کسانی که در بازارهای مالی مثل بازار ارزهای دیجیتال یا بازار بورس اوراق بهادار فعالیت دارند، با پدیده‌هایی به نام اصلاح قیمت و سقوط قیمت، آشنا هستند. با این حال، کسانی که آماتور هستند، معمولا نمی‌توانند تفاوت بین این دو پدیده را درک کنند.
در شرایطی که اصلاح قیمت، برای ادامه روند صعودی و جلوگیری از ایجاد حباب قیمت ضروری است، نمی‌توان نگاهی خوشبینانه به سقوط قیمت داشت و معمولا، سقوط قیمت، سبب متضرر شدن سرمایه‌گذاران یا معامله‌گرانی می‌شود که آن رمزارز یا سهام را در پورتفوی خود دارند.
از آن‌جایی که درک این دو مفهوم برای فهم شرایط حاکم بر بازار و اتخاذ تصمیمات درست، اهمیت بسیار زیادی دارد، لازم دیدیم که در این مقاله، تفاوت این دو پدیده را برای تازه‌واردان بازار ارزهای دیجیتال و دیگر کسانی که به تازگی وارد بازارهای مالی شده‌اند، توضیح دهیم.
سقوط قیمت چیست؟
منظور از سقوط قیمت، یک کاهش ناگهانی و شدید در قیمت یک ارز دیجیتال است یا یک سهام بورسی است که معمولا، جبران آن، نیاز به زمان زیادی دارد. در نتیجه، خیلی از کسانی که آن رمزارز یا سهام را در پورتفوی خود دارند، متضرر می‌شوند.
بعضی وقت‌ها، سقوط بازار خیلی طول نمی‌کشد و فرصت زیادی برای خروج به شما نمی‌دهد؛ یک لحظه چشم از بازار بر می‌دارید و لحظه‌ای دیگر میبینید که ارزش دارایی‌های شما، نصف شده است. البته، در بیشتر مواقع، سقوط قیمت، یک فرآیند تدریجی و بلند-مدت است اما خیلی پیش می‌آید که قیمت یک رمزارز یا سهام، ظرف یک یا چند روز، به شدت سقوط می‌کند.
به عنوان مثال، می‌توان به سه شنبه سیاه ۱۹۲۹ اشاره کرد که ارزش شاخص داوجونز در بورس اوراق بهادار نیویورک، ظرف دو روز، ۲۵ درصد سقوط کرد و سبب فشار بالای فروش به دلیل ترس سهامداران شد.
اگر بخواهیم مثالی در بازار ارزهای دیجیتال بزنیم، می‌توانیم به سقوط قیمت بیت کوین در تاریخ ۱۰ آوریل ۲۰۱۳ اشاره کنیم. در آن تاریخ، شبکه جرایم مالی ایالات متحده آمریکا یا FinCEN، ارز دیجیتال بیت فلور را مسدود کرد و به صرافی‌های بیت کوین دستور داد تا خودشان را به عنوان انتقال‌دهنده پول، ثبت کنند. همین خبر باعث شد تا به دلیل بی‌اعتمادی نسبت به آینده بیت کوین در سهامداران، ارزش بیت کوین، تنها ظرف مدت یک روز، بیش از ۷۳ درصد سقوط کند.
همانطور که گفتیم، در اکثر موارد، بازگشت قیمت به سقف قبلی بعد از سقوط، مدتی طول می‌کشد اما همیشه اینطور نیست و امکان دارد که قیمت، خیلی سریع به سطوح قبلی بازگردد و حتی سقف از آن قیمت‌ها نیز فراتر برود. این موضوع، به دلیل سقوط قیمت، بستگی دارد.
چه عواملی می‌توانند سبب سقوط قیمت شوند؟
سقوط قیمت بی‌دلیل رخ نمی‌دهد و معمولا، دلایل بنیادی دارد. از مهم‌ترین عوامل سقوط قیمت می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رکود اقتصادی: شاید بتوان مهم‌ترین دلیل سقوط قیمت را رکود اقتصادی دانست که سبب سقوط تدریجی قیمت در یک بازه زمانی طولانی می‌شود. به یاد داشته باشید که همه بازارهای دنیا، چرخه‌ای هستند و تاریخ خود را تکرار می‌کنند. شاید ارزش یک ارز دیجیتال یا یک سهام، خیلی بالا برود ولی هر بالا رفتنی، پایین آمدنی هم دارد. در صورتی که رکود اقتصادی ایجاد شود، سرمایه‌گذاران انتظار دارند که بازار، نزولی شود و در نتیجه، سرمایه‌های خود را از بازار خارج می‌کنند و سقوط قیمت رخ می‌دهد.
