مانند سرمایه گذاری در تمام بازارها، در بازار ارزهای دیجیتال هم داشتن یک سبد سرمایه گذاری متنوع ضروری است. سرمایهگذاری و ترید ارزهای دیجیتال بالا و پایینهای بسیار دارد و همین نوسانات میتواند موجب کاهش یا از بین رفتن سرمایه شود. شما میتوانید با داشتن داراییهای دیجیتال مختلف و اطمینان از تخصیص بهترین سهم به هر دارایی، ریسک سرمایهگذاری را کاهش دهید. با داشتن یک سبد متنوع، کسب سود در هر دو بازار صعودی و نزولی برای شما آسان تر خواهد بود. حتی زمانی که بازار در رکود است و عملکرد ضعیفی دارد، داشتن یک سبد متنوع، حداقل سودهای کوچکی را برای شما به ارمغان میآورد. در این مقاله از داموندمگ به بررسی پروتکل انکر میپردازیم و اینکه چرا کاربران برای داشتن یک بازدهی مطمئن و با ریسک پایین، به پروتکل انکر سرازیر شدند. همچنین بررسی میکنیم چرا این امر در نهایت منجر به ریزش شدید توکنهای شبکه ترا (توکن لونا و UST) شد.
پروتکل انکر چیست؟
انکر (Anchor) به معنای لنگر است و این نام نمایش دهنده ثبات و اطمینان در این پروژه است. پروتکل انکر (Anchor Protocol) یک پروتکل پس انداز محبوب است که روی بلاکچین ترا (Terra) قرار گرفته. این پروتکل توسط شرکت ترا فورم لبز (Terraform Labs) که از زیرمجموعههای پروژه ترا است، ایجاد شد و از مارس 2021 شروع به کار کرد.
میتوان گفت که این پروتکل در ابتدا بخاطر افزایش تقاضا برای توکن UST تاسیس شد. UST یک استیبل کوین با ارزش یک دلار است که بخشی از شبکه ارز دیجیتال ترا را تشکیل میدهد. هنگامی که توکن پروتکل انکر برای اولین بار معرفی شد، سپرده گذاری فقط از طریق توکن UST امکان پذیر بود. با این حال، خیلی زود پلتفرم EthAnchor با کمک شرکت Orion Money راه اندازی شد.
به وسیله این پلتفرم جدید، کاربران اکنون میتوانند استیبل کوینهای مختلفی که در شبکه اتریوم هستند را به پروتکل انکر واریز کنند؛ این استیبل کوینها شامل BUSD، USDC، Dai و USDT میشود. بازده انکر برای UST معمولاً از 19.5 تا 20.5٪ متغیر است و حول این نرخ حفظ میشود. اگر استیبل کوینهای دیگر را سپرده گذاری کنید، میزان سود شما حدود 16.5 درصد خواهد بود. اگرچه ممکن است در بازار رمزارزها بازدهیهای بالاتر از این را مشاهده کنید، اما در نظر داشته باشید که نرخ سود ارائه شده توسط پروتکل انکر ثابت است.
به طور کلی اگر به تنوع بخشیدن به سبد ارزهای دیجیتال نیاز داشتید، سرمایهگذاری در این پروتکل یک موقعیت مناسب محسوب میشود. هنگامی که پول خود را در پروتکل Anchor قرار دادید، میتوانید داراییهایتان را قرض بگیرید و وام دهید و در عین حال سود هر ارزی که سپردهگذاری کردهاید را به دست آورید. در نهایت با بررسی گزینههای مختلف استخر نقدینگی، میتوانید فرصتهایی را با بازدهی بالاتر پیدا کنید.
در زمان نگارش این مقاله بلاکچین Terra رسما متوقف شده است و قیمت UST از 9 می 2022 از قیمت دلار آمریکا جدا شده است. در قسمتهای بعدی به علت این فروپاشی بزرگ نیز میپردازیم.
