یکی از انتقادات مهم و بر حقی که همیشه به بیت کوین و دیگر رمزارزهای دارای الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof-of-Work) یا PoW وارده بوده، ناسازگاری آنها با محیط زیست به دلیل نیاز به مصرف بالای انرژي برای ماینینگ و امنیت بلاک چین این رمزارزها است. با این حال، فناوری بلاک چین نشان داده که نه تنها امکان حل مشکل زیست محیطی ارزهای دیجیتال با به کارگیری دیگر الگوریتمهای اجماع مثل اثبات سهام (Proof-of-Stake) یا PoS وجود دارد، بلکه حتی میتوان از این فناوری در پروژههایی مثل ارز دیجیتال انرژی وب توکن (Energy Web Token) برای کمک به کاهش مشکلات زیست محیطی نیز استفاده کرد.
پروژه انرژي وب چین (Energy Web Chain) در سال ۲۰۱۷ و با هدف کاهش انتشار کربن به درون اتمسفر، راهاندازی شد. سازمان غیر سودآوری که از این پروژه پشتیبانی میکند، به واحدهای صنعتی و مشتریان خانگی در ازای کاهش انتشار کربن، پاداش میدهد.
در این مقاله میخواهیم ارز دیجیتال انرژی وب توکن و سازوکار این پروژه برای کمک به حل یکی از مهمترین مشکلات زیستمحیطی، یعنی انتشار کربن به درون اتمسفر را به شما مخاطبان گرامی داموندمگ، معرفی کنیم. با ما تا انتهای این مقاله جذاب، همراه باشید.
پروژه انرژي وب چین چیست؟
انرژی وب چین، بزرگترین بلاک جین انرژی در دنیا محسوب میشود. این اکوسیستم از بعضی از بزرگترین شرکتها در دنیا مثل Engie، E-On، Eneco، ECOHZ و Electrorbas تشکیل شده است. همچنین، تأییدکنندههایی که روی این پروژه سرمایهگذاری میکنند و نقش گرهها را بر عهده دارند، از بزرگترین شرکتهای فعال در بخش انرژي مثل Shell، EDF، Engine، PTT، Total و Tepco هستند.
انرژی وب چین که به اختصار EWC نامیده میشود، یک بلاک چین عمومی متن-باز با سازورکار اجماع اثبات اعتبار (Proof-of-Authority) یا PoA است. این پروژه میخواهند انتشار کربن به دلیل ماینینگ بیت کوین به درون اتمسفر را کاهش دهد. در واقع، هدف EWC ایجاد چهارچوبی برای پاداش دادن به افراد و شرکتهایی است که از منابع تجدیدپذیر به جای سوختهای فسیلی برای تأمین انرژی مورد نیاز به منظور استخراج بیت کوین استفاده میکنند. قرار است که این پروژه برای کاهش هر چه بیشتر انتشار کربن به درون جو به دلیل استخراج رمزارزها، به دیگر بلاک چینهای ارز دیجیتال نیز توسعه پیدا کند.
بنیاند انرژی وب
بنیاد انرژی وب (Energy Web Foundation) پروژه EWC و رمزارز انرژی وب توکن را در سال ۲۰۱۷ راهاندازی کرد. این بنیاد غیر سودآور، روی ارائه فناوریهای بلاک چینی به بخش انرژی در سرتاسر دنیا تمرکز دارد و میخواهد با استفاده از این فناوری، انتشار کربن به درون اتمسفر را کاهش دهد.
سیستم عامل غیر متمرکز انرژی وب (Energy Web Decentralized Operating System) که به اختصار، EW-DOS نامیده میشود، امکان مشارکت هرگونه دارایی انرژی متعلق به هر سازمان یا شخصی را در بازار انرژي فراهم میآورد.
خود بنیاد انرژی وب در سال ۲۰۱۷ توسط مؤسسه راکی مانتین (Rocky Mountain Institute) که به اختصار RMI نامیده میشود و از بزرگترین مؤسسات تحقیقاتی در حوزه انرژی در سطح جهان است، با همکاری شرکت توسعه دهنده بلاک چین Grid Singularity یا GSy و با سرمایهگذاری ۱۰ سازمان دیگر توسعه یافت.
