اتریوم، یکی از آلت کوین‌های بسیار محبوب است که می‌توان آن را جدی‌ترین رقیب بیت کوین دانست و اگر قرار باشد که روزی، جابه‌جایی یا فلیپنینگ که همه منتظر آن هستند، رخ دهد، به احتمال بسیار زیاد، این اتریوم خواهد بود که جای بیت کوین را در صدر بازار ارزهای دیجیتال می‌گیرد و پادشاه بازار میشود. دلیل ارزش و اعتبار بالای اتریوم، پروژه عالی و روشن و بنیاد قدرتمند این رمزارز است. اتریوم سال‌هاست به دنبال این است تا سازوکار اجماع اثبات کار (Proof of Work) خود را به اثبات سهام (Proof of Stake) تغییر دهد. در این اجماع دیگر خبری از دستگاه‌های استخراج و مصرف بالای انرژی نیست و به جای فرآیند ماینینگ، استیکینگ اتریوم صورت خواهد گرفت و کاربران به این شکل و با مشارکت در حفظ شبکه اتریـوم ۲.۰ پاداش دریافت میکنند.
دلیل جذابیت اتریوم ۲.۰ چیست؟ به دلیل جذابیت بسیار زیاد این هدف بزرگ اتریوم، بسیاری از فعالان بازار کریپتو، علاقه دارند که در رابطه با اتریوم ۲.۰ و پروژه پلندپروازانه آن بیشتر بدانند و با نحوه مشارکت در اثبات سهام اتریوم، آشنا شوند. بنابراین، تصمیم گرفتیم که در این مقاله از داموندمگ، به طور کامل این پروژه و سازوکار اثبات سهام را توضیح دهیم و به شما بگوییم که چگونه میتوانید استیکینگ اتریوم انجام دهید.
چرا اتریوم بسیار محبوب است؟
اتریوم یکی از محبوب‌ترین شبکههای بلاک چینی است و اولین شبکه‌ای است که از قراردادهای هوشمند استفاده کرد. قراردادهای هوشمند، برنامه‌هایی هستند که با ارسال تراکنشها به آنها، کد خاصی را اجرا میکنند. قراردادهای هوشمند به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهند تا Dappها را بر روی بلاک چین‌ها بسازند و به نوعی دست واسطه‌ها را کوتاه کنند.
شبکه اتریوم در سال ۲۰۱۵ آغاز به کار کرد و درست همانند بیت کوین، بر اساس یک سازوکار اجماع اثبات کار (PoW) عمل میکند. این سازوکار، نیازمند توان محاسباتی بسیار زیادی است و انرژی فراوانی مصرف میکند تا بلاک چین به فعالیت خودش ادامه بدهد که انتقادات بسیاری را برانگیخته است.
این شبکه، با استفاده از الگوریتم اثبات کار، تنها میتواند ۱۵ تراکنش در ثانیه انجام دهد و هر تراکنش هم کارمزد بالایی دارد. چنین مسائلی در کنار مشکلات مقیاس پذیری باعث شده تا کار با شبکه اتریوم سخت و تا حدی غیرممکن شود. بنابراین، توسعه دهندگان به فکر تغییر الگوریتم اجماع فعلی و استفاده از اجماع اثبات کار افتادند.
برای درک درست سازوکار اتریوم این مقاله را بخوانید: اتریوم چیست؟
این تغییر قرار است با روی کار آمدن نسخه دوم اتریوم با نام اتریوم ۲.۰ انجام شود. اتریوم ۲.۰ در اصل شبکه جدایی نیست و نام یک آپدیت یا به روزرسانی است که قرار است الگوریتم اجماع شبکه را تغییر داده و شبکه را مقیاس پذیرتر کند. در طول سال ۲۰۲۱، آپدیت‌هایی روی شبکه انجام شد تا زمینه برای معرفی اتریوم ۲.۰ مهیا شود و کاربران بتوانند اترهای خود را برای تأیید تراکنشها در این شبکه، استیک کنند.
