اگر از علاقمندان به دنیای ارزهای دیجیتال باشید، حتما نام NFT را در دو سال اخیر زیاد شنیدهاید. این تکنولوژی جدید باعث شده افراد مشهور زیادی وارد دنیای ارزهای دیجیتال شوند و میلیونها نفر از این طریق کسب درآمد کردند. گزارشها نشان میدهد در نیمه اول سال 2021 مبلغ 2.5 میلیارد دلار در بخش NFT سرمایهگذاری شده که رقم بسیار بالایی برای این بخش از بازار نوپای ارزهای دیجیتال است. اگر میخواهید پروژهای در بازار داغ NFT راهاندازی کنید پیش از هر چیزی باید بدانید انتخاب بلاکچین مناسب برای پروژه NFT شما بسیار مهم است چون این تکنولوژی است که مشتریان شما با آن تعامل خواهند داشت. پس با داموندمگ همراه باشید تا ببینیم چگونه بلاکچین مناسب برای پروژه NFT انتخاب کنیم.
NFT چیست؟
پیش از این که بلاکچینهای مختلف را بررسی کنیم بهتر است نگاهی دقیقتری به NFT داشته باشیم. NFTها توکنهای غیرقابل تعویضی هستند که مالکیت بر یک دارایی واقعی را مشخص میکنند. این توکنها تفاوتهایی اساسی با ارزهای دیجیتال دارند. NFTها برخلاف سایر ارزهای دیجیتال مثل بیت کوین، قابل تعویض نیستند چون ارزش یکسانی ندارند.
برای درک بهتر قضیه باید گفت مثلا شما میتوانید یک بیت کوین را با یک بیت کوین دیگر تعویض کنید چون دو بیت کوین هیچ تفاوتی با هم ندارند ولی از آن جایی که دو NFT مالکیت بر دو دارایی مختلف را نشان میدهند، با هم قابل تعویض نیستند. این در حالی است که مالکیت هر NFT نیز مشخص است و امکان دستکاری آن وجود ندارد.
تفاوت اساسی دیگر NFT با دیگر ارزهای دیجیتال در این است که قابل تقسیم نیستند. شما میتوانید یک بیت کوین را به مقدارهای کوچکتر مانند ساتوشی تقسیم کنید و آنها را مبادله کنید. با این حال، چنین ویژگی در NFTها وجود ندارد و فقط به صورت کامل خرید و فروش میشود.
NFTها در بخشهای مختلفی از دنیای ارزدیجیتال کاربرد دارند. شما میتوانید برای یک نقاشی دیجیتال، یک تابلو یا حتی یک قطعه موسیقی،NFT بسازید و مالکیت آن را در اختیار بگیرید. با این حال امروزه بیشترین استفاده از NFTها در دنیای بازیهای دیجیتال مبتنی بر بلاکچین است.
در داخل بازیهای بلاکچینی داراییها به شکل NFT دردسترس هستند و هر کاربر میتواند با توجه به قوانین بازیها NFT بسازد، هدیه بگیرد، بخرد یا بفروشد. در خارج از دنیای بازیهای بلاکچینی نیز امکان خرید و فروش NFTها وجود دارد. امروزه بازارهای بزرگی نیز مانند اوپن سی (Opensea) برای ساخت، خرید یا فروشNFT وجود دارد.
مهمترین معیارهای انتخاب بلاکچین مناسب برای پروژه NFT
اگرچه کاربرد NFTها با ارزهای دیجیتال دیگر متفاوت است، با این حال هر دو نوع دارایی روی شبکه بلاکچین توسعه پیدا کردهاند. ایجاد، خرید یا فروش توکن NFT هم مانند سایر تراکنشهای ارز دیجیتال روی بلاکچین ذخیره میشود.
