آمار نشان میدهد که در حال حاضر حدود ۹۰۰۰ توکن در بازار ارزهای دیجیتال لیست شده است که بسیاری از آنها پروژههایی هستند که به جذب سرمایه نیاز دارند. توسعهدهندگان هر پروژه باید از روشهای مختلفی چون فعالیت در شبکههای اجتماعی، تبلیغات و… استفاده کنند تا اعتبار پروژه خود را نشان دهند و کاری کنند که سرمایهگذاران به وجه تمایز آنها از میان سایر ارزهای دیجیتال پی ببرند و روی آنها سرمایهگذاری کنند. ایردراپ Airdrop هم یکی دیگر از روشهای موجود برای جلب توجه سرمایهگذاران است.
Airdrop به عنوان یکی از متدهای بازاریابی چریکی شناخته میشود که از سال ۲۰۱۷ در بازار ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار گرفت و بسیاری از پروژهها به کمک آن توانستند مقبولیت بیشتری به دست آورند، کاربران را به معرفی پروژه به اطرافیانشان ترغیب کنند یا به هر دلیلی به کاربران پاداش بدهند. این استراتژی همچنین در برخی موارد به دنبال راهاندازی هاردفورک استفاده میشود؛ به عنوان مثال کاربران بیت کوین در طرح ایردراپ این شبکه در سال ۲۰۱۷، بیت کوین کش دریافت کردند.
ایردراپ چیست؟
این متد یک روش بازاریابی است که در آن توسعهدهندگان به کاربران توکن رایگان ارائه میدهند تا با این کار آدرسهای فعال و اعضای جامعه توکن بیشتر شود و ارزش اولیه آن بالاتر برود. زمانی که کاربران معامله توکنهای رایگانی که دریافت کردهاند را شروع کنند، حجم تراکنشهای بازار افزایش پیدا میکند و ارزش توکن هم بالاتر میرود.
معمولا پروژههایی که به تازگی راهاندازی شدهاند و نیاز به دیده شدن دارند، از ایردراپ استفاده میکنند. این فرصتها معمولا در سایتهایی که در این باره صحبت میکنند، منتشر میشود یا حتی ممکن است بنیانگذار یک پروژه اطلاعیه آن را در شبکههای اجتماعی مختلف پست کند. به طور کلی طرفداران ایردراپها میتوانند آنها را از طریق اخبار و کانالهای مختلف موجود در شبکههای اجتماعی پیدا کنند.
توسعهدهندگانی که از این استراتژی استفاده میکنند، معمولا بخش محدودی از توکنهای تولید شده را در این طرح به کاربران گلچین میدهند؛ این کاربران با سلیقه شخصی توسعهدهندگان انتخاب میشوند. مثلا ممکن است یک پروژه جدید اعلام کند به هرکسی که در بلاکچین اتریوم از ولت NEO استفاده میکند، ده توکن رایگان اهدا میکند.
گاهی اوقات دارندگان ایردراپها موظف به نگهداری از تمام یا بخش مشخصی از توکنهایشان تا مدت زمان مشخص هستند و حتی ممکن است برای مدتی به صورت منظم توکنهای رایگان به آنها اهدا شود. به عنوان مثال افرادی که هودلر ترون (TRX) هستند، تا فوریه ۲۰۲۵ میتوانند از Airdrop بیت تورنت (BTT) بهرهمند شوند.
چرا طرفداران ارزهای دیجیتال به ایردراپ رایگان علاقه دارند؟
علت این موضوع بدیهی است، اکثر طرفداران تصور میکنند توکنهای رایگان پولی هستند که به رایگان به آنها اهدا میشود. معمولا افرادی که به سرمایهگذاری روی توکنهای کوچک یا ارزان عادت دارند، بیشتر از دیگران به دنبال ایردراپ رایگان هستند. برخی از افراد هم فکر میکنند این توکنهای رایگان در آینده به یکباره رشد میکنند و آنها را به سود خوبی میرسانند.