اتریوم ۲.۰ چیست؟
اتریوم ۲.۰ که ETH 2.0 یا Eth2 نیز نامیده میشود، به روزرسانی برای شبکه اتریوم است که به جای سازوکار اثبات کار، از اجماع اثبات سهام استفاده میکند. این ارتقاء شبکه، سبب بهبود قابل توجه سرعت تراکنشها و کاهش کارمزدها می شود. پیشبینی شده است که با راه‌اندازی اتریوم ۲.۰ در سال ۲۰۲۲، سرعت تراکنشها در این بلاک چین به ۱۰۰ هزار تراکنش بر ثانیه نیز برسد.
قرار است که این ارتقاء، مصرف انرژی مورد نیاز برای تأیید تراکنشها را تا ۹۹/۹۵٪ کاهش دهد. اجرای یک نود اعتبارسنج در شبکههای مبتنی بر الگوریتم اثبات سهام، به سخت‌افزارهای حداقلی نیاز دارد که بسیار ارزان‌تر از یک ماینر بیت کوین است. در واقع، استیکینگ یا مشارکت در اثبات سهام اتریوم ۲.۰ را می‌توان با یک کامپیوتر یا لپ تاپ معمولی نیز انجام دهد.
احتمالا، نسخه جدید اتریوم، به دلیل جذابیتی که دارد و نیز به دلیل حداقل نیازمندی‌های سخت‌افزاری و دانش فنی ناچیز، افراد بیشتری را برای اعتبارسنجی جذب میکند. انتظار می‌رود پس از پایان ارتقاء شبکه، اتریوم به یکی از بلاک چین‌های بسیار سازگار با محیط زیست، تبدیل شود.
با روی کار آمدن اتریوم 2.0 و استفاده از الگوریتم اثبات سهام، قابلیت شاردینگ به شبکه دومین ارز دیجیتال بزرگ جهان اضافه خواهد شد و با پردازش موازی زنجیره‌های مختلف، تایید تراکنشها تسریع خواهد شد. علاوه بر این، اتریوم 2.0 با استفاده از رول آپ‌ها به مقیاس پذیری شبکه کمک شایانی خواهد کرد.
ارتقاء شبکه اتریوم و تغییر آن به اجماع اثبات سهام، سبب جایگزینی ماینرها با استیکینگ برای تقویت غیرمتمرکزسازی شبکه میشود. کاربران در اتریوم ۲.۰ می‌توانند اترهای خود را استیک کرده و با این کار به امنیت شبکه کمک کرده و یک درآمد منفعل داشته باشند.
پاداش کسب شده در ازای سپرده‌گذاری اتریوم به میزان اتر استیک شده و تعداد اعتبارسنج‌ها در بلاکچین بستگی دارد. با این حال، انتظار می‌رود بازده سالیانه 5 تا 15 درصد نصیب سپرده‌گذاران شود.
مزایای استیکینگ یا مشارکت در اثبات سهام اتریوم
مزیت اصلی مشارکت در اثبات سهام یا استیکینگ اتریوم، کمک به جذب مشارکت‌کنندگان بیشتر در شبکه به عنوان اعتبارسنج برای تراکنشها و کسب اتر بیشتر به عنوان پاداش است. از دیگر مزایای استیکینگ اتریوم می‌توان به موارد زیر، اشاره کرد:
- کسب درآمد منفعل
- تبدیل شدن به یک تأیید کننده تراکنش و کمک به حفظ غیر متمرکز بودن بلاک چین اتریوم
- امکان ایجاد نود توسط سرمایه‌گذاران
- امکان کسب سود مطمئن
معایب استیکینگ یا مشارکت در اثبات سهام اتریوم
می‌توان گفت که مشارکت در اثبات سهام ارز دیجیتال، هیچ ریسک قابل توجهی ندارد. جای کوین‌های استیک شده شما امن است و امکان ندارد که آنها را از دست بدهید. اما اگر بخواهید اتریوم را استیک کنید، باید از معایب آن نیز آگاه باشید. از مهم‌ترین معایب مشارکت در اثبات سهام اتریوم می‌توان به موارد زیر، اشاره کرد:
- برای اینکه یک تأیید کننده تراکنش شوید، باید حداقل ۳۲ اتریوم داشته باشید که رقم قابل توجهی محسوب میشود. به علاوه، قوانین سخت‌گیرانه‌تری برای تأیید کننده‌ها وجود دارد. خوشبختانه، گزینه‌های استیکینگ مختلفی برای همه سرمایه‌گذاران، صرفه‌نظر از میزان سرمایه آنها وجود دارد و نیازی نیست حتما 32 واحد اتریوم استیک کنید.