ویژگیهای مختلف بلاکچینها (مثلا میزان کارمزد ثبت تراکنش، نحوه اجرای مکانیسم اجماع و …) روی پروژه NFT اثر خواهد گذاشت. همین مسئله اهمیت شناخت بلاکچینهای مختلف برای سازندگان و کاربران NFT را نشان میدهد. در ادامه به ویژگیهای مهم بلاکچین مناسب برای NFT اشاره میکنیم.
سرعت ثبت تراکنش
سرعت یکی از مهمترین عواملی است که باید هنگام انتخاب بلاکچین مناسب برای پروژه NFT در نظر بگیرید. وقتی بلاکچین سرعت پایینی داشته باشد، برای ثبت تراکنش باید کارمزد بیشتری به ماینرهای شبکه پرداخت کنید تا تراکنشتان در اولویت قرار بگیرد و زودتر تکمیل شود.
برخی از شبکههای بلاکچین به شکل مقیاسپذیر طراحی شدهاند و میتوانند چند هزار تراکنش را در یک ثانیه ثبت کنند. در برخی دیگر از شبکههای بلاکچینی مقیاسپذیری آن قدر کم است که ححتی برای ثبت یک تراکنش هم به چند دقیقه زمان نیاز است. البته سرعت بلاکچینها همیشه یکسان نیست و عوامل مختلفی مانند شلوغی شبکه، طراحی زیرساخت و نوع الگوریتم اجماع در آن موثر است؛ البته کاربران بازار ارزهای دیجیتال میدانند که سرعت یک بلاکچین به طور میانگین چقدر است. بنابراین لازم است همیشه پیش از انتخاب شبکه بلاکچین برای پروژه NFT، سرعت ثبت تراکنش آن را بررسی کنید.
امنیت
امنیت یکی از بزرگترین دغدغههای کاربران هر شبکه بلاکچینی است، چون مکانیسم اجماع تراکنش در بسیاری از آنها مستعد انواع حملات (خصوصا حمله 51 درصدی و حملات با واسطه) است. از آن جایی که امکان پیگیری سرقتها عملا در دنیای ارزهای دیجیتال وجود ندارد، امنیت اهمیت فوق العادهای پیدا میکند. پیش از انتخاب بلاکچین مناسب برای NFT به دنبال بلاکچینهایی با امنیت بالا باشید تا کاربران با خیال راحت بتوانند NFTهای پروژه شما را خریداری کنند.
کارمزد ثبت تراکنش
هیچکس دوست ندارد برای ثبت یک تراکنش روی شبکه بلاکچین چند دلار کارمزد بپردازد. با این حال، هزینه ثبت تراکنش در برخی از شبکههای بلاکچینی آن قدر زیاد است که برخی از کاربران از انجام تراکنش صرف نظر میکنند و برخی دیگر هم به سراغ بلاکچینهایی با کارمزد کمتر میروند. از طرف دیگر همه NFTها قیمت بالایی ندارند و سود زیادی به سازنده ارائه نمیدهند؛ به همین دلیل ساخت NFT روی یک شبکه شلوغ با کارمزد زیاد صرفه اقتصادی ندارد.
کاربران ترجیح میدهند با بلاکچینهایی کار کنند که در کنار سرعت و امنیت بالا، کارمزد مناسبی هم دریافت کنند؛ بنابراین اگر NFT شا روی چنین بلاکچینی توسعه پیدا کرده باشد، کاربران با احتمال بیشتری آن را میخرند. وبسایتهایی وجود دارند که هزینه ثبت تراکنش روی شبکههای بلاکچینی مختلف را ثبت کردهاند؛ شما میتوانید پیش از انتخاب بلاکچین مناسب برای پروژه NFT این سایتها را بررسی کنید.
