سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز که با نام DAO هم شناخته می‌شود، اساس کار بسیاری از پلتفرم‌های ارز دیجیتال مثل صرافی‌ها، Dappها و پروژه‌های دیفای را تشکیل می‌دهد. آراگون هم پروژه‌ای است که در این زمینه کار میکند.
سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز به جای اینکه یک نهاد مرکزی برای مدیریت امور و تصمیم‌گیری داشته باشند، از جوامع حامی خود کمک می‌گیرند و با توجه به رأی آنها، تصمیم‌گیری‌های مختلف را در شبکه خود پیاده‌سازی می‌کنند. آراگون پلتفرمی است که خدماتی در زمینه راه‌اندازی سازمانهای خودگردان متمرکز یا تبدیل سازمانهای متمرکز سنتی به سازمانهای دائو ارائه می‌دهد. این مقاله از داموندمگ به بررسی چیستی، کاربردها و روش استفاده از این پروژه اختصاص دارد.
چرا به پلتفرمی مانند آراگون نیاز داریم؟
با گسترش DAOها در آینده‌ای نزدیک تعداد شرکت‌هایی که از روش‌های متمرکز مدیریتی استفاده می‌کنند، کاهش پیدا میکند؛ دیگر شرکت‌ها به یک شخص خاص تعلق ندارند و همه کارکنان می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها مشارکت داشته باشند.
ایجاد یک سازمان DAO یا تبدیل سازمان سنتی به دائو، کار ساده‌ای نیست. این فرایند به سرمایه زیاد و تیم پشتیبان فنی قدرتمند نیاز دارد. این پیش‌نیازها، برای بسیاری از سازمان‌ها چالش‌‌هایی جدی است و اجازه نمی‌دهد سیستم تصمیم‌گیری و مدیریتی خود را به صورت خودگردان و غیرمتمرکز اداره کنند.
پروژه آراگون برای حل این چالش‌ها ایجاد شده است؛ هدف توسعه‌دهندگان از راه‌اندازی Aragon این است که سازمانهای گوناگون در هر اندازه‌ای بتوانند به دائو تبدیل شوند و از مزیت‌های آن بهره ببرند. در اداه مقاله توضیحات بیشتری درباره این پروژه نوپا ارائه خواهیم داد.
آراگون چیست؟
Luis Iván Cuende و Jorge Izquierdo بنیاننگذاران پروژه Aragon هستند. آنها این پروژه را در سال ۲۰۱۶ راه‌اندازی کردند؛ البته پروژه آنها در همان سال‌های ابتدایی به شهرت نرسید. DAOها با متداول شدن کاربردهای مختلف ارزهای دیجیتال و پروژه‌های دیفای مورد توجه قرار گرفتند.
آراگون نرم افزاری است که امکان ایجاد سازمان دائو بر بستر بلاکچین اتریوم را برای شرکت‌های مختلف فراهم میکند. سازمانهای خودگردانی که با استفاده از این پروتکل ایجاد می‌شوند کاربرد تجاری دارند و برای کسب و کارهای مختلف مناسب هستند.
آراگون از راهکارهای plug-and-play استفاده میکند؛ یعنی سازمان‌هایی که از آن استفاده می‌کنند، در پروسه راه‌اندازی می‌توانند قابلیت‌های تجاری مثل پروتکل‌های دریافت و پرداخت و سیستم‌های حاکمیتی را به پروژه خود اضافه کنند.
دائوهایی که با استفاده از Aragon ساخته می‌شوند، مقیاس‌پذیر و قابل تنظیم هستند. این پروژه تاکنون توجه بنیانگذار بسیاری از شرکت‌ها را جلب کرده است، تا جایی که در زمان نگارش این مقاله (آوریل ۲۰۲۲)، بیش از ۱۹۰۰ سازمان دائو با استفاده از آراگون راه‌اندازی شده است. جالب است بدانید که غول‌های دنیای ارزهای دیجیتال مثل Curve Finance و Decentraland هم از خدمات این پروژه استفاده می‌کنند.
