتفرم Parity Substrate کار می‌کند که کاربران می‌توانند با استفاده از آن، سیستم‌های بلاک چینی نیمه مستقل بر بستر پولکادات یا کوزاما بسازند.

تراکنش‌های درون-شبکه این پروتکل برای زیرمجموعه کوچکی از عملیات خاص، بهینه‌سازی می‌شوند. در نتیجه، سرعت تراکنش‌ها بسیار بالا و کارمزد آن‌ها، بسیار پایین است. این در حالی است که استخرهای تینلیک بر بستر اتریوم کار می‌کنند.

توکنومیک پروژه سانتریفیوژ

توکن بومی این پروژه، CFG نام دارد که برای پاداش دادن به کاربران طراحی شده است. از این توکن‌ها می‌توان برای پرداخت کارمزد تراکنش‌ها، پاداش دادن به کاربران برای استیکینگ یا مشارکت در تصمیمات حاکمیتی پروژه استفاده کرد.

دیگر توکن این پروژه DROP و TIN نام دارند که به عنوان پاداش به سرمایه‌گذارانی که توکن‌های DAI خود را در استخرهای تنلیک سپرده‌گذاری می‌کنند، پرداخت می‌شوند.

توکن‌های TIN، ریسک بالاتر ولی پاداش بیشتری دارند. وقتی سرمایه‌گذارن تصمیم می‌گیرند که توکن‌های توکن‌های TIN را هولد کنند، ریسک از دست رفتن سرمایه خود را به دلیل اشتباهات وام‌گیرنده، پذیرفته‌اند. با این حال بازگشت سرمایه هولد کردن TIN، بسیار بالا است. DROP بازدهی کمتر ولی ریسک پایین‌تری دارد.

سوالات پرتکرار در رابطه با بهترین پروژه های دیفای ۲

۱- دیفای ۲ چیست؟

دیفای ۲ اصطلاحی جدید در دنیای بلاک چین است که برای اشاره به پروتکل‌های دیفای ساخته شده براساس پایه‌های موج اول دیفای که بعضی از مشکلات پروژه‌های قبلی را بهبود بخشیده‌ان، استفاده می‌شود. بهترین پروژه های دیفای ۲ مشکلاتی مثل امنیت، غیر متمرکز بودن و مقایس‌پذیری را که بسیاری از پروژه‌های دیفای با آن‌ها مواجه بودند، حل کرده‌اند.

۲- چرا دیفای ۲ اهمیت دارد؟

موج جدید پروژه‌های دیفای، با راه حل‌های خلاقانه توانسته‌اند بسیاری از مشکلات دیفای ۱ را حل کنند و آینده روشنی برای دیفای بسازند. بنابراین، خیلی از این پروژه‌ها، ارزش سرمایه‌گذاری مالی یا مشارکت را دارند.

۳- بهترین پروژه های دیفای ۲ کدامند؟

از بهترین پروژه های دیفای ۲ می‌توان به راری کپیتال، کانوکس فایننس، یوکوید، سیناپس، راریبل، توکماک، پروتکل فراکس، آبراکادابرا، الگوراند و سانتریفیوژ اشاره کرد.

جمع بندی

موج اول پروژه‌های دیفای، با وجود انقلابی که در امور مالی ایجاد کردند، ولی مشکلاتی داشتند که جلوی استقبال عمومی را گرفتند. در موج بعدی دیفای، خیلی از این مشکلات حل شده‌اند.

در این مقاله از داموند، ۱۰ مورد از بهترین پروژه های دیفای ۲ را به شما معرفی کردیم. همانطور که دیدید، این پروژه‌ها با راه حل‌های خلاقانه خود، بسیاری از مشکلات دیفای ۱ مثل امنیت، غیر متمرکز بودن و مقیاس‌پذیری را به طور قابل توجهی، حل کرده‌اند.