با انتشار مقاله «سیستم انتقال پول همتا به همتا» در سال ۲۰۰۸ که در واقع، همان وایت پیپر بیت کوین بود، فناوری بلاک چین به عنوان یک شبکه غیر متمرکز عمومی بر سر زبانها افتاد. بسیاری از مردم تصور میکنند که این فناوری فقط در صنعت ارزهای دیجیتال کاربرد دارد و تصور آنها از بلاک چین، شبکهای عمومی با دفتر کل توزیع شده است. با این حال، نوع کمتر شناخته شدهای از بلاک چین به نام بلاک چین خصوصی (Private Blockchain) نیز وجود دارد که موضوع مقاله پیش رو است.
بلاک چین چیست و چطور کار می کند؟
پیش از اینکه به سراغ موضوع اصلی مقاله، یعنی بلاک چین خصوصی و کاربردهای آن برویم، بد نیست که کمی در رابطه با فناوری بلاک چین صحبت کنیم.
برخلاف تصور بسیاری از مردم، فناوری بلاک چین چندان هم جدید نیست. با اینکه عموم مردم جهان پس از معرفی بیت کوین و توسعه دنیای ارزهای دیجیتال با این فناوری آشنا شدند اما فناوریهایی که اساس بلاک چین را میسازند، ریشه در اواخر دهه ۱۹۷۰ دارند. فناوری بلاک چین به شکلی که میشناسیم، در سال ۱۹۹۱ معرفی شد و سپس، با انتشار مقالهای تحت عنوان «سیستم انتقال پول همتا به همتا» توسط ساتوشی ناکاموتوی معروف، عموم مردم دنیا با این فناوری آشنا شدند.
با اینکه خیلی از مردم نام بلاک چین را شنیدهاند و حتی به شیوههای مختلف با این فناوری سروکار داشتهاند اما تعداد کسانی که با مفاهیم پایهای این فناوری آشنایی داشته باشند، بسیار کم است. بنابراین، در این بخش میخواهیم نحوه کار این فناوری را به طور خیلی مختصر، توضیح دهیم.
اگر با مفهوم پایگاه داده (Database) آشنایی داشته باشید، احتمالا درک فناوری بلاک چین برای شما بسیار سادهتر خواهد بود. البته نگران نباشید! در زیر به مفهوم پایگاه داده نیز اشاره خواهیم داشت.
پایگاه داده چیست؟
پایگاه داده، همانطور که از اسمش پیداست، فضایی است که دادههایی در آن ذخیره میشوند. پایگاههای داده مختلفی وجود دارد اما در اینجا صرفا به مفهوم پایگاه داده متمرکز (Centralized Database) میپردازیم.
همین حالا که دارید این مقاله را مطالعه میکنید، در واقع در حال خواندن اطلاعات روی یک پایگاه داده متمرکز هستید. اطلاعاتی که در وب موجود هستند، در پایگاههای داده مختلف و متعدد ذخیره شدهاند. هر کدام از این پایگاههای داده، تحت کنترل کاربر خاصی هستند که میتواند یک فرد معمولی یا یک سازمان بزرگ باشد.
این پایگاههای داده در حافظههایی سختافزاری و در مراکزی به نام مراکز داده (Data Centers) نگهداری میشوند. در واقع، مراکز داده یا همان دیتا سنترها، مراکز فیزیکی بزرگ و تحت تدابیر شدید امنیتی هستند که با کامپیوترها و حافظههای سختافزاری متعددی پر شدهاند.
حافظه موجود در دیتا سنترها، بین سرویسهای مختلفی به نام هاست (Host) تقسیم میشود. هاستها نیز بخشی از فضای در دسترس خود را به کاربران (افراد یا سازمانها) میفروشند. کاربران، پایگاههای داده خود را روی این هاستها ایجاد میکنند.