پروژه EDGE
پروژه EDGE به کسانی که از منابع انرژی سبز برای املاک و منازل خود استفاده میکنند، این امکان را میدهد تا سرویسهایشان را به مصرفکنندگان انرژی بفروشند. بنابراین، کسانی که انرژيهای پاک مثل انرژي خورشیدی یا بادی را تولید و مصرف میکنند، میتوانند مازاد انرژي تولیدی خود را به فروش برسانند.
شفافیت و قابل رهگیری بودن تراکنشها در انرژی وب چین به مصرفکنندگان انرژی این امکان را میدهد تا با تأمینکنندگان انرژی، ارتباط داشته باشند. در حال حاضر، این پروژه محدود به کشور استرالیا است.
ایده کلی پروژه انرژی وب، صرفنظر از پروژه ارز دیجیتال انرژی وب توکن، استفاده از بلاک چین و توکنیسازی برای تشویق افراد و شرکتها با فعالیتهای سازگار با محیط زیست است. در دنیای کسب و کار، اپراتورهای شبکه توزیع برق، تأمینکنندگان زیرساختها و دیگر سازمانهای کلیدی در صنعت انرژی، کاربران اصلی این پروژه هستند. از دیگر صنایعی که از خدمات انرژی وب استفاده میکنند میتوان به خودروسازی، مدیریت هویت و امور مالی غیر متمرکز (Decentralized Finance) یا دیفای اشاره کرد.
پروژه ارز دیجیتال انرژی وب توکن چه هدفی را دنبال می کند؟
این پروژه میخواهد مشکل انتشار بیش از اندازه کربن به درون اتمسفر که یکی از دلایل اصلی گرمایش جهانی است را حل کند. به طور کلی میتوان گفت که بنیاد انرژي وب دو هدف اصلی دارد:
- مشتریان بیشتری روی منابع تجدیدپذیر انرژي مثل پنلهای خورشیدی سرمایهگذاری کنند.
- شرکتهای تأمین و توزیع انرژي، زیرساختهای غیر متمرکز برای خرید و فروش انرژی توسط مشتریان در بازاری آزاد ایجاد کنند.
مهمترین مزیتهای پروژه انرژی وب توکن به شرح زیر هستند:
- کاهش انتشار کربن به درون اتمسفر: دولتها و شرکتهای تأمینکننده انرژی میتوانند با استفاده از انرژی وب چین، سهم انرژيهای تجدیدپذیر را در فرایندهای خودشان بیشتر کنند.
- مالکیت عمومی و اشتراک درآمد صنعت انرژی: سرمایهگذاران میتوانند با استفاده از انرژی وب چین به صورت مستقیم و در یک بازار آزاد، انرژی را خرید و فروش کنند و از این راه درآمد داشته باشند.
- شفافیت: یکی از مهمترین قابلیتهای بلاک چینها، شفاف بودن و قابل اعتماد بودن آنها است. میتوان از بلاک چین انرژی وب برای رهگیری تراکنشهای خرید و فروش انرژی و نحوه تولید و مصرف انرژی استفاده کرد. به عبارت دیگر، کاربران در این شبکه میتوانند ببینند که انرژی مصرفی آنها از چه روشی تأمین میشود.
- زیرساخت غیر متمرکز: کاهش دفعات قطعی برق به دلیل ساختار غیر متمرکز و نداشتن یک نقطه شکست واحد.
- اقتصاد بازار آزاد: با استفاده از انرژی وب چین برای توزیع و تأمین برق، یک بازار آزاد ایجاد میشود و قیمت برق در این بازار، نه به صورت دستوری و انحصاری، بلکه بر اساس الگوی عرضه و تقاضا تعیین میشود.
- گواهینامههای انرژی تجدیدپذیر: دولتها و شرکتهای تولیدکننده و توزیعکننده برق باید برای دریافت گواهینامه انرژی تجدیدپذیر، ردپای کربنی خود را با استفاده از منابع انرژی تجدیدپذیر مثل انرژی خورشیدی و بادی، کاهش دهند.
- کمک به حل کردن مشکل فقر انرژی: هنوز بسیاری از مناطق در دنیا به برق دسترسی ندارند. انرژی وب چن میتواند مدلی سودآور برای تأمین برق این مناطق ایجاد کند تا شرکتهای تأمینکننده و توزیعکننده برق، برای برقرسانی به این مناطق انگیزه پیدا کنند.