اگر پروژهای موفق عمل کند، ایردراپ یک بازی دو سر برد برای توسعهدهندگان و کاربران است؛ زیرا هم مقبولیت پروژه و تعداد کاربران آن بیشتر میشود و هم افرادی که توکن رایگان دریافت کردهاند، به سود میرسند.
مزیت ها و معایب ایردراپ رایگان
این توکنهای رایگان برای افرادی مناسب هستند که به صورت روزانه در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت میکنند و از اخبار مختلف مطلع هستند. در این صورت میتوانند با این توکنها، بدون اینکه هزینهای پرداخت کنند، سبد خرید متنوعتر داشته باشند. همچنین در صورتی که پروژه در آینده رشد کند، سود خوبی به دست میآورند.
در مقابل ارزش توکنهایی که به رایگان عرضه شده، ممکن است هیچوقت افزایش پیدا نکند. حتی ممکن است قیمت از آنچه در زمان ارائه توکن بوده هم کمتر شود. البته در این صورت هم دارندگان توکن ضرری نمیکنند، چون هزینهای بابت آن پرداخت نکردهاند. نقطه ضعف اصلی این است که توکنهای رایگان غیرمعتبر، دارندگان را نسبت به تمام ایردراپهای رایگان بدبین میکنند و ممکن است شانس بهرهمندی از توکنی با فرصت رشد بالا را از دست بدهند.
نکته مهم این است که برخی از پروژههای کلاهبرداری هم برای به دست آوردن پول یا اطلاعات کاربران ارزهای دیجیتال، یک ایدراپ رایگان تقلبی راهاندازی میکنند تا بتوانند به اهداف سودجویانه خود برسند. کاربران پیش از شرکت در هر طرح رایگانی باید درباره آن تحقیقات لازم را انجام بدهند.
انواع مختلف ایردراپ ارز دیجیتال
در قسمتهای قبلی به علتهایی که توسعهدهندگان ارزهای دیجیتال به ارائه توکن رایگان فکر میکنند، اشاره کردیم. آنها این کار را به روشهای مختلفی انجام میدهند که در ادامه به رایجترین روشها اشاره کردهایم:
- روش استاندارد
- روش بونتی
- روش انحصاری
- روش هولد ارز خاص
انتخاب روش اجرای استراتژی به برنامههای بازاریابی و ایدههای توسعهدهندگان برای پروژه بستگی دارد. اجازه بدهید هرکدام از این روشها را باز کنیم و درباره روند اجرای آنها صحبت کنیم.
Airdrop استاندارد
در این روش با توجه به استراتژی مارکتینگ یک یا چند توکن اختصاصی پروژه به ولتهای موجود در شبکه واریز میشود. این روش معمولا با نام ICO رایگان هم شناخته میشود و برای تبلیغات و معرفی یک ارز دیجیتال به مردم مورد استفاده قرار میگیرد.
کاربران برای دریافت توکنهایی که با این شیوه ارائه میشوند، تنها کافی است در سایت پروژه ثبت نام کنند و آدرس ولت مخصوص به خودشان را در آن ثبت کنند. توکن به صورت خودکار به ولت آنها واریز میشود.
ایردراپ بونتی (Bounty airdrops)
افرادی که میخواهند توکنهای رایگانی که به این روش عرضه شده است را دریافت کنند، باید در فعالیتهای تبلیغاتی شرکت داشته باشند. این فعالیتها با توجه به استراتژی مارکتینگ تعیین میشود و ما در ادامه به چند مورد از متداولترین آنها اشاره کردهایم:
- به اشتراک گذاشتن یک پست مرتبط با پروژه در شبکههای اجتماعی شخصی
- ثبت نام در خبرنامه ایمیلی پروژه
- پیوستن به انجمنی که برای پروژه تشکیل شده (مانند انجمنهای بحث و تبادل نظر)
ایردراپ انحصاری
برخی از سایتها و شبکههای اجتماعی اخبار مربوط به توزیع توکنهای رایگان در پروژههای مختلف را ارائه میدهند. بعضی از این توزیعها تنها به کاربران این شبکهها اختصاص دارد. به طور کلی ایردراپ رایگان اختصاصی زمانی اجرا میشود که توسعهدهندگان قصد داشته باشند تنها به گروه خاصی از افراد توکن رایگان اهدا کنند.