- اتریوم‌های استیک شده قفل می‌شوند. در صورتی که به یک نود تبدیل شوید، ممکن است دارایی شما برای مدتی نسبتا طولانی (تا زمانی که ارتقاء شبکه اتریوم به اتریوم ۲.۰ تکمیل شود) قفل شوند.
- اتریوم ۲.۰ قوانینی خاصی برای پیشگیری از حمله به شبکه دارد. در صورتی که اعتبارسنجان قوانین را بشکنند، اسلش شده و از شبکه اخراج می‌شوند. منظور از اسلش شدن یا اسلشینگ (Slashing)، حذف شدن بخشی از سرمایه اعتبارسنج است که تنها برای اعتبارسنجانی که سوء رفتار و قانون‌شکنی عمدی داشته باشند، رخ خواهد داد.
با پیروی از قوانین و مشارکت صادقانه در شبکه، نیازی نیست که نگران ریسک اسلشینگ و اخراج شدن از شبکه باشید. قطعا چنین قوانینی نمی‌توانند از جذابیت مشارکت در اثبات سهام یا استیکینگ اتریوم، کم کنند.
استیکینگ اتریوم چطور انجام میشود؟
شبکه بلاک چین بر پایه اثبات سهام، برخلاف شبکههای بلاک چین که بر پایه اثبات کار برقرار هستند، هر طول هر دور از تأیید، ۳۲ بلاک از تراکنشها را دسته میکنند. هر دسته از این بلاکها، به طور میانگین، ۶/۴ دقیقه دوام میآورد. به این دستهها، دوره یا ایپاک (epoch) گفته میشود. وقتی که بلاک چین، دو بلاک دیگر به انتهای ایپاک اضافه میکند، ایپاک برای همیشه باقی میماند و برگشتناپذیر میشود.
استیکرها در بیکن چین به کمیته‌های ۱۲۸ تایی تقسیم‌بندی کرده و به صورت تصادفی، به هر یک از آنها، یک شارد بلاک خاص را می‌سپارد. به هر کمیته، یک اسلات (slot) اختصاص داده میشود. به علاوه، هر کمیته، زمانی مشخص برای پیشنهاد دادن یک بلاک جدید و تأیید تراکنش‌های درون آن دارد. هر ایپاک، ۳۲ اسلات دارد و برای تکمیل فرآیند تأیید، نیازمند ۳۲ کمیته است.
زمانی که یک بلاک به کمیته سپرده میشود، تنها یکی از اعضا که به صورت تصادفی انتخاب میشود، میتواند یک بلاک جدید را پیشنهاد دهد. ۱۲۷ عضو دیگر، به بلاک پیشنهاد شده رأی داده و تراکنشها را تأیید میکنند.
بیکن چین، اطلاعات سهام را از شاردها جمع کرده و آن را بین شاردهای همسایه، تقسیم میکند تا شبکه را همگام‌سازی کند. تأیید کننده‌ها توسط بیکن چین، که همه چیز را در کنترل دارد، مدیریت می‌شوند.