هر کاربر کنترل پایگاه داده خودش را به طور کامل در اختیار دارد. به همین دلیل، این پایگاههای داده از نوع متمرکز هستند. خود پایگاههای داده متمرکز، بر اساس قابلیتهایشان به چند دسته تقسیم میشوند که کاملترین آنها، پایگاههای داده CRUD نام دارند. هر پایگاه داده CRUD دارای چهار قابلیت زیر است:
- ایجاد دادهها (Create)
- خواندن دادهها (Read)
- به روز رسانی دادهها (Update)
- حذف کردن دادهها (Delete)
کاربرانی که از هر پایگاه استفاده میکنند، سطوح مختلفی از دسترسی دارند. مدیر پایگاه داده، بالاترین سطح دسترسی را دارد و میتواند هر چهار عمل بالا را انجام دهد. مدیر پایگاه داده میتواند کاربران مختلف با سطوح دسترسی متفاوت تعریف کند.
هر پایگاه داده وب، دارای یک آدرس است که دامنه یا دمین (Domain) نامیده میشود. هر کسی میتواند با وارد کردن دامنه در مرورگر خود، به آن پایگاه داده دسترسی پیدا کند. برای اینکه مفهوم پایگاه داده برای شما روشنتر شود، اجازه بدهید یک مثال برای شما بیاوریم.
هر وبسایت دارای یک پایگاه داده است. یک ادمین یا مدیر وبسایت، کنترل این پایگاه داده را در اختیار دارد و میتواند کاربران مختلف با دسترسیهای مختلف برای پایگاه داده تعریف کند. پایینترین سطح دسترسی را بازدیدکنندگان از وبسایت دارند که فقط میتوانند اطلاعات روی پایگاه داده را بخوانند.
مدیر وبسایت میتواند امکان ساخت حساب کاربری را برای کاربران فراهم کند تا دسترسی آنها بیشتر شود و بتوانند اعمال دیگری مثل ایجاد دادهها، به روز رسانی آنها یا حذف آنها را صرفا در بخشی از پایگاه داده که به حساب کاربری آنها اختصاص داده شده است، انجام دهند.
برای مثال وقتی شما هنوز در اینستاگرام عضو نیستید، میتوانید از صفحه اصلی این وبسایت بازدید کنید اما تا وقتی در اینستاگرام حساب کاربری نسازید، امکان ایجاد، به روز رسانی و حذف دادهها (پست گذاشتن، لایک کردن، کامنت گذاشتن، حذف کردن پست، ادیت کردن پست و …) برای شما وجود ندارد.
زمانی که در اینستاگرام حساب کاربری میسازید، در واقع بخشی از پایگاه داده اینستاگرام به شما تعلق میگیرد که میتوانید هر چهار عمل CRUD را در آن انجام دهید اما به بخشهای دیگر پایگاه داده اینستاگرام (مثل حسابهای کاربری دیگر افراد)، دسترسی ندارید.
البته، مدیر اینستاگرام به کل پایگاه داده دسترسی و اشراف دارد؛ یعنی میتواند اطلاعات روی حساب کاربری شما را بخواند، اطلاعاتی در حساب کاربری شما ایجاد کند، اطلاعات موجود روی حساب کاربری شما را به روز رسانی کند یا حتی آنها را حذف کند.
همین اشراف و کنترل نامحدود مدیر پایگاه داده، یکی از نقطه ضعفهای بزرگ پایگاههای داده متمرکز محسوب میشود. در واقع، مدیر پایگاه داده میتواند به موقعیت جغرافیایی (IP شبکه) شما پی ببرد و حتی بداند که شما با چه دستگاهی (IP سختافزاری) به پایگاه داده متصل میشوید. بنابراین، در چنین پایگاههای دادهای، حریم خصوصی اصلا معنی ندارد و دادههای شما نیز کاملا در خطر هستند زیرا هر زمانی که مدیر پایگاه داده اراده کند، میتواند تمامی دادههای شما را حذف کرده و حساب کاربری شما را به طور کامل مسدود کند!
به دلیل این مشکل امنیتی بزرگ در پایگاههای داده، نوع دیگری از پایگاههای داده به نام پایگاه داده غیر متمرکز (Decentralized Database) توسعه یافته است که بهترین مثال آن، بلاک چین خصوصی و عمومی است.
پایگاه داده غیر متمرکز چیست؟
در پایگاه داده غیر متمرکز، دادهها به صورت یک «دفتر کل توزیع شده» (Decentralized Ledger) در تمامی کامپیوترهای متصل به شبکه ذخیره میشود. به عبارت دیگر، یک نسخه از تمامی دادهها روی تمامی کامپیوترهای متصل به شبکه وجود دارد و هر تغییری در دادهها، نیازمند موافقت یا اصطلاحا، اجماع (consensus ) بین تمامی کامپیوترهای متصل به شبکه است.