ایردراپ در صورت هولد ارز خاص
توکنهای رایگانی که در این روش ارائه میشوند، معمولا به افرادی اختصاص پیدا میکنند که مقداری ارز دیجیتال در ولت دیجیتالشان وجود داشته باشد. به عنوان مثال در سال ۲۰۱۶ بنیانگذار استلار که یک پروژه ارز دیجیتال بود، اعلام کرد به تمام افرادی که در آن زمان بیت کوین نگهداری میکردند، ۱۹ میلیارد دلار توکن XLM اهدا خواهد کرد. کاربران میتوانستند با تایید دارایی بیتکوینی خود در شبکه، توکن XLM دریافت کنند.
۲ ایردراپ قابل برداشت موفق در بازار ارزهای دیجیتال
تعداد زیادی از پروژههایی که از این استراتژی استفاده کردند، شکست خوردند و از بازار ارزهای دیجیتل حذف شدند. اما پروژههای بزرگی هم وجود دارند که کار خود را با Airdrop قابل برداشت آغاز کردند و اکنون به شهرت و اعتبار خوبی دست پیدا کردهاند. در ادامه به دو پروژه موفقی که با استفاده از این استراتژی به موفقیت رسیدند، اشاره کردهایم.
یونی سواپ
یونی سواپ که موفقترین صرافی غیرمتمرکز سراسر جهان است، در سال ۲۰۲۰ راهاندازی شد. زمانی که میخواست توکن اختصاصی خود را عرضه کند، به تمام افرادی که تا ۱ سپتامبر ۲۰۲۰ در یونی سواپ عضو شده و تراکنش انجام داده بودند، توکن رایگان اهدا کرد. جالب است بدانید که این روند بسیار سخاوتمندانه اجرا شد و یک حساب کاربری ۴۰۰ توکن UNI به دست آورد.
البته بسیاری از افرادی که توکن رایگان دریافت کرده بودند، سریعا توکنهایشان را فروختند و این موضوع باعث افت قیمت UNI شد و قیمت آن از ۴ دلار به ۲ دلار رسید. البته یونی سواپ پاداش کسانی که به توکن متعهد ماندند و آن را نفروختند داد و با رشد قیمت، در آوریل ۲۰۲۱ به ۳۰ دلار رسید. این موضوع باعث شد برخی از کاربران یونی سواپ بدون کوچکترین سرمایهای به دارایی ۱۲ هزار دلاری برسند!
1inch
پروژه وان اینچ در دسامبر ۲۰۲۰، ۹۰ میلیون توکن را بین ۵۵ هزار آدرس موجود در شبکه توزیع کرد. شرط دریافت توکن هم این بود که آدرس مورد نظر بیش از ۲۰ دلار در شبکه تراکنش انجام داده باشد یا تا روز قبل از اجرای ایردراپ، ۴ تراکنش انجام داده باشد.
زمانی که توکنهای رایگان عرضه شدند، هر توکن ۲.۷ دلار ارزش داشت و بعد از آن قیمت رشد کرد و به ۶ دلار رسید. اکنون قیمت این توکن به میزان اولیه بازگشته است و در زمان نگارش این مقاله ۲.۷۷ دلار معامله میشود.
چگونه توکن رایگان بگیریم؟
گرفتن ایردراپ ارز دیجیتال یک روش ساده برای اضافه کردن یک دارایی جدید به سبد رمزارز بدون پرداخت هزینه است. این موضوع هرکسی را برای خرید توکن رایگان ترغیب میکند؛ مگر اینکه قبلا با پروژهای شکست خورده در این زمینه روبرو شده باشد.
همانطور که تا این بخش از مقاله خواندید، توکنهای رایگان به روشهای گوناگونی ارائه میشود و به گروههای مختلفی تعلق میگیرند و این موضوع کاملا به سلیقه افرادی که کمپین را برگزار کردهاند بستگی دارد.