- نبود خوشبینی به بازار: آیا تا به حال اصطلاحات بازار گاوی و بازار خرسی به گوش شما خورده‌اند؟ منظور از بازار خرسی، روند نزولی در بازار و منظور از بازار گاوی، روند صعودی در بازار است. وقتی بازار گاوی باشد، سرمایه‌گذاران و معامله‌گران، خوشبین و آماده خرید هستند اما وقتی بازار خرسی باشد، بدبینی جای خوشبینی را می‌گیرد و کمتر کسی، خرید می‌کند. در نتیجه، بازار سقوط می‌کند.
- ترس: احساسات خریداران می‌تواند اثرات زیادی روی بازار داشته باشد. وقتی اخبار یا سرمایه‌گذاران بزرگ در رابطه با سقوط بازار صحبت می‌کنند، معامله‌گران، دچار ترس می‌شوند. در نتیجه، فشار فروش به دلیل ترس، بالا می‌رود و کسی خرید نمی‌کند. وقتی خریداری نباشد، فروشندگان، به قیمت‌های پایین‌تر نیز راضی می‌شوند و همه این‌ها دست به دست هم می‌دهند تا بازار سقوط کند.
- رویدادهای مهم جهانی: رویدادهای مهم و کلان جهانی می‌توانند تأثیرات زیادی روی بازار داشته باشند. به عنوان مثال، می‌توان به ریزش تمامی بازارهای جهانی، از جمله بازار ارزهای دیجیتال و بیت کوین در اوایل سال ۲۰۲۰ اشاره کرد که دلیل آن، اعلام همه‌گیری ویروس کووید-۱۹ توسط سازمان بهداشت جهانی بود.
اصلاح قیمت چیست؟
معمولا، وقتی کاهشی ۱۰ درصدی در ارزش یک رمزارز یا سهام رخ می‌دهد، اصطلاحا، گفته می‌شود که قیمت، اصلاح کرده است. معمولا اصلاح قیمت پس از افزایش قیمت رخ می‌دهد. معمولا، اصلاح قیمت دلایل فاندامنتال ندارد و به دلایل تکنیکال، رخ می‌دهد. به عنوان مثال، زمانی که یک شاخص RSI نمودار قیمت، به بالای ۷۰ برسد، نشان‌دهنده بیش‌خرید است و به احتمال زیاد، قیمت به زودی اصلاح می‌شود. اصلاح، فقط مخصوص به تک ارزهای دیجیتال یا تک سهم‌های بورس نیست بلکه کل بازار نیز می‌تواند به دلایل تکنیکال، اصلاح داشته باشد.
چه عواملی می‌توانند سبب اصلاح بازار شوند؟
واقعیت این است که خود اصطلاح اصلاح، هر چیزی را که نیاز است در رابطه با این پدیده بدانید، برای شما بازگو می‌کند.
معنی واژه اصلاح، درست کردن چیزی اشتباه است. در مورد بازار ارزهای دیجیتال یا دیگر بازارهای مالی، اصلاح قیمت زمانی رخ می‌دهد که قیمت چیزی، بدون دلایل موجه، افزایش پیدا کرده باشد. با اینکه اکثر اطلاحات، سبب کاهش خیلی زیاد قیمت نمی‌شوند، اما اگر با دلایل فاندامنتال پشتیبانی شوند، ممکن است که کار از اصلاح رد شود و سقوط قیمت رخ دهد.
با اینکه معامله‌گران میان-مدت و کوتاه-مدت، دل خوشی از اصلاح بازار ندارند، اما سرمایه‌گذاران بلند-مدت، توجهی به این اطلاحات نمی‌کنند زیرا می‌دانند که برای ادامه‌دار بودن رشد بازار، اصلاح قیمت، ضروری است.