در پایگاههای داده غیر متمرکز، هر تغییری که در دادهها ایجاد شود، در دادههای ذخیره شده روی تمامی کامپیوترهای موجود در شبکه ایجاد میشود. بنابراین، چنین پایگاههای دادهای را میتوان «پایگاه داده اشتراکی» (Shared Database) نیز نامید.
هم بلاک چین خصوصی و هم بلاک چین عمومی را میتوان نوعی پایگاه داده غیر متمرکز به حساب آورد که برای انجام تراکنشها مورد استفاده قرار میگیرد. بنابراین، تأیید و انجام هر تراکنش در بلاک چین، نیازمند اجماع در شبکه است و هر تراکنشی که در دفتر کل بلاک چین ثبت شود، روی تمامی کامپیوترهای متصل به شبکه، ذخیره میشود.
بلاک چین چطور کار می کند؟
حالا که با مفهوم پایگاه داده و انواع آن آشنا شدید، وارد بحث جذاب بلاک چین میشویم و پس از ارائه توضیحاتی مختصر در رابطه با این فناوری، در رابطه با بلاک چین خصوصی صحبت خواهیم کرد. همچنان با مجله صرافی داموند همراه باشید؛ این مقاله تازه شروع شده است!
همانطور که گفتیم، بلاک چین نوعی پایگاه داده غیر متمرکز است. در این نوع پایگاه داده، بعضی از کامپیوترها به نام گره (Node) وجود دارند که دفتر کل توزیع شده روی آنها ذخیره میشود. این گرهها، به وسیله شبکهای مثل اینترنت یا یک شبکه محلی (Local Network) به هم دیگر متصل هستند.
کار هر گره، تأیید تراکنشهایی است که کاربران انجام میدهند. بنابراین، به این گرهها، تأیید کننده (Validator) نیز گفته میشود. در واقع، هر گره توسط کاربری کنترل میشود که دسترسی بیشتری نسبت به کاربران معمولی دارد و نه تنها میتواند در شبکه بلاک چین، تراکنش انجام دهد، بلکه میتواند تراکنشها را تأیید یا رد کند. در صورتی که بیشتر گرهها تراکنشی را تأیید کنند، آن تراکنش نهاییسازی و در دفتر کل بلاک چین ثبت میشود. به این فرایند، اجماع گفته میشود.
هر بلاک چینی، سازوکار و الگوریتم خودش را برای اجماع دارد. برای مثال، ممکن است در یک بلاک چین، برای تأیید هر تراکنش فقط به تأیید نیمی از گرهها نیاز باشد اما در بلاک چین دیگری باید دو-سوم گرهها تراکنشها را تأیید کنند.
در هر بلاک چین، تعداد مشخصی از تراکنشها با هم دیگر، مجموعهای به نام بلاک (Block) را میسازند و تأییدکنندهها در واقع، بلاکها را تأیید میکنند. هر بلاک پس از تأیید شدن به انتهای زنجیره بلاکها در دفتر کل اضافه میشود. بنابراین، به این نوع پایگاه داده غیر متمرکز، بلاک چین (به معنی زنجیره بلاک) میگویند.
بلاک چینها تفاوتهایی اساسی با پایگاههای داده متمرکز دارند که سبب امنیت بیشتر آنها میشود. در حالی که پایگاههای داده متمرکز از نوع CRUD هستند و مدیر پایگاه داده میتواند دادهها را بخواند و آنها را ایجاد، حذف و به روز رسانی کند، در بلاک چینها، فقط امکان ایجاد و خواندن پایگاههای داده وجود دارد؛ به عبارت دیگر، هر دادهای که در دفتر کل بلاک چین ثبت شود، برای همیشه در شبکه باقی خواهد ماند و امکان حذف یا تغییر آن وجود ندارد.
در نتیجه، وقتی کاربری تراکنشی را در بلاک چین انجام میدهد، در واقع، دادهای را در شبکه خلق میکند که فقط امکان خواندن آن وجود دارد و این تراکنش برای همیشه در دفتر کل بلاک چین ثبت میشود. این ویژگی، منجر به امنیت بالای بلاک چینها میشود زیرا در این شبکهها نمیتوان هیچ دادهای را تغییر داد. از سوی دیگر، امکان خواندن دادهها، رهگیری تراکنش را ممکن میسازد و در نتیجه، این شبکهها کاملا شفاف هستند.
