با ریزش بازار ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۲، همه علاقه‌مندان به این بازار می‌خواهند ببینند که ترند بعدی در کریپتو چیست و با سرمایه‌گذاری روی کدام پروژه‌ها می‌توانند انتظار بازگشت سرمایه خوبی داشته باشند. یکی از پروژه‌هایی که اخیرا توانسته با رشد قابل توجه خودش نظر سرمایه‌گذاران را جلب کند، پروژه مجموعه NFTهای کلکسیونی هش مسک (Hashmasks) است.
توکن های غیر مثلی (Non-fungible Tokens) که به اختصار NFT نامیده می‌شوند، به دلیل کاربردهای گسترده، هم در دنیای واقعی و هم در متاورس، توجهات زیادی را به خودشان جلب کردهاند. جالب است بدانید که این روزها، بعضی از NFTهای کلکسیونی با قیمت‌های نجومی معامله می‌شوند. در این مقاله، پس از مروری بر مفهوم NFT و اهمیت آن در صنعت بلاک چین، پروژه هش مسک را به شما کاربران گرامی داموندمگ معرفی می‌کنیم. با ما همراه باشید.
NFT چیست و چرا اهمیت دارد؟
توکن های غیر مثلی، نوعی از توکن های رمزنگاری شده هستند که هر کدام از آن‌ها، ویژگی‌های مخصوص به خودش را دارد و کاملا منحصر به فرد است. وجه تسمیه این توکن ها نیز به همین منحصر به فرد بودن آن‌ها بر می‌گردد.
به دلیل ماهیت منحصر به فرد NFTها، می‌توان از آن‌ها برای اثبات مالکیت معنوی آثار هنری دیجیتالی استفاده کرد. این توکن ها، امکان توکنیزه کردن بسیاری از آثار هنری، آثار کلکسیونی و حتی املاک و مستغلات را نیز فراهم آورده‌اند.
هر NFT می‌تواند در هر زمان مشخص، تنها یک مال مشخص و رسمی داشته باشد. استفاده از فناوری بلاک چین برای ثبت تراکنش‌های NFTها، امنیت این توکن ها را تضمین می‌کند زیرا تراکنش‌ها بر بستر بلاک چین، غیر قابل تغییر و غیرقابل حذف کردن هستند.
از NFTها می‌توان برای توصیف هر دارایی فیزیکی یا غیر فیزیکی استفاده کرد. در واقع، هر NFT نماینده‌ای از یک دارایی است. این دارایی می‌توان یک منزل مسکونی در تهران، یک قطعه موسیقی، یک مقاله، یا حتی قطعه‌ای زمین در متاورس باشد. به دلیل منحصر بودن NFTها، نمی‌توان آن‌ها را به چیز دیگری تبدیل کرد.
در مقابل توکن های غیر مثلی، توکن های مثلی (Fungible Tokens) قرار می‌گیرند. این توکن ها، منحصر به فرد نیستند و تعداد زیادی از هر نوع از آن‌ها وجود دارد. رایج‌ترین توکن های مثلی، ارزهای دیجیتال هستند. برای مثال، توکن های ETH هیچ فرقی با همدیگر ندارند و همه آن‌ها دارای یک ارزش مشخص در هر لحظه هستند. در زمان نوشته شدن این مقاله در ۱۵ شهریور ۱۴۰۱، هر توکن ETH، ارزشی برابر با ۱۵۷۲ دلار و ۵۰ سنت دارد.
کاربردهای NFTها
توکن های غیر مثلی، مشکلات زیادی را که در اینترنت امروزی وجود دارد، حل می‌کنند. در دنیایی که هر روز دیجیتالی‌تر از دیروز می‌شود، اهمیت اثبات و حفاظت از مالکیت دارایی‌های دیجیتالی، روز به روز، بیشتر و بیشتر می‌شود. البته، اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتالی تنها کاربرد NFTها نیست و این توکن ها، کاربردهای متعدد دیگری در صنعت بلاک چین و حتی در زندگی روزمره دارند. مهم‌ترین کاربردهای NFTها به شرح زیر هستند:
- همانطور که گفتیم از NFTها می‌توان برای اثبات مالکیت دارایی‌های دیجیتالی مثل آثار هنری دیجیتالی، موزیک‌ها یا ویدئوها استفاده کرد. در واقع، NFTها می‌توانند همانند سندی برای اثبات مالکیت یک دارایی دیجیتالی باشند. از آن‌جایی که امکان تغییر یا حذف اطلاعات NFTها در شبکه‌های بلاک چین وجود ندارد، هیچ کس نمی‌تواند به جز با هک کردن بلاک چین که کاری تقریبا غیر ممکن است، این دارایی‌های دیجیتالی و مالکیت معنوی آن‌ها را به سرقت ببرد.