انرژی وب چین چطور کار می کند؟
پلتفرم انرژي وب که سیستم عامل غیر متمرکز انرژی وب نام دارد، از سه لایه بر بستر بلاک چین انرژی وب چین، تشل میشود. این سه لایه به شرح زیر هستند:
- لایه اپلیکیشنها: این لایه که بالاترین لایه پلتفرم را میسازد از اپلیکیشنهای وقاعی که امکان تعامل با کاربران را فراهم میآورند، ساخته میشود. پروژههایی مثل Green Proofs و EDGE بر بستر این لایه کار میکنند.
- لایه زیرساخت: لایه میانی که میزبان سرویسهای بلاک چینی مثل استیکینگ، پلهای میان-زنجیرهای و منابع هویت غیر متمرکز است.
- لایه اعتماد: یا Trust Layer بلاک چین اصلی پروژه همراه با تمامی عناصر سازنده آن که شامل فرایندهای تأیید بلاک، گرههای تأییدکننده و انرژی وب توکن است.
فناوری لایه اعتماد، شباهت زیابی به بلاک چین اتریوم دارد. تفاوت اصلی انرژی وب چین با اتریم در سازوکار اجماع مورد استفاده این بلاک چین است که اثبات اعتبار یا PoA نام دارد. این سازوکار اجماع در مقایسه با سازوکار اجماع اثبات کار که در بیت کوین، دوج کوین، مونرو و اتریوم ۱.۰ به کار رفته است، انرژي بسیار پایینتری مصرف میکند. در این سازوکار اجماع، فقط گرههای تأیید شده و مسئول میتوانند کار تأیید بلاکها را انجام دهند که این مسئله تا حدود زیادی ماهیت غیر متمرکز بودن را از انرژی وب چین گرفته است.
تا زمان نوشته شدن این مقاله در مهر ماه ۱۴۰۱، چیزی نزدیک به ۴۰ گره تأییدکننده در این بلاک چین فعالیت دارند. این گرهها، شرکتهای بزرگی هستند که برای کمک به محیط زیست در پروژه انرژي وب فعالیت دارند و دغدغه آنها، کسب درآمد نیست.
اثبات اعتبار
بنیاد انرژی وب با بعضی از بزرگترین شرکتهای انرژی در دنیا همکاری دارد. گرههای تأییدکننده در انرژی وب چین در اختیار همین شرکتها هستند. البته، با وجود متمرکز بودن نسبی شبکه، چیزی از شفافیت آن کم نمیشود و تمامی تراکنشها و سابقه آنها قابل رهگیری برای همه کاربران و حتی کسانی است که در شبکه عضو نیستند.
قرار دادن انحصاری گرهها در اختیار شرکتهای بزرگ فناوری، یکی از امتیازاتی است که بنیاد انرژی وب باید به شرکتهای انرژی میداد تا موافقت آنها را برای همکاری در پروژه جلب کند. بنابراین، نمیتوان این پروژه را همانند بیت کوین، اتریوم و بسیاری از بلاک چینهای دیگر، واقعا غیر متمرکز و عمومی دانست.
در حال حاضر و در زمان نوشته شدن این مقاله در تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۱، تعداد ۴۶ گره که در سرتاسر دنیا توزیع شدهاند، نقش تأییدکننده بلاکها را در انرژی وب چین بر عهده دارند. البته، این تعداد رو به افزایش است و با بیشتر شدن تعداد گرهها، دیگر نمیتوان به این پروژه خلاقانه و مفید، انگ غیر متمرکز بودن زد.
هر شرکتی که بخواهد یک گره را در این شبکه بگرداند، باید واجد شرایط خاصی باشد که میتوان آنها را در وایت پیپر پروژه مطالعه کرد.
جعبه کلید انرژی وب
منظور از جعبه کلید انرژی وب (Energy Web Switchboard) یک سیستم متن-باز مدیریت دسترسی و تأیید هویت با اهداف زیر است:
- مدیریت هویت و دسترسی: هر کسی میتواند با استفاده از این سیستم یک هویت دیجیتالی در انرژی وب چین بسازد که مالکیت آن را به طور مستقل از یک نهاد متمرکز، در اختیار داشته باشد. همچنین، مالکان اپلیکیشنها میتوانند از این قابلیت برای ثبت نام و احراز هویت کاربران استفاده کنند.