تفاوت بین سقوط قیمت و اصلاح قیمت چیست؟
حالا که با هر دو مفهوم سقوط قیمت و اصلاح قیمت آشنا شدید، می‌توانیم در رابطه با تفاوت‌های این دو مفهوم، صحبت کنیم. سقوط قیمت و اصلاح قیمت، از جنبه‌های زیر با هم دیگر تفاوت دارند:
مقیاس کاهش قیمت
به طور کلی، وقتی صحبت از سقوط قیمت است، به جای صحبت در رابطه با یک رمزارز خاص یا سهام یک شرکت، در رابطه با سقوط قیمت کل بازار صحبت می‌شود. در مقابل، کل بازار و هم یک تک ارز دیجیتال یا یک تک سهم بورسی، می‌توانند اصلاح داشته باشند.
میزان کاهش قیمت
میزان کاهش قیمت نیز بین سقوط و اصلاح بازار، متفاوت است. در هنگام سقوط بازار، قیمت به طور قابل توجهی( معمولا حدود ۲۰ درصد و حتی بیشتر) کاهش پیدا می‌کند. در مقابل، اصلاح قیمت، معمولا بیش از ۱۰ درصد نیست و پس از افزایش زیاد در قیمت رخ می‌دهد.
سرعت کاهش قیمت
یکی از دلایل ترسناک بودن سقوط قیمت، همانطور که از نامش پیدا است، ناگهانی بودن آن است. سقوط ناگهانی و شدید قیمت ظرف مدت یک یا چند روز، اصلا چیز عجیبی نیست. در مقابل، اصلاحات قیمت، با اینکه می‌توانند سریع هم باشند، اما معمولا ظرف مدت‌های طولانی رخ می‌دهند.
دلیل کاهش قیمت
معمولا دلایل سقوط قیمت، پیچیده‌تر از دلایل اصلاح قیمت هستند. معمولا، سقوط قیمت زمانی رخ می‌دهد که تعداد خریداران در بازار کم و فشار فروش بالا باشد. خود این دلایل نیز معمولا وابسته به دلایل فاندامنتال، مثل رکود اقتصادی یا فجایع مهم در مقیاس جهانی هستند.
در مقابل، دلیل اصلی اصلاح قیمت، خسته شدن گاوها و نیاز آن‌ها به استراحت است. به عبارت دیگر، اصلاح قیمت به دلایل تکنیکال رخ می‌دهد و نه به دلایل فاندامنتال. برای مثال، زمانی که بازار دچار حباب شده و قیمت، بی‌دلیل بالا برود، اصلاح قیمت، اجتناب‌ناپذیر است.
تبعات
موضوعی که تا اینجا در رابطه با آن صحبت نکرده‌ایم، اثرات سقوط قیمت و اصلاح قیمت است.
سقوط قیمت، به ویژه اگر در مقیاس بازار رخ دهد، می‌تواند حاکی از خبر بدی مثل بحران اقتصادی پیش‌رو باشد. وقتی بازار سقوط می‌کند، بازگشت آن به سطوح قیمتی قبلی، زمان‌بر است. در مقابل، اصلاح قیمت، معمولا، پدیده‌ای طبیعی، قابل پیشبینی و رایج است که تبعات خاصی ندارد و حتی می‌تواند در دراز مدت، راه را برای رشد بیشتر قیمت، هموار کند.
جمع‌بندی
در این مقاله، در رابطه با دو تا از پایه‌ای‌ترین مفاهیم در بازارهای مالی، یعنی سقوط قیمت و اصلاح قیمت، صحبت کردیم. همانطور که دیدید، سقوط قیمت، معمولا، پدیده‌ای در مقیاس کلان است که به صورت ناگهانی و دلایل فاندامنتال، سبب کاهش شدید قیمت یک رمرزارز، یک سهام بورسی یا یک شاخص می شود. در مقابل، اصلاح قیمت، یک کاهش قابل‌پیشبینی و تدریجی در قیمت، به دنبال افزایش غیرمنطقی قیمت و به دلایل تکنیکال است که مقایس آن خیلی گسترده نیست و سبب کاهش شدید قیمت نیز نمی‌شود.