- از NFTها برای ایجاد بازارهای غیر متمرکز نیز استفاده می‌شود. همانطور که گفتیم، با NFTها می‌توان دارایی‌های فیزیکی مثل املاک و مستغلات، خودرو، وسایل منزل و هر چیزی را که فکرش را بکنید، توکنیزه کرد و در بازارهای غیر متمرکز به فروش رساند.
- از دیگر موارد کاربرد NFTها می‌توان به امتیازهای وفاداری مشتریان اشاره کرد. برای مثال، شرکت‌ها می‌توانند برای تخفیف دادن به مشتریان همیشگی خود، NFT صادر کنند.
- از N FTها برای ساخت آیتم‌های درون بازی‌های متاورسی استفاده می‌شود. قطعات زمین در متاورس، حیوانات، گیاهان، اسلحه، اکسسوری‌ها، لباس‌ها و هر آیتم قابل معامله در بازی‌های متاورسی، در واقع، نوعی NFT است.
- یکی از کاربردهای NFTها که به ویژه در پروژه هش مسک از آن استفاده می‌شود، کاربرد این توکن ها در ایجاد آثار کلکسیونی دیجیتالی است. برای مثال، می‌توان در بازی‌های متاورسی، NFTهایی کلکسیونی، مثل اکسسوری‌ها، حیوانات و گیاهان صادر کرد. کلکسیونرها حاضر هستند پول‌های خوبی برای این NFTها پرداخت کنند و امکان خرید و فروش این NFTهای کلکسیونی در بازارهای ثانویه وجود دارد. از مشهورترین NFTهای کلکسیونی می‌توان به مجموعه میمون کسل (Bored Ape) اشاره کرد.
هش مسک چیست؟
هش مسک، نام مجموعه‌ای متشکل از ۱۶ هزار و ۳۷۴ عدد NFTهای کلکسیونی است که تیمی ۷۰ نفره از هنرمندان در سرتاسر دنیا با هماهنگی و مدیریت شرکت Suum Cuique Labs آن‌ها را خلق کردهاند. یکی از بنیانگذاران این پروژه در مصاحبه‌ای گفته است که این مجموعه کلکسیونی با اقتباس از آثار جین-مایکل باسکیتا در دهه ۱۹۸۰، خلق شده‌اند. جین-مایکل باسکیتا، هنرمندی اهل نیویورک بود که در زمینه دیوارنگاری خیابانی فعالیت داشت. ویژگی اصلی آثار باسکیتا، پورتره‌های دارای رنگ روشن او بود.
هر مسک، یک ویژگی متمایزکننده دارد که از مهم‌ترین این قابلیت‌ها می‌توان به رنگ پوست، شخصیت، مسک و رنگ چشم اشاره کرد. با این حال، هر هش مسک، کاملا با نقاشی‌های NFT معمولی (یا هر نوع نقاشی دیگری) متفاوت است زیرا هیچ کدام از هش مسک‌ها، نام ندارند و مالک آن‌ها می‌تواند هر نامی را که می‌خواهد، روی آن‌ها بگذارد. در واقع، هر کسی می‌تواند پس از خریدن یک هشک مسک، نام مورد نظر و مورد علاقه خودش را روی آن بگذارد. این در حالی است که دیگر نقاشی‌های NFT یا نقاشی‌های فیزیکی، چنین قابلیتی ندارند؛ اگر شما تابلوی مونا لیزا یا همان لبخند ژوکوند یا NFT کوانتوم را بخرید نمی‌توانید نام آن را تغییر دهید.
این آثار هنری، ماسک‌هایی دیجیتالی هستند که بر بستر بلاک چین اتریوم، هش می‌شوند و NFTهای هش مسک را می‌سازند. از آن‌جایی که این NFTها دارای استاندارد ERC-721 اتریوم هستند، امکان ترید کردن آن‌ها در صرافی‌های ارز دیجیتال معمولی مثل بایننس یا یونی سواپ وجود ندارد بلکه باید این NFTهای کلکسیونی را در صرافی‌های مخصوص معامله NFTها مثل OpenSea معامله کرد.
از هش مسک‌ها می‌توان به عنوان وثیقه در صندوق هش مسک NFTX گرو گذاشت و توکن های MASK را وام گرفت.