پروتکل انکر چگونه کار میکند؟
پروتکل انکر بر اساس سه مکانیسم اصلی اجرا میشود که شامل نقدینگی وام، اوراق قرضه (bAsset) و بازار پول هستند. bAsset به نوعی اوراق قرضهای است که به شکل توکن توسعه پیدا کرده و روی یک بلاکچین اثبات سهام (PoS) قرار دارد. در واقع این توکنها مالکیت یک اوراق قرضه را نشان میدهد. مانند توکنهایی که استیک (stake) کردهاید، نگه داشتن یک bAsset به شما امکان دسترسی به پاداش ایجاد بلاک جدید را میدهد.
تفاوت اصلی بین توکن اوراق قرضه و داراییهای استیک شده این است که توکن اوراق قرضه قابل تعویض و قابل انتقال هستند. این بدان معناست که میتوان توکن اوراق قرضه را به همان روشی که سایر توکنها را معامله میکنید، به حسابهای دیگر انتقال دهید.
به خاطر داشته باشید که این امکان وجود دارد که امکان ایجاد توکن اوراق قرضه روی هر بلاکچینی که با الگوریتم اجماع اثبات سهام کار میکند و از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکند، وجود دارد. با اجرایی شدن پروتکل انکر، توکن اوراق قرضه نشان داده که یکی از اجزای کلیدی پلتفرم است، زیرا میتواند نرخ بهره ثابتی را به هر سپرده ارائه دهد.
یکی از بخشهای مهم پروتکل انکر بازار پولی آن است که توسط قرارداد هوشمند در بلاکچین Terra بهوجود آمده. این بازار، مبادله استیبل کوینهای ترا را تسهیل میکند. همانطور که قبلا ذکر شد، استیبل کوین اصلی شبکه ترا، استیبل کوین یو اس تی است.
سپردههای Terra گرد هم میآیند تا یک استخر را تشکیل دهند که با اجرای یک پلتفرم وام دهی برای سرمایهگذاران در این استخر سود ایجاد میکند. اگر میخواهید از این استخر وام بگیرید، باید از ارزهای دیجیتالی که در پروتکل انکر پشتیبانی میشوند، به عنوان وثیقه استفاده کنید. نرخ بهره در استخر سپردههای Terra بر اساس عرضه و تقاضا محاسبه میشود.
توکن ANC چیست؟
توکن ANC توکن اختصاصی و حاکمیتی پروتکل Anchor است. استیککنندگان این توکن میتوانند در نظرسنجیهای توسعه این پروتکل شرکت کنند و در تصمیمگیریها مشارکت داشته باشند. البته ANC چیزی بیشتر از توکن حاکمیتی است؛ این توکن برای مشارکت و دریافت بخشی از سود این پلتفرم نیز طراحی شده است. این بدان معناست که سپردهگذاران ANC کارمزدهای پروتکل را با همین توکن و معادل مقداری که استیک کردهاند، دریافت میکنند.
پروتکل انکر چگونه باعث فروپاشی لونا و استیبل کوین ترا شد؟
در 7 مه 2022 (17 اردیبهشت 1401) قیمت استیبل کوین UST به صورت ناگهانی سقوط کرد و به زیر یک دلار رسید. قیمت این ارز دیجیتال در طی چند روز تا زیر 0.01 دلار نیز رفت، که نشان دهنده شکست و نابودی این استیبل کوین است.
زنجیرهای از رویدادها در نهایت منجر به سقوط تاریخی LUNA و عدم تثبیت قیمت استیبل کوین UST شد. شروع این اتفاقات از بروزرسانی صرافی غیرمتمرکز کرو فایننس (Curve Finance) آغاز شد. به دلیل وابستگی بین LUNA و UST، قیمت لونا نیز کاهش یافت. در نتیجه، دومینوی کاهش قیمت در همه صرافیهای ارز دیجیتال تکرار شد.