اجزاء پروژه آراگون
این پروژه ۵ بخش مختلف دارد که در ادامه آنها را نام برده‌ایم:
- بخش کاربران Aragon
- شبکه Aragon
- انجمن Aragon
- دادگاه Aragon
- توکن بومی (ANT)
بخش کاربران (Aragon Client) ابزاری است که سازمانهای مختلف با استفاده از آن می‌توانند دائوهای منحصر به خودشان را راه‌اندازی کنند و آنها را توسعه بدهند. آراگون یک دائوی بزرگ است که نزدیک به دو هزار دائوی کوچک‌تر در خود جای داده و وظیفه برقراری ارتباط بین آنها و ایجاد هماهنگی در آنها را بر عهده دارد.
انجمن (Aragon Association) قسمت دیگری از این پروژه است که وظیفه مدیریت وجوه جمع‌آوری شده از فروش توکن را بر عهده دارد.
دادگاه (Aragon Court) هم یکی از جدیدترین و خلاقانه‌ترین قابلیت‌های این پروژه است. این بخش، وظیفه حل اختلافات بین دائوهای موجود بر بستر آراگون را بر عهده دارد. البته برخی از این اختلافات را می‌توان با استفاده از قراردادهای هوشمند اتریوم حل کرد، دادگاه مشکلاتی که توسط قراردادهای هوشمند حل نمی‌شوند را مدیریت میکند.
در این بخش، تعدادی از کاربران به عنوان هیئت منصفه انتخاب می‌شوند. برای فعالیت به عنوان هیئت منصفه کاربران باید توکن‌های ANT خود را به ANJ تبدیل کنند و آنها را بر بستر آراگون سهام‌گذاری کنند. بعد از آن می‌توانند در دادگاه فعالیت داشته باشند. اعضای هیئت منصفه با بررسی پیشینه اختلاف و ارزیابی داده‌هایی که در این باره وجود دارد، اختلافات را حل می‌کنند و در ازای آن پاداش می‌گیرند.
ارز دیجیتال ANT چیست؟
ANT توکن بومی و ابزار اصلی کار با آراگون است که به عنوان یک توکن ERC-20 بر بستر اتریوم توسعه پیدا کرده. این توکن در سه ماهه آخر سال ۲۰۱۷ راه‌اندازی شد و در دو سال اخیر رشد قیمت قابل توجهی را تجربه کرده است.
این توکن کاربردهای مختلفی در ANT دارد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
- پاداش دادن به اعضای هیئت منصفه که در دادگاه به حل اختلافات کمک می‌کنند.
- حق حاکمیت در شبکه ANT. ANT یک توکن حاکمیتی است و دارندگان آن می‌توانند در تصمیم‌گیری‌های مربوط به پیشرفت پروژه و تصمیمات مهم مشارکت داشته باشند. آنها همچنین می‌توانند پیشنهادات جدیدی برای بروزرسانی‌های جدید ثبت کنند. در صورتی که سایر اعضای جامعه به پیشنهاد ثبت شده رأی بدهند، تیم توسعه‌دهنده اجرای آن را در دستور کار خود قرار می‌دهد.
- پرداخت هزینه خدمات آراگون که کاربران برای راه‌اندازی سازمان دائوی مورد نظرشان به آنها نیاز دارند.
- مینت کردن توکن‌های ANJ.
- ترید در بازار ارزهای دیجیتال و کسب سود از نوسان‌های قیمت این توکن.
روند قیمت ارز ANT
قیمت این توکن در زمان عرضه ۱.۴۴ دلار بود. ANT تا آوریل ۲۰۱۸ روند صعودی داشت و قیمت آن به ۴.۵ دلار رسید. بعد از آن روند نزولی توکن شروع شد و تا مارس ۲۰۲۰ ادامه داشت. در این بازه توکن ANT کف قیمت تاریخی خود در ۰.۲۸ دلار را تجربه کرد. روند صعودی جدید ANT در فوریه ۲۰۲۰ آغاز شد و تا آگوست همان سال که اوج قیمت نزدیک به ۱۰ دلار را تجربه کرد، ادامه داشت. بعد از آن در بازه بین اگوست ۲۰۲۰ تا ژانویه ۲۰۲۱، این ارز دیجیتال با قیمتی بین ۳ تا ۵ دلار معامله می‌شود.