- مدیریت دارایی: جعبه کلید پروژه ارز دیجیتال انرژی وب به مدیریت هوشمند داراییهایی مثل سیستمهای ذخیرهسازی برق و دستگاههای الکتریکی کمک میکند. مالکان این داراییها میتوانند با استفاده از این سیستم در اپلیکیشنهای غیر متمرکز یا همان DAppها بر بستر انرژی وب چین برای اثبات داراییهای خود استفاده کنند. بنابراین، اپراتورهای اپلیکیشنها نیز میتوانند نسبت به واجد شرایط بودن کاربران برای مشارکت در بازار یا برنامه، اطلاع پیدا کنند.
- اپ استور: جعبه کلید انرژی وب همانند یک اپ استور یا منبع کامل از اپلیکیشنهای مورد نیاز برای استفاده از انرژی وب چین کار میکند.
- عضویت در سرویس: این قابلیت امکان عضویت و مشارکت در سرویسهای مختلف این پروژه را برای توسعهدهندگان اپلیکیشنها و دیگر کاربران سازمانی (شرکتهای تأمینکننده برق) فراهم می آورد.
الگوی حاکمیت پروژه ارز دیجیتال انرژی وب توکن
پروژه انرژي وب، سازمان مستقل غیر متمرکز (Decentralized Autonomous Organization) یا همان دائو (DAO) ندارد. با اینکه گرهها میتوانند بلاکها را تأییدکنند اما این گرهها و دارندگان انرژی وب توکن از حق ارائه پروپوزال برای تغییر در پروتکلهای شبکه برخوردار نیستند.
انرژي وب توکن چیست؟
ارز دیجیتال انرژی وب توکن که به اختصار EWT نامیده میشود، توکن بومی انرژی وب چین است که سه کاربرد مهم دارد:
- پرداخت کارمزد تراکنشها: کارمزد گس به تمامی تراکنشهایی که بر بستر انرژی وب چین انجام میشوند، تعلق میگیرد و میتوان به استفاده از EWT کارمزد این تراکنشها را پرداخت کرد. البته، کارمزد مشخص و ثابتی برای تراکنشها وجود ندارد و طرف ارسالکننده در تراکنش، میزان کارمزد مطلوب را تعیین میکند.
- پرداخت پاداش به گرههای تأییدکننده: از این توکن برای پرداخت پاداش به گرههای تأییدکننده در انرژی وب چین نیز استفاده میشود. در این شبکه، تقریبا هر ۵ ثانیه یک بلاک ساخته میشود و با توجه به حضور ۴۰ گره در شبکه، هر تأییدکننده میتواند هر دو دقیقه یک بلاک را ایجاد کند و پاداش استاندارد برای استخراج هر بلاک برابر است با ۰.۸۵۴۷ توکن EWT.
- استیکینگ: از توکنهای EWT میتوان برای استیکینگ و کسب درآمد منفعل نیز استفاده کرد. قابلیت استیکینگ انرژی وب توکن هنوز در مراحل اولیه توسعه است و در حال حاضر، در Energy Web Consortia Relay Chain و یکی از اپلیکیشنهای دیفای به نام Engine Energy Access در دسترس قرار دارد. با استیکینگ این ارز دیجیتال در هر کدام از این سرویسها میتوان بازده درصدی سالیانه (APY) به میزان قابل توجه ۱۰ درصد داشت.
توکن پل انرژی وب
با اینکه EWT توکن بومی پروژه انرژی وب چین است اما با دیگر بلاک چینها سازگاری ندارد و فاقد استاندارد توکنی ERC-20 است. بنابراین، توکن دیگری با استاندارد ERC-20 در این پروژه توسعه پیدا کرده است تا تعاملپذیری انرژي وب چین با بلاک چین اتریوم و دنیای دیفای را تأمینکند. این توکن EWTB نام دارد و دارندگان EWT که میخواهند از قابلیتهای اتریوم و اکوسیستم دیفای بر بستر این بلاک چین بهره ببرند، باید توکنهای خود را به EWTB تبدیل کنند.