مکانیسم اجماع
مکانیسم اجماع شبکههای بلاکچینی نیز میتواند روی فروش NFT تاثیر گذار باشد. شبکههایی که از اجماع اثبات کار (Pow) استفاده میکنند نسبت به شبکههای اثبات سهام (Pos) کندتر و در برابر حملات آسیبپذیر هستند. برخی از شبکههای بلاکچینی نیز روشهای اجماع پیچیدهای دارند که منجر به دشواری در ثبت تراکنش یا کندی آن میشود. بنابراین، توصیه می شود در هنگام انتخاب بلاکچین مناسب برای NFT اولویت را به شبکههایی با مکانیسم اجماع اثبات سهام یا مکانیسمهای شبیه به آن مانند اثبات سهام استیجاری (LPoS)، اثبات سهام نیابتی (DPoS)، اثبات تاریخچه (PoH) و اثبات اعتبار (PoSA) بدهید.
قرارداد هوشمند
تمام توسعهدهندگان NFT و سایر پروژههای دیفای با قراردادهای هوشمند سر و کار دارند. قرارداد هوشمند کد واسطهای است که امکان ثبت تراکنش در بلاکچین به کاربران بدون نیاز به دخالت انسان میدهد. هر چقدر قراردادهای هوشمند در یک بلاکچین بهتر و کارآمدتر نوشته شده باشد، امنیت آن بیشتر خواهد بود. همچنین توسعهدهندگان در روند ساخت NFT با مشکل مواجه نمیشوند. وجود هرگونه باگ در قرارداد هوشمند یک بلاکچین احتمال دسترسی هکرها به داراییهای موجود روی شبکه را تا حد قابل توجهی افزایش میدهد.
زبان برنامهنویسی هر بلاکچین و میزان مقبولیت قرارداد هوشمند نوشته شده با آن نیز بسیار مهم است. به عنوان مثال بلاکچین اتریوم از زبان برنامه نویسی سالیدیتی استفاده میکند؛ اکثر برنامهنویسهای حرفهای بلاکچین با این زبان کد مینویسند. بننابراین اعمال تغییرات روی پروژه NFT که با زبان سالیدیتی نوشته شده باشد، راحتتر است.
احتمال فورک
توکنهای غیرقابل تعویض داراییهایی منحصر به فرد و نادر هستند، به همین دلیل هاردفورکها و سافتفورکها برای این دسته از داراییهای دیجیتال مشکل ایجاد میکنند. در برخی از بلاکچینهایی که دچار فورک میشوند، دیگر امکان دسترسی به لجرهای قبلی وجود ندارد. در برخی موارد این موضوع باعث میشود NFT که روی بلاکچین قبل از فورک توسعه پیدا کرده بود، ارزشش را به صورت کامل در بلاکچین فورکشده از دست بدهد. هیچ خریداری نمیخواهد مالک NFT که روی چنین شبکهای توسعه پیدا کرده و در این حد ریسک دارد، باشد. هنگام انتخاب بلاکچین مناسب برای پروژه NFT به دنبال شبکههای ضد فورک یا شبکههایی با تعداد فورک خیلی کم باشید.
کاربرد
هر چقدر مقبولیت یک بلاکچین بیشتر باشد و کاربران بیشتری از آن استفاده کنند، امکان خرید NFTهای پروژه شما افزایش پیدا میکند. بسیاری از کاربران زمان یادگیری برای استفاده از بلاکچینهای ناشناخته را ندارند، به همین دلیل تمایلی به استفاده از آنها نشان نمیدهند. علاوه بر این مسئله، هر چقدر جامعه طرفداران یک بلاکچین بزرگتر باشد، پلتفرمهای بیشتری برای خرید و فروش NFT روی آن وجود خواهد داشت. چه چیزی بهتر از این است که پیش از راه اندازی پروژه NFT، مخاطبانی داشته باشید که کار با بلاکچین مورد نظر شما را به خوبی بلدند؟
بهترین بلاکچین مناسب برای پروژه NFT کدام است؟
امروزه شبکههای بلاکچینی مختلفی با کمک قراردادهای هوشمند امکان ساخت NFT را فراهم کردهاند. این شبکهها از نظر سرعت، میزان کارمزد شبکه، امنیت و سایر عوامل گفته شده متفاوت هستند. در ادامه مروری بر بهترین و رایجترین بلاکچینها برای اجرای پروژه NFT خواهیم داشت.