فوریه ۲۰۲۱ هم خبرهای خوبی برای ANT داشت. این توکن در فوریه صعود شدید خود را آغاز کرد و در آوریل ۲۰۲۱ اوج قیمت تاریخی خود در ۱۴.۷۹ دلار را ثبت کرد. البته این روند صعودی ادامه‌دار نبود و در کم‌تر از یک ماه قیمت این ارز دیجیتال به نزدیکی ۳ دلار برگشت. نوسان‌های صعودی و نزولی پی در پی ANT ادامه داشت.
این توکن در سال ۲۰۲۲ روند خوبی را آغاز کرد؛ در ژانویه قیمت آن به ۱۴ دلار رسید، اما در زمان نگارش این مقاله در آوریل ۲۰۲۲، با قیمت ۴.۵ دلار معامله می‌شود.
استخراج ANT
در حال حاضر نمی‌توان توکن بومی آراگون را استخراج کرد. کاربران این توکن را با خرید و فروش یا کسب پاداش از طریق حل اختلافات دائوها به دست می‌آورند. البته توسعه‌دهندگان این پروژه منتظرند تا اتریوم ۲.۰ راه‌اندازی شود و مکانیزم اجماع اثبات سهام مورد استفاده قرار بگیرد. در نتیجه آنها می‌توانند زنجیره جانبی منحصر به خودشان که با الگوریتم اجماع PoS کار میکند را توسعه بدهند.
افزایش هزینه گس باعث شده راه‌اندازی دائوها هزینه بیشتری داشته باشد. توسعه‌دهندگان Aragon قصد دارند با استفاده از مکانیزم اثبات سهام، مقیاس‌پذیری را افزایش دهند و با ارزان‌تر شدن هزینه گس، مدل مالی مقرون به‌صرفه‌تری به کاربران خود ارائه کنند.
آراگون چطور کار میکند؟
توسعه‌دهندگان می‌توانند هر سازمان خودگردان غیرمتمرکزی را با استفاده از این پلتفرم راه‌اندازی و مدیریت کنند. این پلتفرم بر بستر اتریوم ساخته شده، بنابراین توسعه‌دهندگان می‌توانند از پروژه‌های مختلفی که در اتریوم راه‌اندازی شده در دائوی خودشان استفاده کنند. برخی از Dappها و پروژه‌های دیفای اتریوم صرفا برای ارائه خدمات به سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز راه‌اندازی شده‌اند و از این طریق درآمد کسب می‌کنند.
پروتکل آراگون از قراردادهای هوشمند پیشرفته‌ای استفاده میکند که قابلیت تکمیل خودکار تراکنش‌ها را دارند و می‌توانند آنها را اجرا کنند. این قراردادهای هوشمند از یک سیستم تضمینی استفاده می‌کنند تا بعد از اجرای کامل شرایط قراردادهای هوشمند، تراکنش‌ها تکمیل شود و پرداخت‌های ثبت شده در قرارداد، صورت بگیرد.
Aragon همچنین از اوراکل هم استفاده میکند. اوراکل اطلاعات قراردادهای دنیای واقعی را به داده‌های قابل خواندن و استفاده برای بلاک‌های بلاکچین تبدیل می‌کنند تا بتوان از آنها برای قراردادهای هوشمند این پروتکل استفاده کرد.
همانطور که پیش از این گفتیم، خود این پلتفرم هم یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز بزرگ‌تر است و به صورت حاکمیتی مدیریت می‌شود. کاربران می‌توانند درباره آراگون تصمیم بگیرند و در سیستم قضاوت و حل اختلاف آن هم مشارکت داشته باشند.
مهم ترین ویژگی های پلتفرم Aragon
این پلتفرم می‌تواند چالش‌های تبدیل شدن به یک سازمان خودگردان غیرمتمرکز را از پیش روی بسیاری از شرکت‌ها بردارد و مسیر ورود آنها به دنیای بلاکچین و رمزنگاری را هموارتر کند. در ادامه به سه ویژگی کلیدی که باعث استقبال کاربران از این پلتفرم شده است را توضیح می‌دهیم.