اخیرا، پروژه انرژي وب پل بین-زنجیرهای یا کراس-چین (Cross-chain Bridge) برای برقراری ارتباط با اتریوم طرای کرد اما خیلی زود از رده خارج شد و باید از دیگر پلها برای این کار استفاده کرد. در واقع، خود پروژه انرژي وب AllianceBlock Bridge را پیشنهاد میکند.
توکنومیک انرژی وب توکن
ذخیره حداکثری EWT تعداد ۱۰۰ میلیون کوین و ذخیره کل این ارز دیجیتال، ۶۹ میلیون کوین است. در حال حاضر، چیزی بیش از ۴۳ میلیون و ۳۰۰ هزار کوین از رمزارز EWT در گردش قرار دارد و با توجه به قیمت کنونی هر کوین که حدود ۴.۳۳ دلار است، ارزش بازار این پروژه به حدود ۱۳۰ میلیون دلار میرسد.
سوالات پر تکرار در رابطه پروژه انرژی وب
۱- ارز دیجیتال انرژی چیست؟
انرژی وب توکن یا همان ارز دیجیتال انرژي که با نماد EWT شناخته میشود، توکن بومی انرژی وب چین است که از آن برای پرداخت کارمزدهای این بلاک چین، پاداش دادن به گرههای تأییدکننده و استیکینگ استفاده میشود.
۲- قیمت ارز EWT چقدر است؟
هر انرژی وب توکن در زمان نوشته شدن این مقاله در تاریخ ۲۴ مهر ۱۴۰۱ چیزی حدود ۴ دلار و سی سنت قیمت داد.
۳- هدف پروژه انرژی وب توکن چیست؟
این پروژه میخواهد یک بازار آزاد انرژی تولید کند و در کاهش انتشار کربن به درون جو، به ویژه از طرف ماینرهای بیت کوین، نقش داشته باشد تا با گرمایش جهانی و مشکلات زیست محیطی مقابله کند، انرژی را با قیمت پایینتری به مصرفکنندگان برساند و در برقرسانی به مناطقی که هنوز برق ندارند، نقش داشته باشد.
جمع بندی
به جرأت میتوان گفت که بزرگترین مشکل حال حاضر دنیا، نه اختلافات سیاسی بلوک شرق و غرب، نه جنگ روسیه در اکراین و نه بحران خاورمیانه، بلکه گرمایش جهانی و دیگر آسیبهای زیست محیطی است که دشمن مشترک تمامی ساکنین سیاره زمین محسوب میشود.
یکی از دلایل اصلی گرمایش جهانی، افزایش انتشار کربن به درون جو پس از انقلاب صنعتی است. با اینکه تلاشهای زیادی برای کاهش انتشار کربن به اتمسفر صورت گرفته و قراردادهایی بینالمللی به این منظور به امضاء رسیده است اما هنوز هم بخش عمده برق دنیا با استفاده از سوختهای فسیلی تأمین میشود که مهمترین نقش را در انتشار کربن به درون اتمسفر سیاره ما دارند.
در چنین شرایطی، بلاک چینهایی مثل بیت کوین و دوج کوین که بر اساس الگوریتم اجماع اثبات کار فعالیت میکنند، با مصرف بالای برق توسط ماینرهای خود، در انتشار کربن به درون اتمسفر تأثیرگذار هستند. با این حال، صنعت بلاک چین میتواند به جای انتشار بیشتر کربن در جو، به کاهش این مشکل کمک کند. پروژه Energy Web Token با همین هدف راهاندازی شده است.
انرژی وب چین یک شبکه بلاک چینی است که امکان ایجاد یک بازار آزاد برای خرید و فروش انرژی و رهگیری تراکنشها به منظور شناسایی منبع مورد استفاده برای تولید آن انرژی را فراهم میآورد. این بلاک چین از الگوریتم اجماع اثبات اعتبار برای تأیید بلاکها استفاده میکند و تنها شرکتهای بزرگ تولید و توزیع برق میتوانند به عنوان گره در این شبکه فعالیت داشته باشند.
انرژی وب توکن یا EWT توکن بومی این پروژه است که از آن برای پرداخت کارمزد کارمزدهای این بلاک چین، پاداش دادن به گرههای تأییدکننده و استیکینگ استفاده میشود.