اتریوم
بلاکچین اتریوم، پرکاربردترین و محبوبترین شبکه برای ساخت NFT در سراسر جهان است. پلتفرمهای مختلفی مانند اوپن سی و ریریبل روی این شبکه راه اندازی شدهاند. دومین رمزارز بزرگ جهان، جامعه طرفداران گستردهای دارد و بسیاری از افراد معتقد هستند استانداردهای توکنی این شبکه ( مثل ERC-721) و طراحی کمنقص آن باعث شده به چنین جایگاهی برسد. این ادعا تا حد زیادی درست است و تعدادی از بهترین برنامه نویسهای بلاکچین جهان روی ارتقای این شبکه به طور مداوم کار میکنند.
با این حال بلاکچین اتریوم محدودیتهایی نیز دارد. این شبکه شلوغ مدتی است که کارمزدهای بسیار بالایی برای تراکنش دریافت میکند و ترافیک بالای آن باعث شده مقیاسپذیریاش به طرز قابل توجهی پایین بیاید. این مشکلات توسعهدهندگان NFTهای ارزانقیمت بخاطر کارمزد بالا و مشکلات مقیاسپذیری از اتریوم استفاده نمیکنند. این شبکه در حال حاضر از مکانیسم اجماع اثبات کار استفاده میکند اما به زودی به سمت استفاده از مکانسیم اثبات سهام خواهد رفت.
سولانا
سولانا یکی از سریعترین بلاکچینهای دنیا است و بسیاری از افراد معتقد هستند این شبکه، بلاکچینی مناسب برای پروژه NFT است. در حال حاضر نزدیک به 400 پروژه روی این شبکه اجرا شده است و بسیاری از آنها در زمینه NFT فعالیت میکنند. پروژههای Degenerate Ape Academy، Solana Monkey و SolPunks از پروژههای NFT موفق راهاندازی شده روی این بلاکچین هستند. همچنین، پلتفرمهایی مانند Solanart.io، Solsea و DigitalEyes برای خرید و فروش NFT روی این شبکه وجود دارد.
مکانیسم اجماع بلاکچین سولانا ترکیبی از اثبات تاریخچه (PoH) و اثبات سهام است. این مکانیسم سرعت پردازش تراکنشها را تا حد زیادی افزایش داده است؛ سولانا میتواند 65 هزار تراکنش را در یک ثانیه ثبت کند. علاوه بر این، یکی از اصلیترین دلایل انتخاب بلاکچین سولانا برای NFT کارمزد پایین این شبکه است. در زمان نگارش این مقاله (مارس ۲۰۲۲) کارمزد این بلاکچین حدود 0.0002 دلار است.
بنیاد سولانا همچنین یک پل زنجیرهای به نام Wormhole ایجاد کرده که به کاربران امکان میدهد توکنهای ERC-20 را در یک قرارداد هوشمند اتریوم قفل کنند و توکنهای SPL (مخصوص شبکه سولانا) تولید کنند.
پالیگان
پالیگان یک پروتکل بلاکچینی لایه 2 اتریوم است که امکان راهاندازی پروژههای مختلف با سرعت بیشتر و مقیاسپذیری بالاتر را فراهم میکند؛ پروژهها در این پروتکل از طریق قراردادهای هوشمند مستقل پالیگان توسعه داده میشوند. این شبکه بلاکچینی در حال حاضر سرعت بالاتری نسبت به اتریوم دارد و امکان برقراری ارتباط با بلاکچین اتریوم را نیز دارد.
پالیگان از مکانیسم اثبات سهام استفاده میکند، به همین دلیل به اندازه اتریوم امنیت دارد و همچنین میتواند تراکنشها را با کارمزد پایینتری پردازش کند. همین ویژگیها باعث شده پالیگان از نظر برخی از افراد یک بلاکچین مناسب برای پروژههای NFT باشد.