کاربری آسان
حتی اگر سازمانی بودجه کافی برای راه‌اندازی یک سازمان خودگردان را داشته باشد، باز هم با مشکل کمبود دانش مواجه می‌شود. حوزه رمزنگاری بسیار جدید است و معمولا مدیران از قابلیت‌های تکنیکال آن اطلاعاتی ندارند. بنابراین زمانی که تیم فنی راه‌اندازی دائو را به سازمانشان وارد می‌کنند، نمی‌توانند نظارت دقیقی بر عملکرد آنها داشته باشند. بنابراین امکان سوء استفاده وجود خواهد داشت.
قراردادهای هوشمند در آراگون کدنویسی‌های پیچیده‌ای دارند، اما در ظاهر قراردادهای بسیار ساده‌ای هستند که هرکسی می‌تواند آنها را بخواند، درک کند و از آنها استفاده کند. کاربران برای استفاده از این قراردادها نیازی به دانش تخصصی و فنی درباره کدنویسی قراردادها ندارند. این قابلیت باعث می‌شود شروع کار برای افرادی که اطلاعاتی در زمینه دائو، بلاکچین و دیفای ندارند، راحت‌تر باشد. این سطح از کاربری آسان در تعداد محدودی از پروژه‌ها و پلتفرم‌های مبتنی بر بلاکچین دیده می‌شود.
کنترل نوسانات قیمت
نوسان قیمت یکی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی افرادی است که دارایی‌های دیجیتالشان در پلتفرم‌های مختلف استیک می‌کنند یا برای استفاده از خدمات یک پلتفرم آنها را در حسابشان قفل می‌کنند. اگر یک دارایی روند نزولی داشته باشد، دارندگان توکن حتی اگر این روند را پیشبینی کرده باشند هم نمی‌توانند توکن‌هایشان را بفروشند. در نتیجه ارزش سرمایه‌شان کاهش پیدا میکند و احتمال دارد آنچه در آخر قرارداد برداشت می‌کنند، بسیار کم‌تر از سپرده اولیه‌شان باشد.
پروتکل آراگون این مشکل را با بازخرید توکن‌ها حل کرده و از این طریق می‌تواند ثبات قیمت دارایی‌های ذخیره شده بر بستر پلتفرم را حفظ کند. این پلتفرم روندهای صعودی شدید را هم با فروش توکن‌ها کنترل میکند. در نتیجه ارزش دارایی‌هایی که کاربران بر بستر Aragon ذخیره می‌کنند، با گذشت زمان نسبتا ثابت باقی می‌ماند.
حریم خصوصی
نکته اول درباره حریم خصوصی این است که کاربران برای کار با این پلتفرم، نیازی به ارائه تمام اطلاعات هویتیشان ندارند. آنها می‌توانند در آراگون مانند بسیاری از پلتفرم‌های دیگر بر بستر بلاکچین به صورت ناشناس فعالیت داشته باشند.
نکته دوم درباره امنیت بالای Aragon است. سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز ممکن است برای فعالیت بر بستر بلاکچین نیاز داشته باشند بخشی از داده‌های حیاتیشان را در این شبکه ذخیره کنند. این داده‌ها به صورت رمزنگاری شده در شبکه ذخیره می‌شوند و کسی به آنها دسترسی نخواهد داشت. در صورتی که گروهی از هکرها هم بخواهند از این داده‌ها استفاده کنند، باید آنها را رمزگشایی کنند. رمزگشایی اطلاعات رمزنگاری شده در بلاکچین کار ساده‌ای نیست و به منابع و هزینه بسیاری نیاز دارد که هرکسی از عهده تأمین آن بر نمی‌آید.
مزایا و معایب آراگون چیست؟
ورژن دوم توکن ANT به تازگی راه‌اندازی شده و مزیت‌های مختلفی را به کاربران ارائه می‌دهد. این بروزرسانی باعث شد کارمزد این پلتفرم تا ۶۶ درصد کم‌تر شود. به طور کلی بروزرسانی‌های منظم جزو مهم‌ترین مزیت‌های این پلتفرم است. توسعه‌دهندگان آراگون تلاش می‌کنند عملکرد پلتفرم را در هر بروزرسانی ارتقا بدهند و قابلیت‌های جدیدتری به آن اضافه کنند.