روشهای موجود برای باخبر شدن و گرفتن ایردراپ ارز دیجیتال را در ادامه نام بردهایم:
- سرچ منظم در سایتهای مربوط به ارزهای دیجیتال درباره Airdrop جدید و معتبر (جستجو به زبان انگلیسی نتایج بروزتری دارد)
- دنبال کردن airdrop aggregatorها و شرکت در ایردراپهای انحصاری آنها (این روش کمی برای کاربران ایرانی چالش برانگیز است)
- دنبال کردن پروژههای در حال توسعه ارزهای دیجیتال که احتمال استفاده از این استراتژی برای آنها وجود دارد.
تشخیص توکن های رایگان تقلبی
برخی از برنامههایی که تحت عنوان عرضه رایگان توکن ارائه میشوند، تلهای برای به دام انداختن کاربران تازهکار هستند. آنها برنامههایی شبیه به ایردراپ رایگان هستند که کلاهبرداران سعی میکنند از شما پول بگیرند یا به کلید خصوصی حساب کاربریتان در بازار ارزهای دیجیتال دست پیدا کنند.
به یاد داشته باشید که هرگز اطلاعات کلید خصوصی ولت خود را در اختیار افراد غیرمعتمد قرار ندهید. همچنین ولت خود را به هر پروژهای متصل نکنید. برخی از کلاهبرداران برای جلب اعتماد کاربر، توکنی را به ولت او واریز میکنند و تا زمانی که کاربر متوجه نشود توکن در لیست ارزهای دیجیتال معتبر موجود نیست و نمیتوان آن را معامله کرد، متوجه تقلبی بودن پروژه نخواهد شد.
برای تشخیص تقلبی یا اصل بودن یک پروژه به موارد زیر توجه داشته باشید:
- رزومه توسعهدهندگان و بنیانگذاران پروژه را بررسی کنید
- ببینید سایر کاربران بازار ارزهای دیجیتال و به خصوص افراد حرفهای چه نظری درباره این پروژه دارند
- اسناد و اطلاعات مربوط به پروژه را مطالعه کنید
- هیچ پروژه اصیلی از شما درخواست نمیکند برای آنها پولی واریز کنید یا اطلاعات کلید خصوصیتان را افشا کنید
- حتی اگر مطمئن هستید ایر دراپ اصل است، باز هم سرمایه اصلی خود را به یک ولت سرد انتقال دهید و با ولتی که موجودی کم در این طرح شرکت کنید.
شیوههای کلاهبرداری در بازار ارزهای دیجیتال روزبهروز بیشتر میشود. برخی از سایتهای کلاهبرداری با پرداخت هزینه و تبلیغات کلیکی خود را به رتبههای اول موتور جستجو میرسانند و کاربران هم به حساب اعتمادی که به گوگل دارند، قربانی میشوند. حتی برخی از کلاهبرداران آدرس سایتشان را بسیار شبیه به سایتهای معتبر انتخاب میکنند تا کاربران با یک اشتباه جزئی وارد سایت شوند و مورد سوءاستفاده قرار بگیرند.
کلام آخر
ایردراپ یک متد بازاریابی نسبتا بیخطر است که هم برای پروژههای ارز دیجیتال و هم برای کاربران وفادار آنها سود دارد. در نگاه اول ممکن است این استراتژی به عنوان یک روش بسیار ساده و کودکانه به نظر برسد که جواب نمیدهد، اما فراموش نکنید که در طول تاریخ ارزهای دیجیتال ایردراپهای موفقی چون بیت کوین کش و یونی سواپ هم وجود داشته است. طرفداران این متد معمولا افرادی هستند که به تازگی وارد بازار ارزهای دیجیتال شدهاند و تمایل دارند با کمترین میزان سرمایه سبدشان را پر کنند.
با دقت در انواع ایردراپها و تشخیص پروژههای معتبر میتوان سود خوبی از عرضه رایگان توکنها به دست آورد. به یاد داشته باشید که هرجایی احتمال هیجانزده شدن تریدرها وجود داشته باشد، سودجویان هم حضور دارند و به دنبال سوءاستفاده هستند!