بلاک چین چه انواعی دارد؟
بلاک چینها را میتوان به دو دسته بلاک چین خصوصی و بلاک چین عمومی تقسیمبندی کرد. منظور از بلاک چین عمومی (Public Blockchain) یا بلاک چین بدون نیاز به مجوز (Permissionless Blockchain)، بلاک چینی است که بر بستر اینترنت کار میکند و هر کسی میتواند در این بلاک چین تراکنش انجام دهد یا به عنوان گره در حفظ امنیت بلاک چین ایفای نقش کند. از بلاک چینهای عمومی میتوان به بیت کوین و اتریوم اشاره کرد. در واقع، تقریبا تمامی ارزهای دیجیتال، بر بستر بلاک چینهای عمومی کار میکنند.
اما بلاک چین خصوصی چیست و برای چه مقاصدی مورد استفاده قرار میگیرد؟ در بخش بعدی به سراغ موضوع اصلی این مقاله میرویم.
Private Blockchain چیست و چه کاربردهایی دارد؟
پس از ارائه توضیحاتی مختصر در رابطه با مفاهیم پایگاه داده و بلاک چین، حالا وقت آن است که صحبت در رابطه با بلاک چین خصوصی و کاربردهای آن را شروع کنیم.
بلاک چین خصوصی یا بلاک چین نیازمند مجوز (Permissioned Blockchain) به نوعی از بلاک چین گفته میشود که هم میتواند بر بستر اینترنت و هم میتواند بر بستر شبکهای محلی کار کند اما در هر صورت، هر کسی نمیتواند در این بلاک چین فعالیت داشته باشد.
این بلاک چینها تا حدی متمرکز هستند و اپراتور یا همان مدیر شبکه میتواند دسترسیهای مختلفی در بلاک چین برای کاربران ایجاد کند. با اینکه این بلاک چین، در دسترس عموم قرار ندارد، اما همانند بلاک چینهای عمومی دارای یک دفتر کل توزیع شده و سازوکار اجماع برای تأیید یا رد اطلاعاتی است که برای ثبت در دفتر کل، ایجاد میشوند.
بلاک چین خصوصی چطور کار می کند؟
همانطور که گفتیم، بلاک چینهای خصوصی دارای کاربرانی با سطوح دسترسی مختلف هستند و بنابراین، هر کسی نمیتواند در این بلاک چینها، فعالیت کند. به عبارت دیگر، این بلاک چینها را میتوان شبکههایی درونسازمانی دانست.
در بلاک چین خصوصی، حقوق و دسترسیهای کاربران برای ثبت تراکنش و کار کردن به عنوان تأیید کننده، با همدیگر برابر نیست و اپراتور بلاک چین تأیین میکند که هر کسی چه دسترسیهایی داشته باشد و اصلا دسترسی داشته باشد یا خیر. همچنین، سازوکار دسترسی به بلاک چین بر اساس الگوریتمهایی است که اپراتور شبکه تعیین میکند.
در واقع، تفاوت اصلی بلاک چینهای خصوصی و عمومی در این است که هر کسی میتواند با دسترسی به اینترنت به بلاک چینهای عمومی بپیوندد و به عنوان کاربر معمولی یا گره در این بلاک چینها فعالیت کند اما بلاک چینهای خصوصی مربوط به یک سازمان خاص هستند و فقط افراد خاصی مجوز فعالیت در این بلاک چینها را دارند و دیگران نمیتوانند در آنها مشارکت داشته باشند.