کاردانو
شبکه بلاکچینی کاردانو که توسط یکی از بنیانگذاران سابق اتریوم راهاندازی شده نیز یکی دیگر از محبوبترین شبکههای بلاکچین دنیا است که با تغییرات گسترده در زیرساخت خود در سال 2021 توانست کاربران زیادی را جذب کند. این شبکه بسیار سریع که سالها است از مکانیسم اثبات سهام استفاده میکند با راهاندازی قرارداد هوشمند خود امکان راهاندازی پروژههای NFT و دیگر کاربردهای مشابه را برای کاربران خود فراهم کرده است.
کاردانو میتواند 250 تراکنش را در ثانیه ثبت کند و کارمزد کم نیز از دیگر دلایل محبوبیت این شبکه برای طرفداران NFT است. پروژههای Spacebudz و CardanoKidz دو پروژه موفق NFT روی این شبکه هستند و طرفداران کوین ADA میتوانند از پلت فرم Cadalabs برای خرید و فروشNFT استفاده کنند. اگر به دنبال بلاکچینی محبوب، قدرتمند و امن و در عین حال نوپا هستید کاردانو بهترین بلاکچین برای پروژه NFT شما است.
بایننس اسمارت چین
بایننس اسمارت چین (BSC) یک بلاکچین پرکاربرد و محبوب است که توسط بزرگترین صرافی جهان، بایننس، تاسیس شده است. این بلاکچین امروزه پس از اتریوم، میزبان بیشترین پروژههای ارزدیجیتال خصوصا در زمینه NFT است.
این بلاکچین بر اساس مکانیسم اجماع سهام (PoSA) کار میکند و پس از تایید 21 نود، تراکنشها را با سرعتی بسیار بالاتر از اتریوم ثبت میکند. این شبکه با ماشین مجازی اتریوم (EVM) نیز سازگار است و این مسئله به توسعه دهنگان امکان طراحی سریع پروژههای NFT را فراهم میکند.
امکان ساخت NFT با استاندارد BEP-721 روی این بلاکچین وجود دارد و پروژههای بزرگی مانند PancakeSwap، BakerySwap و Battle Pets روی این بلاکچین قرار دارند که جزو محبوبترین پلتفرمهای خرید و فروش NFT هستند. همچنین صرافی بایننس نیز بازار خرید و فروش NFT اختصاصی خود را راه اندازی کرده است که خرید و فروش NFT را برای میلیونها کاربر خود به سادگی چند کلیک کرده است. همه این ویژگیها باعث شده بایننس اسمارت چین یک بلاکچین مناسب برای پروژه NFT پس از اتریوم در دنیا باشد.
تزوس
تزوس نیز یک بلاکچین مبتنی بر اجماع اثبات سهام هوشمند است که جزو پروژههای قدیمی ارز دیجیتال محسوب میشود. این یک شبکه مقیاس پذیر، پایدار و سریع است و کارمزد کمی برای تراکنشهای مختلف دریافت میکند. کارمزد کم تراکنش و سرعت بالا باعث شده تزوس در اکوسیستم NFT جذابیت بیشتری پیدا کند. با این حال جامعه طرفداران این بلاکچین نسبت به اتریوم و بایننس اسمارت چین بسیار کوچک است و پپلتفرمهای خرید و فروش NFT در آن محدودیت دارد.
پولکادات
شبکه پولکادات یک بلاکچین آیندهدار است ایده اصلی آن برقراری ارتباط بدون محدودیت بین بلاکچینهای مختلف است. پروژههای جدید زیادی متقاعد شدهاند که به خاطر سرعت مطلوب شبکه، پشتیبانی قوی و مقیاس پذیری بالای آن از این بلاکچین استفاده کنند. پروژه Efinity محبوبترین فناوری میان زنجیرهای مبتنی بر پولکادات است که امکان استفاده از NFT را برای علاقمندان به این شبکه فراهم کرده. پروژه unique.network شبکه قدرتمندی برای استفاده از NFT روی پولکادات و شبکه تست آن کوساما است. اگر به دنبال یک بلاکچین مناسب برای پروژه NFT هستید و سرعت ثبت تراکنش برایتان اهمیت دارد، پولکادات انتخاب مناسبی برای شما محسوب میشود.