جالب اینجاست که بیش از 72 درصد از دارندگان استیبل کوین ترا، توکنهای خود را در پروتکل انکر سپردهگذاری کرده بودند. با وجود این حجم زیاد نقدینگی، پیش از بروز فاجعه لونا، مقدار LUNAهای موجود در پلتفرم برای متقاضیان وام این توکن کافی نبود. سوال بزرگ این است: این همه پول از کجا آمده بود؟
استیبل کوینهای لونا و ترا به صورت الگوریتمی طراحی شدهاند و پیش از این واقعه، همیشه به درستی عمل میکردند. در دسامبر سال گذشته، ارز دیجیتال ترا به عنوان یک سرمایه گذاری استثنایی ظاهر شد؛ در آن زمان هر توکن لونا بیش از 116 دلار ارزش داشت. محبوبیت لونا به دلیل برنامه وام دهی پروتکل انکر بود که وعده سود سالانه نزدیک به 20 درصد میداد که مقدار زیادی بود.
پروتکل انکر مانند یک حساب پس انداز بانکی کار میکرد. به عنوان مثال، فرض کنید فرد الف 1000 دلار توکن Terra دارد، اما به جای فروش فروش یا مبادله توکن، میخواهد سود ثابتی از سرمایهگذاری خود بهدست آورد. بنابراین وارد یک استخر نقدینگی در پروتکل انکر میشود، این استخر تضمین میکند که سود ثابت 20 درصد را برای سرمایهگذاری به این فرد بدهد.
حالا فرض کنید فرد ب میخواهد کوین Terra را وام بگیرد. بعضی از رمزارزهای خود را به عنوان وثیقه میگذارد و با پرداخت مقداری سود، Terra دریافت میکند. سودی که وی میپردازد به صورت مشوق به شخص الف پرداخت میشود. نکته جالب این است که در این پلتفرم وجود داشت این بود که وام گیرندگان، (شخص ب) در ازای قرض گرفتن توکنهای ترا در نهایت مقداری پاداش دریافت میکردند.
نرخ بازدهی جذاب در پروتکل انکر تقاضای زیادی برای Terra ایجاد کرد. همه سرمایه گذاران رمزارزهای دیگر برای خرید توکنهای ترا هجوم آوردند و آن را برای کسب سودهای ثابت سپرده گذاری کردند. ناگهان یک پیشنهاد جدید توسط بنیانگذاران Terra ظاهر شد که میگفت، نرخ بازده از 20 درصد تغییر میکند، اما مشخص نکرد که این تغییر به معنی افزایش سوددهی است یا کاهش آن. این خبر به دارندگان توکنهای ترا شوک وارد کرد.
در آن زمان، در پروتکل انکر تنها یک وام گیرنده به ازای چهار وام دهنده وجود داشت. این به معنای عرضه بیشتر در مقابل تقاضای کمتر بود. در این شرایط بنیانگذاران Terra شروع به سپرده گذاری وجوه در استخر نقدینگی ترا کردند تا اطمینان حاصل شود که نسبت عرضه و تقاضا مطابقت دارد. با این حال، نرخ وام گیرندگان تغییر نکرد.
زمانی که نسبت تقاضا و عرضه بهم خورد، شایعهای مبنی بر اینکه توسعه دهندگان میتوانند هر ماه نرخ بهره را کاهش دهند، منتشر شد. گسترش این شایعه باعث شد مردم توکن Terra خود را از پروتکل انکر خارج کنند و اکثریت مردم شروع به فروش توکنهای ترا (توکن لونا و UST) کردند.
در طول این مدت، پلتفرم وامدهی سلسیوس (Celsius) که حداقل نیم میلیارد دلار از داراییهایش را در پروتکل انکر ذخیره کرده بود، همه آن را در یک دوره 24 ساعته خارج کرد. در نهایت، عرضه لونا افزایش یافت و قیمت آن به شدت افت کرد. اینجا بود که مکانیسم تعادل استیبل کوین ترا متوقف شد و توکنهای لونا و UST سقوط کردند.