بلاک چینهای عمومی و خصوصی چه تفاوتهایی با همدیگر دارند؟
ردیف | مبنای مقایسه | بلاک چین عمومی | بلاک چین خصوصی |
۱ | دسترسی | در این نوع بلاک چین، هر کسی میتواند دو عمل نوشتن و خواندن دادهها را انجام دهد و با تأیید تراکنشها در شبکه مشارکت داشته باشند. بناراین، بلاک چین عمومی را بلاک چین بدون نیاز به مجوز هم مینامند. | در این نوع از بلاک چین، برای خواندن و نوشتن اطلاعات و نیز، مشارکت در بلاک چین باید مجوز داشت. بنابراین، عموم مردم به بلاک چینهای خصوصی دسترسی ندارند. به همین دلیل، بلاک چینهای خصوصی را بلاک چین نیازمند مجوز هم مینامند. |
۲ | فعالان شبکه: | همدیگر را نمیشناسند | همدیگر را میشناسند |
۳ | غیر متمرکز بودن | کاملا غیر متمرکز است | نیمه متمرکز است |
۴ | توکن بومی | دارد | میتواند داشته باشد یا نداشته باشد |
۵ | سرعت | پایینتر از بلاک چین خصوصی | بالاتر از بلاک چین عمومی |
۶ | امنیت | امنیت بلاک چینهای عمومی در مقایسه با بلاک چینهای خصوصی، بالاتر است زیرا: · مشارکتکنندگان در شبکه همدیگر را نمیشناسند و امکان تبانی وجود ندارد. · تعداد مشارکتکنندگان در شبکه بسیار بیشتر و اعتبار اجماع، بسیار بالاتر است. | امنیت بلاک چین خصوصی در مقایسه با بلاک چین عمومی پایینتر است زیرا: · مشارکت کنندگان در شبکه هم دیگر را میشناسند · تعداد مشارکت کنندگان در شبکه کم است.
|
۷ | مصرف انرژی | مصرف انرژی بالاتری در مقایسه با بلاک چینهای خصوصی دارد زیرا حجم دادههای موجود در دفتر کل و تعداد مشارکتکنندگان در شبکه بسیار بیشتر است. در نتیجه، توان پردازشی بالایی برای انجام تراکنشها در بلاک چینهای عمومی مورد نیاز است. البته این گفته فقط در مورد بلاک چینهایی که بر اساس الگوریتم اجماع اثبات کار (Proof-of-Work) یا PoW کار میکنند، صدق میکند. | مصرف انرژی بسیار پایینتری در مقایسه با بلاک چینهای عمومی دارد. |
۸ | الگوریتمهای اجماع | رایجترین الگوریتمهای اجماع مورد استفاده در بلاک چینهای عمومی عبارتند از: · الگوریتم اثبات کار · الگوریتم اثبات سهام (Proof-of-Stak) · الگوریتم اثبات ظرفیت (Proof-of-Space) | رایجترین الگوریتمهای اجماع مورد استفاده در بلاک چینهای خصوصی عبارتند از: · اثبات زمان سپری شده (Proof-of-Elapsed Time) · Raft · استانبول BFT
|
۹ | امکان حملات ۵۱ درصد | در بلاک چینهای عمومی هیچکس تأییدکنندهها را نمیشناسد و بنابراین، خطر حملات ۵۱ درصد در این شبکهها وجود دارد. | در بلاک چینهای خصوصی به دلیل اینکه همه تأییدکنندهها همدیگر را میشناسند و مورد اعتماد هستند، امکان حملات ۵۱ درصد (مگر در موارد تبانی) وجود ندارد. |
کنسرسیوم بلاک چین چیست؟
کنسرسیوم بلاک چین (Consortium Blockchain) را میتوان ترکیبی از بلاک چینهای عمومی و خصوصی دانست. کنسرسیوم بلاک چین، بیش از اینکه به بلاک چینهای عمومی شباهت داشته باشد، شبیه بلاک چینهای خصوصی است.
در این نوع بلاک چین که بلاک چین فدرالی نام دارد، مشارکتکنندگان، سطوح دسترسی مختلفی دارند. در این نوع بلاک چین، فرایندهای اجماع تحت کنترل تعدادی گره از پیش تعیین شده قرار دارند.
از بلاک چین های خصوصی در چه مواردی استفاده می شود؟
با توجه به اینکه هدف اصلی از فناوری بلاک چین، غیر متمرکز بودن است، این احتمال وجود دارد که ماهیت غیر متمرکز بلاک چین خصوصی در نگاه شما ، متناقض به نظر برسد. اگر بلاک چینهای خصوصی، متمرکز هستند، پس چرا به جای پایگاههای داده متمرکز و سنتی، از این نوع بلاک چین استفاده میشود؟
۱- زنجیره تأمین
ایجاد شبکهای از مشارکتکنندگان مطمئن برای هر زنجیره تأمین (Supply Chain) هم حیاتی و هم بسیار دشوار است. بنابراین، فناوری بلاک چین خصوصی در این بخش مهم از لجستیک (Logistics) میتواند بسیار مفید باشد. یکی از انواع زنجیره تأمین که استفاده از بلاک چینهای خصوصی در آن رواج زیادی پیدا کرده، زنجیره تأمین مواد غذایی است.