فلو
فلو یکی از جدیدترین پروژههای ارزدیجیتال است که از آن به عنوان یکی از قاتلهای اتریوم یاد میشود. این شبکه مبتنی بر اثبات سهام، میتواند 10 هزار تراکنش را در یک ثانیه به ثبت برساند و کارمزد بسیار کمی هم دریافت میکند. با این حال دلیل دیگری وجود دارد که باعث شده برخی از افراد آن را به عنوان یکی از بهترین بلاکچینها برای NFT بشناسند. این بلاکچین توسط طراحان بازی کریپتوکیتیز راه اندازی شده که یکی از قدیمیترین بازیهای بلاکچینی است و توسعه و امکان استفاده از NFT را نیز فراهم کرده.
چندین پروژه دیگر مانند NBA Top Shot، BloctoBay و TuneGO نیز روی این شبکه راه اندازی شدهاند، اماپروژه فلو هنوز راه فراوانی دارد تا به رقیبان خود برسد و هنوز جامعه گستردهای ندارد.
آوالانچ
آوالانچ یکی دیگر از پروژههای بزرگ ارز دیجیتال است که قصد دارد تا چند سال آینده جای اتریوم را در بازار بگیرد. این بلاکچین بسیار سریع با توانایی ثبت 4500 تراکنش در ثانیه، بسیار امن است و توانایی ارتباط با بلاکچینهای مختلف را دارد. در حال حاضر نزدیک به 90 پروژه NFT روی این شبکه در حال اجراست؛ Snowflake نیز محبوبترین بازار خرید و فروش NFT روی این شبکه است. ویژگیهای آوالانچ مانند سرعت بالا، کارمزد پایین، امنیت فوقالعاده و توسعه سریع است که باعث شده توسعهدهندگان پروژه NFT آن را به عنوان یک بلاکچین مناسب برای راهاندازی پروژههای دیفای و NFT در سالهای آینده بنامند.
نتیجه گیری
بدون شک NFT یکی از بزرگترین بخشهای دنیای ارز دیجیتال در آینده خواهند بود و کسب و کارها و افراد مشهور بیشتری در آینده به این حوزه وارد میشوند. پیشنیاز موفقیت در چنین بازاری انتخاب بلاکچین مناسب برای پروژه NFT است. برخی از بلاکچینها مثل سولانا و فلو کارمزد کمی دارند و برخی دیگر مانند اتریوم جامعه طرفداران بزرگ و بزرگترین توسعه دهندگان را دارد. باید ابتدا اولویت خود را مشخص کنید سپس بهترین بلاکچین را برای NFT خود انتخاب کنید. بلاکچینهای فوقالعاده برای میزبانی پروژه NFT شما کم نیستند!
پاسخ به سوالات متداول
برای انتخاب بلاکچین باید به کدام ویژگیهای آن توجه کنیم؟
سرعت ثبت تراکنش، امنیت، هزینه ثبت تراکنش، مکانیسم اجماع، نوع قرارداد هوشمند و کاربرد بلاکچین از مهمترین عواملی هستند که برای انتخاب بلاکچین مناسب برای NFT باید مورد توجه قرار بگیرند.
کدام بلاکچین بزرگترین بازار NFT را دارد؟
بلاکچین اتریوم در حال حاضر بزرگترین میزبان پروژههای NFT است.
کدام بلاکچینها برای راه اندازی پروژه NFT مناسب هستند؟
اتریوم، بایننس اسمارت چین، پالیگان، پولکادات، سولانا آوالانچ بلاکچینهای مناسبی برای راه اندازی پروژه NFT هستند.