انواع Rarity هش مسک ها کدامند؟
امتیاز Rarity (به معنی نایاب بودن) شاخصی است که میزان منحصر به فرد بودن صفات توکن های غیر مثلی را در مقایسه با NFTهای دیگر در یک مجموعه NFT، مشخص می‌کند. هر NFT با داشتن مجموعه‌ای از صفات و ویژگی‌ها، در مقایسه با NFTهای دیگر، منحصر به فرد است. هر NFT، هزاران ویژگی دارد و با وجود تعداد بالای این ویژگی‌ها، تعیین اینکه کدام NFT واقعا منحصر به فرد و ارزشمند است، کار آسانی نیست. معمولا، یک یا چند ویژگی به شدت نایاب که فقط در تعداد کمی از NFTها در یک مجموعه بزرگ یافت می‌شوند، یکی از معیارهایی است که در شاخص Rarity مد نظر قرار می‌گیرد. این شاخص، یک نمره عددی به هر NFT می دهد که منحصر به فرد بودن آن را مشخص می‌کند.
در هش مسک‌ها نیز از فاکتور Rarity برای ارزشمند بودن استفاده می‌شود؛ طبیعی است که هر چیزی که نایاب‌تر باشد، ارزش بیشتری دارد. بر این اساس، چندین نوع Rarity برای این NFTهای کلکسیونی تعریف شده است که به شرح زیر هستند:
Rarity Explicit
این نوع Rarity، مروری کلی بر سلسله‌مراتب Rarity یک کار هنری فراهم می‌آورد و در واقع، شامل ویژگی‌های است که خالق NFT برای اثر خودش در نظر می‌گیرد و خود این ویژگی‌ها نیز سطوح مختلفی از Rarity دارند. برای مثال در مجموعه هش مسک، انسان‌ها بیش از ربات‌ها حضور دارند و بنابراین، وجود ربات در یک NFT، سبب می‌شود تا امتیاز Rarity آن بالاتر از یک NFT دارای تصویر انسان باشد.
Rarity Implicit
لایه دوم Rarity، اثر هنری را کمی پیچیده‌تر و ویژگی‌های غیر سیستمیک را به هشک مسک‌ها اضافه می‌کند و باعث منحصر به فرد شدن آن‌ها می‌شود. Rarity باطنی به مالک NFT این امکان را می‌دهد تا خودش یک ویژگی خلاقانه به NFT اضافه کند و سهمی در آن اثر هنری داشته باشد. بعضی از این ویژگی‌ها شامل لباس، مدل مو و پس‌زمینه هستند. هر کدام از این ویژگی‌ها، امتیاز Rarity خودشان را دارند. همچنین، همانطور که پیش از این گفتیم، مالک هر هش مسک می‌تواند خودش نامی برای آن انتخاب کند.
نایاب ترین ویژگی های هشک مسک
دو دسته‌ای که می‌توان نایاب‌ترین ویژگی‌های هش مسک‌ها را در آن‌ها پیدا کرد، Character و Mask هستند. در مقابل، رایج‌ترین NFTها در این کلکسیون، مسک‌های حیوانی هستند که در ۱۲ درصد از NFTها یافت می‌شوند.
همچنین، در این مجموعه، کاراکترهای زن و مرد، رایج‌ترین و کاراکترهای ربات طلایی، ربات عروسکی و اسطوره‌ای (Mythical)، نایاب‌ترین هستند. در واقع، تنها ۱۲ توکن هش مسک با کاراکتر Mythical در این مجموعه دیده می‌شوند. همچنین، تنها ۱۰ مسک Unique و ۲۶۳ مسک Aztec موجود هستند.
نایاب‌ترین NFT در این مجموعه، یک شخصیت بدون مسک است. این NFT شماره ۳۸۹۱ از زمان راه‌اندازی پروژه، هرگز در فهرست فروش قرار نگرفته است.
توکن تغییر نام (NCT) چیست؟
توکن تغییر نام (Name Changing Token)، توکن بومی پروژه هش مسک است و دارندگان آن می‌توانند نام NFTهای خودشان را تغییر دهند. همانطور که گفتیم، نام هر NFT در این پروژه، یک صفت Rarity محسوب می‌شود و تغییر آن نیازمند سوزاندن ۱۸۳۰ توکن NCT است. دقت داشته باشید که با نگهداری هر کدام از این NFTهای کلکسیونی به مدت ۱۲ ماه، تعداد ۳۶۶۰ توکن NCT به شما تعلق می‌گیرد. البته، بعد از گذشت ۱۰ سال، دیگر توکن NCT جدیدی به حساب کاربری شما اضافه نمی‌شود و فقط می‌توانید توکن های خود را بسوزانید.