۲- بیمه
بیمهها باید دادههای شواهد رویدادهای تحت پوشش خود را درون شبکههایی پیچیده و امن، شامل شرکت بیمه، بیمهکننده و بیمه شونده پردازش کنند. بلاک چینها، امکان به اشتراکگذاری امن، قابل رهگیری و لحظه به لحظه دادهها بین طرفین مختلف قراردادهای بیمهای را فراهم میآورند. استفاده از فناوری بلاک چین در صنعت بیمه، به حفظ حریم خصوصی بیمهشوندگان نیز کمک زیادی میکند.
یکی دیگر از مزایای بلاک چین در صنعت بیمه این است که تمامی تراکنشها بر بسته شبکههای بلاک چینی، ماندگار و دارای برچسب زمانی هستند. در این شبکهها، نه بیمهگذار، نه بیمه شونده و نه شرکت بیمه، نمی توانند دادهها را تغییر دهند یا آنها را حذف کنند.
به طور کلی، میتوان گفت که شرکتهای بیمه با استفاده از فناوری بلاک چین در کسب و کارهای خود، جلوی کلاهبرداریهای بیمهشوندگان را میگیرند و از سوی دیگر، اعتماد مشتریان را نیز جلب میکنند.
۳- بهداشت و درمان
یکی دیگر از کاربردهای بلاک چین خصوصی، استفاده در صنعت بهداشت و درمان است. اطلاعات حساس و خصوصی زیادی بین سازمانها و افراد در صنعت بهداشت و درمان مبادله میشود و بنابراین، استفاده از فناوری بلاک چین در این صنعت میتواند بسیار مفید باشد.
۴- تجارت الکترونیک
صنعت تجارت الکترونیک (e-Commerce) محیطی به شدت رقابتی است و هر کسب و کاری که بتواند اعتماد مشتریان را بهتر جلب کند، موفقتر خواهد بود. در واقع، کیفیت و قیمت کالاها در این صنعت، تنها عوامل موفقیت کسب و کارها نیستند، بلکه آگاهی از برند و به اشتراک گذاشتن اطلاعاتی مثل مراحل و نحوه ساخت محصول و آمادهسازی خدمات، انطباق فعالیتهای کسب و کار با معیارهای زیستمحیطی و حقوق بشری و غیر و غیره، میتوانند روی تصمیم مشتریان برای خرید کردن از کسب و کارها، اثر بگذارند.
بنابراین، بلاک چینهای نیازمند مجوز و درون-سازمانی میتوانند راه حلی خوبی برای به اشتراکگذاری چنین اطلاعاتی با مشتریان باشند. شبکههای بلاک چینی از امنیت بسیار بالایی برخوردارند و مشتریان میدانند که امکان تغییر دادهها در چنین شبکههایی وجود ندارد. در نتیجه، مشتریان راحتتر به کسب و کارهایی که اطلاعات یاد شده را بر بستر بلاک چین خصوصی به اشتراک میگذارند، اطمینان میکنند.
گذشته از این، انجام تراکنشها و خرید از کسب و کارهای الکترونیکی بر بستر بلاک چینها، بسیار امنتر و شفافتر از سیستمهای مالی سنتی است. این موضوع، نه تنها روی جلب اعتماد مشتریان اثر مثبت دارد بلکه به حسابرسیهای مالی کسب و کارها نیز کمک میکند.
۵- اینترنت اشیاء
شهری را تصور کنید که در آن، شبکهای یکپارچه، تمامی زیرساختهای حمل و نقل، انرژی، آب و فاضلاب، مالی و خدماتی را میگرداند. این شهرها، که شهرهای هوشمند نامیده میشوند، در آیندهای نه چندان دور توسعه مییابند و همین حالا نیز در حال توسعه هستند. به عنوان مثال، می توان از شهر دبی نام برد که قرار است به یکی از اولی شهرهای کاملا هوشمند دنیا تبدیل شود.