خرید شدن یا شاردینگ (Sharding) فرآیندی است که آن شبکه اتریوم به بخش‌های مختلفی که هر یک از آنها یک شارد نامیده می‌شوند، تقسیم میشود. هر شارد، سهام خودش رلا دارد که شامل مجموعه مجزایی از تراز حساب‌ها و قراردادهای هوشمند است.
با تأیید اکثریت اعضای کمیته، یک بلاک جدید به بلاک چین اضافه و یک اتصال عرضی (Cross-link) ساخته میشود. استیکری که برای پیشنهاد دادن بلاک جدید انتخاب شده است، بعد از اضافه شدن بلاک به بلاک چین و ایجاد اتصال عرضی، پاداشش را دریافت میکند.
در طول فرآیندی به نام ایجاد اتصال عرضی (Cross-linking) هر کدام از استیک‌های شارد، به زنجیره اصلی، یعنی بیکن چین، متصل میشود. سهام نهایی هر شارد، از طریق ایجاد اتصال عرضی باید در شبکه بیکن چین ظاهر شود.
زمانی که یک تراکنش، بخشی از بلاکی باشد که نتوان آن را در شبکه توزیع شده، تغییر داد، اصطلاحا گفته میشود که آن تراکنش قطعیت (Finality) دارد. یکی از پروتکل‌های قطعیت به نام کاسپر (Casper)، از تأیید کننده‌ها می‌خواهد تا سهام یک بلاک را در یک نقطه بازرسی (Checkpoint) خاص، تأیید کند تا این اثبات سهام، انجام شود.
اگر دو-سوم تأیید‌کننده‌ها، سهام بلاک را تأیید کنند، آن بلاک، قطعی میشود. در صورتی که تأیید‌کننده‌ها بعدا بخواهند با یک حمله ۵۱ درصدی، این فرآیند را برگردانند، تمامی سهام خودشان را از دست خواهند داد.
چگونه میتوانیم در اثبات سهام اتریوم مشارکت کنیم؟
هر سرمایهداری با هر میزان سرمایه میتواند به راحتی در اثبات سهام اتریوم، مشارکت کند یا اصطلاحات، استیکینگ انجام دهد. شما نیز میتوانید با استفاده از یک سرویس استیکینگ یا استیکینگ مستقیم از حساب صرافی رمزارز خود، به یک تأیید کننده در اتریوم ۲.۰ تبدیل شوید.
تبدیل شدن به یک تأیید کننده، یکی از پرسودترین روش‌های کسب درآمد منفعل از مشارکت در اثبات سهام اتریوم است. با این حال، گذشته از پیچیدگی‌های فنی، به حداقل ۳۲ اتریوم نیاز دارد. با این حال، این شبکه، از تمامی سرمایه‌گذارانی که قصد مشارکت در اتریوم ۲.۰ را داشته باشند، استقبال میکند.
اگر سرمایه شما کمتر از ۳۲ اتریوم است، میتوانید با استفاده از استخرهای استیکینگ، اتریوم را استیک کرده و پاداش بگیرید. شما میتوانید از مخزن استیکینگ ساخته شده توسط دیگران، مثل استخرهای استیکینگ صرافی‌های معتبر رمزارزها، استفاده کنید.
استخرهای استیک اتریوم
چگونه می‌توان در استخرهای استیک اتریوم، استیکینگ کرد؟
اعضای استخر، به نسبت میزان اتریوم استیک شده، پاداش دریافت میکنند. از یک قرارداد هوشمند برای ایمن، شفاف و غیرمتمرکز نگه داشتن استخر استفاده میشود.
استخرهای استیکینگ، کارمزدی از شما دریافت میکنند و حتی بعضی از آنها، دارای یک حداقل میزان اتریوم استیک شده هستند. اغلب استخرها، زمانی که اتریوم شما در حالت استیک شده، قفل است، نوعی توکن به شما می‌دهند. از این توکن میتوانید برای یلد فارمینگ یا وام دادن استفاده کنید. این توکن‌ها، توکن‌های ERC-20 هستند.