پیش بینی قیمت پروتکل انکر: آیا آیندهای برای ANC وجود دارد؟
قیمت توکن پروتکل انکر به دلیل ارتباط آن با پروژه ترا، نزولی شده است. فروپاشی استیبل کوین شبکه ترا علامت سوال بزرگی را در مورد آینده این پروتکل وام دهی ایجاد کرد.
طبق دادههای موجود TVL (ارزش کل قفل شده) انکر پروتکل تنها در طی 3 هفته 95 درصد کاهش یافته است و در حال حاضر، مقدار آن 987 میلیون دلار است، این در حالی است که TVL انکر قبل از حذف Terra UST در حدود 11 میلیارد دلار بود. این کاهش نشان میدهد که اکثر سرمایه گذاران اعتماد خود را به پلتفرم انکر از دست داده و سرمایه خود را به پروتکلهای دیگر منتقل کردهاند.
جمع بندی
از زمان معرفی Terra 2.0 توسط Do Kwon، پروتکلهای دیفای مانند پروتکل انکر، شبکه نکسوس و Astroport پشتیبانی خود را از شبکه جدید ترا اعلام کردند و این پروتکلها به بلاکچین جدید ترا مهاجرت میکنند. اما بسیاری از کهنهکاران ارزهای دیجیتال در مورد راهاندازی بلاکچین جدید Terra تردید دارند. بنابراین، تمام پروژههایی که به سمت بلاکچین جدید ترا حرکت میکنند، ممکن است بخش زیادی از مخاطبان خود را از دست بدهند.
توسعه دهندگان ترا اعلام کردند که به افرادی که توکنهای لونا و UST دارند توکنهای جدید خواهند داد. سرمایه گذارانی که قبل از سقوط UST بیش از 10000 توکن LUNA داشتهاند، توکنهای جدید را به صورت مرحلهای و طی دو سال دریافت خواهند کرد تا از فشار ناشی از عرضه و فروش جلوگیری شود.
همچنین شرکت ترا در حساب توییتر خود اعلام کرد که با صرافیهای متمرکز همکاری خواهد کرد تا توکنهای بلاکچین جدید را بین کاربرانی که در صرافیها توکن داشتهاند، توزیع کند. با این وجود، قیمت توکن پروتکل انکر (توکن ANC) پس از اعلام آغاز به کار Terra 2.0 شروع به بهبود کرد.
سوالات متداول
aUST در پروتکل انکر چیست؟
aUST معادل توکن UST در شبکه انکر است، توکنهای aUST برای بخش Savings پروتکل Anchor به کار میروند؛ پس از واریز USTهای خود در انکر، توکنهای aUST را به صورت اتوماتیک دریافت میکنید و اگر خواستید میتوانید سودهای خود را تبدیل به UST کنید.
بهترین صرافی برای خرید ارز دیجیتال ANC کدام است؟
در حال حاضر بیشترین مبادلات جهانی ارز دیجیتال ANC در صرافیهای بایننس و کوکوین انجام میشود. البته برخی از صرافیهای ایرانی نیز از ارز دیجیتال انکر پروتکل پشتیبانی میکنند.
با توجه به سقوط قیمت توکن پروتکل انکر آیا خرید ANC مناسب است؟
در حال حاضر با توجه به جو روانی و فضای نا اطمینانی که در پروژههای مرتبط با شبکه ترا حاکم است، خرید توکن ANC با ریسک بسیار بالایی همراه است. حتی با مطرح شدن بحث بیمه سرمایهگذاران در پروتکل انکر، شرکتهای بیمه اعلام کردند که مشکل فنی در قراردادهای هوشمند این پروژه بهوجود نیامده و این کاهش قیمت صرفا اثر عرضه و تقاضا است، بنابر این شامل تعهدات بیمه نمیشود.