البته کاربرد اینترنت اشیاء فقط به توسعه شهرهای هوشمند باز نمیگردد، بلکه این فناوری در خانههای ما نیز کاربردهای زیادی دارد و همین حال نیز راهکارهای زیادی مثل آلکسا ساخت شرکت آمازون و منشی گوگل یا گوگل اسیستنت (Google Assistant) فروش بسیار بالایی دارند. این سیستمها، همه وسایل منزل مثل سیستم روشنایی، تلویزیون، سیستمهای سرمایشی-گرمایشی و تهویه هوا، یخچال-فریزر و … را به همدیگر متصل و زندگی را برای ما سادهتر و لذتبخشتر میکنند.
بلاک چین خصوصی بهترین معماری را برای استفاده در صنعت اینترنت اشیاء دارد و به دلیل امنیت بالا و حفاظت از حریم خصوصی کاربران میتواند انقلابی در این صنعت ایجاد کند. به عنوان مثال، یکی از شرکتهای بلاک چین، پروژه یکپارچهسازی اینترنت اشیاء شهر دبی را بر عهده گرفته است.
سوالات پر تکرار در رابطه با بلاک چین خصوصی
۱- آیا می توان بلاک چین خصوصی را هک کرد؟
بله. بلاک چینهای خصوصی نیز همانند هر شبکه دیگری قابل هک کردن هستند اما امنیت شبکههای بلاک چینی به دلیل غیر متمرکز بودن آنها بسیار بیشتر از شبکههای غیر بلاک چینی است.
۲- بلاک چین خصوصی چه مزایایی در مقایسه با بلاک چین عمومی دارد؟
از مهمترین مزیتهای بلاک چینهای خصوصی در مقایسه با بلاک چینهای عمومی میتوان به سرعت بالاتر اجرای تراکنشها به دلیل تعداد کمتر گرههای موجود در شبکه اشاره کرد. به علاوه، امنیت شبکه های بلاک چین خصوصی در مقایسه با بلاک چینهای عمومی بسیار بالاتر است و فقط افراد مجاز میتوانند در این بلاک چینها عضو شوند و فعالیت داشته باشند.
۳- استفاده از بلاک چین های خصوصی چه مزیت هایی برای کسب و کارها دارد؟
از مهمترین مزیتهای بلاک چین خصوصی برای کسب و کارها و سازمانها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- امنیت
- حریم خصوصی
- عملکرد عالی
- مقیاسپذیری بالا
جمع بندی
همانطور که دیدید، پایگاههای داده غیر متمرکز به دلیل امنیت و شفافیت بالا در مقایسه با پایگاههای داده متمرکز و سنتی، محبوبیت زیادی پیدا کردهاند. بلاک چینها را میتوان از انواع پایگاههای داده غیر متمرکز با دفتر کل توزیع شده دانست که به دو نوع عمومی و خصوصی تقسیمبندی میشوند.
در بلاک چینهای عمومی یا بدون نیاز به مجوز، هر کسی میتواند در هر جای جهان و بدون نیاز به هیچ مجوزی فعالیت داشته باشد. از این نوع بلاک چین در صنعت ارز دیجیتال استفاده میشود و برای مثال میتوان از بیت کوین و اتریوم به عنوان دو بلاک چین عمومی نام برد.
بلاک چینهای خصوصی برخلاف بلاک چینهای عمومی، در دسترس همه مردم نیستند و فقط کسانی میتوانند در این بلاک چینها فعالیت کنند که مجوز لازم را داشته باشند. سازمانها در صنایع مختلف مثل زنجیره تأمین، بیمه، بهداشت و درمان، تجارت الکترونیک و اینترنت اشیاء از این نوع بلاک چینها استفاده میشود.
بلاک چین خصوصی، تمامی مزیتهای بلاک چین عمومی مثل امنیت، شفافیت و قابل رهگیری بودن دادهها را دارد و در عین حال، به دلیل تعداد پایین مشارکتکنندگان، سریعتر از بلاک چینهای عمومی است. بنابراین، آینده روشنی برای استفاده از این فناور ی در صنایع مختلف، پیشبینی میشود.