اگر یکی از این NFTها را دارید و می‌خواهید نام آن را تغییر دهید، دقت داشته باشید که نام انتخابی برای آن باید منحصر به فرد و حداکثر دارای ۲۵ کاراکتر باشد (فاصله نیز کاراکتر محسوب می‌شود). این نام‌ها به حروف بزرگ و کوچک حساس هستند و امکان قرار دادن چندین فاصله پشت سر هم در آن‌ها وجود ندارد. گذشته از این، تنها می‌توانید از حروف و اعداد برای نام هش مسک خود استفاده کنید.
با اینکه نام‌ها منحصر به فرد هستند اما زمانی که نام یک NFT تغییر می‌کند، امکان استفاده از نام قبلی برای NFTهای دیگر وجود دارد. کاربران پیش از خرید باید در سایتی مثل Etherscan، مطابقت آی دی NFT را با نام آن چک کنند. وقتی کاربر توکنی برای سوزاندن نداشته باشد، دیگر نمی‌تواند نام NFTهای خودش را تغییر دهد.
در زمان نوشته شدن این مقاله در ۱۵ شهریور ۱۴۰۱، بیش از ۷ هزار از NFTها در این کلکسیون، توسط مالکان نامگذاری شده‌اند که این موضوع، نشان‌دهنده مشارکت فعال در طرف کامیونیتی است.
سوالات پر تکرار در رابطه با پروژه هش مسک
۱- قیمت توکن تغییر نام چقدر است؟
در زمان نوشته شدن این مقاله در تاریخ ۱۵ شهریور ۱۴۰۱، قیمت هر توکن تغییر نام هشک مسک یا هر NCT چیزی حدود ۰.۰۰۶۵ دلار است.
۲- قیمت هر NFT هش مسک چقدر است؟
هر NFT قیمت خودش را دارد که این قیمت به نایاب بودن آن وابسته است و هر مالک می‌تواند NFT خودش را با قیمت دلخواهش بفروشد. با این حال، قیمت هر هش مسک معمولی چیزی حدود ۴ تا ۵ دلار است اما نایاب‌ترین این NFTها با قیمت‌هایی نزدیک به ۶۵۰ هزار دلار نیز معامله شده‌اند.
۳- از کجا هش مسک بخرم؟
از آن‌جایی که این NFTهای کلکسیونی دارای استاندارد ERC-721 اتریوم هستند، امکان خریدن آن‌ها از صرافی‌های ارز دیجیتال معمولی مثل بایننس وجود ندارد بلکه باید هش مسک‌ها را از صرافی‌های مخصوص معامله NFTها مثل OpenSea بخرید.
جمع بندی
کاربردهای NFTها در زندگی روزمره و در صنعت بلاک چین، روز به روز در حال بیشتر شدن است. از این توکن های غیر مثلی می‌توان برای اثبات مالکیت آثار هنری دیجیتالی استفاده کرد. نقاشی‌های NFT کلکسیونی در سال‌های اخیر، محبوبیت زیادی پیدا کردهاند و بعضی از NFTها مثل نادرترین انواع میمون کسل با قیمت‌هایی نجومی به فروش می‌رسند.
یکی از پروژه‌های NFT که اخیرا رشد زیادی داشته و توجهات را به خودش جلب کرده است، پروژه NFTهای هش مسک نام دارد. Hashmaskها، NFTهایی کلکسیونی هستند که بیش از ۱۶ هزار عدد از آن‌ها توسط تیمی ۷۰ نفره از هنرمندان طراحی شده‌اند.
ویژگی منحصر به فرد این NFTها در مقایسه با سایر NFTهای کلکسیونی این است که هر مالک می‌تواند با سوزاندن تعدادی توکن NCT، نام NFT خود را تغییر دهد. هر هش مسک در زمان نوشته شدن این مقاله در تاریخ ۱۵ شهریور ۱۴۰۱، چیزی حدود ۴ تا ۵ دلار قیمت دارد. البته، نادرترین این NFTها با قیمت‌های بالای ۶۵۰ هزار دلار نیز به فروش رفته‌اند. قیمت هر توکن NCT نیز چیزی حدود ۰.۰۰۶۵ دلار است.