چگونه در شبکه اتریوم تأیید کننده شویم؟
راه‌اندازی یک گره تأیید کننده در اتریوم ۲.۰، پرسودترین روش برای کسب درآمد منفعل است. با این حال، این روش، نیاز به سرمایه بسیار زیادی دارد و برای تازه کاران، چالش بزرگی محسوب میشود زیرا به دانش فنی بالایی نیاز دارد.
اگر شما حداقل سرمایه لازم برای تبدیل شدن به یک تأیید کننده را دارید و می‌خواهید که یک گره راه بیاندازید، میتوانید مطابق با مراحل گقته شده در وبسایت launchpad.ethereum.org، پیش بروید.
نیاز به داشتن حداقل ۳۲ اتریوم برای راه‌اندازی یک گره، اصلی‌ترین محدودیت برای این کار است. به علاوه، این میزان سرمایه شما برای مدتی طولانی و تا زمان تکمیل ارتقاء شبکه، قفل میشود. انتظار می‌رود که ارتقاء شبکه اتریوم به اتریوم ۲.۰ در سال ۲۰۲۲ رخ دهد.
شرایط دیگری که باید از آن اطلاع داشته باشید، تعهد زمان کار است. شما به عنوان یک تأیید کننده، باید دستگاه تأیید کننده خود را آنلاین و به روز، نگه دارید. در صورتی که نتوانید این کار را انجام دهید، جریمه خواهید شد.
بعد از پذیرفتن تمامی شرایط، میتوانید گره خود را در اتریوم ۱ یا اتریوم ۲، ایجاد کنید.
کار بعدی که باید انجام دهید، تأیید کردن تعداد تأییدکننده‌هایی است که می‌خواهید برای ایجاد جفت کلیدها، بسازید. همانطور که گفتیم، هر تأیید کننده، نیازمند حداقل ۳۲ اتریوم است.
دستورالعامل‌هایی به شمار برای نصب اپلیکیشن مرابط کاربری داده می شود و سپس، شما باید تأیید کنید که نرم‌افزار را به درستی نصب کرده‌اید. گام بعدی، فایل deposit_data.json از شما خواسته میشود. این فایل در هنگام نصب گره، ایجاد میشود.
سپس، باید به والت خود که حاوی مقدار سرمایه مورد نیاز گره است، متصل شوید. حالا میتوانید تراکنش‌های اتریوم ۲.۰ را تأیید کرده و پاداش بگیرید.
جمع‌بندی
اتریوم به عنوان محبوب‌ترین آلت کوین، برنامه‌های جذابی دارد و می‌خواهد با معرفی شبکه بلاک چین اتریوم ۲.۰ در سال ۲۰۲۲، سازوکار اثبات سهام را جایگزین سازوکار اثبات کار کند. این سازوکار، انرژی بسیار کمتری نیاز دارد و تراکنشها را با سرعت بسیار بیشتری انجام خواهد داد.
شما میتوانید با هر میزان سرمایه، از طریق اثبات سهام در اتریوم ۲.۰، پاداش بگیرید. جالب است که اثبات سهام یا استیکینگ، برخلاف ماینینگ یا اثبات کار، نیازی به سخت‌افزارهای بسیار قوی ندارد و با یک کامپیوتر معمولی نیز میتوانید این کار را انجام دهید.
مشارکت در اثبات سهام اتریوم به صورت یک گره، نیاز به حداقل ۳۲ اتریوم سرمایه و دانش فنی بالایی دارد. با این حال، روش‌های دیگری مثل استفاده از استخرهای استیکینگ برای سرمایه‌گذاران دارای سرمایه‌های کمتر از این میزان وجود دارد.