دومین مزیت Aragon این است که ابزار مورد نیاز برای راه‌اندازی دائو را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد. آنها برای راه‌اندازی سازمان خودگردان غیرمتمرکز خود نیازی به طراحی قالب یا عملکردهای مورد نیاز ندارند، قالب‌های ارائه شده در آراگون، امکانات مختلف را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد و زحمت طراحی و کدنویسی را از دوش آنها برمی‌دارد. قالب‌های ارائه شده توسط این پلتفرم نسبت به رقبایی که فعالیت مشابه دارند، کاربردی‌تر و جامع‌تر است.
تنها نقطه ضعف Aragon این است که هنوز بسیاری از کاربران بازار ارزهای دیجیتال آن را نمی‌شناسند؛ به همین دلیل جامعه بزرگی ندارد و نمی‌تواند از همه پتانسیل‌هایش استفاده کند. البته انتظار می‌رود به مرور زمان و افزایش پذیرش ارزهای دیجیتال، دیفای و سایر پروژه‌های غیرمتمرکز، تعداد کاربران پلتفرم‌های مختلف افزایش پیدا کند.
آیا این پروژه معتبر است؟
همیشه سنجش اعتبار یک پروژه مهم‌ترین نکته‌ای است که کاربران باید به آن توجه داشته باشند. پلتفرم IsThisCoinAScam به صورت تخصصی در حوزه سنجش اعتبار پروژه‌های بلاکچینی و رمزنگاری فعالیت میکند. این پلتفرم، آراگن را به عنوان یک پروژه معتبر می‌شناسد و به توکن بومی آن امتیاز ۶.۸۹ از ۱۰ را داده است. چنین امتیازی برای یک پروژه تازه‌کار عالی است و اعتبار آن را ثابت میکند.
علاوه بر گزارش ارائه شده از سوی IsThisCoinAScam، وجود نام پروژه‌های معتبری مثل BadgerDAO، Decentraland، PieDAO و BrightID که از Aragon حمایت می‌کنند، اعتبار این سازمان خودگردان غیرمتمرکز مادر را مشخص میکند.
تیم پروژه هم امتیازات خوبی را دریافت کرده است. همانطور که گفتیم تنها نقطه ضعف پروژه ناشناخته بودن آن است؛ این موضوع ارتباطی به زیرساخت‌ها یا اعتبار پروژه ندارد و به ضعف در فرایند مارکتینگ برمی‌گردد. تاکنون هیچ نشانه خطر یا هشداری در این پروژه دیده نشده و همه چیز با امنیت کامل پیش رفته است.
چطور توکن ANT بخریم؟
این ارز دیجیتال در لیست برخی از صرافی‌های معتبر مثل بایننس، کراکن، بای‌بیت، OKX، کوینکس و کوکوین ارائه شده است. نکته مهمی که باید به آن توجه داشته باشید این است که ANT به عنوان یک توکن مشتق است و معاملات آن به صورت مشتقه انجام می‌شود که با ترید معمولی تفاوت دارد. در معاملات مشتقه، تریدرها به جای معامله خود دارایی، قراردادهای پایه‌ای که از قیمت دارایی مورد نظر پیروی میکند را خرید و فروش می‌کنند.
ذخیره توکن ANT
ANT یک توکن ERC-20 است و امکان نگهداری آن در ولت‌هایی که از توکن‌های مبتنی بر اتریوم پشتیبانی می‌کنند، وجود دارد. البته می‌توانید این توکن را در حساب آراگون خود نیز نگهداری کنید یا با استیک کردن آن فعالیت‌هایی مثل عضویت در هیئت منصفه انجام بدهید.
انتخاب ولت مناسب به کاربرد مورد نظر و مقدار ANTهایی که خریداری می‌کنید، بستگی دارد. به عنوان مثال افرادی که قصد دارند مقدار زیادی ANT بخرند، آنها را هولد کنند و از این طریق سود به دست آورند، معمولا ترجیح می‌دهند از ولت‌های سخت‌افزاری سردی مثل تزوس یا لجر استفاده کنند.
ولت‌های آنلاین یا داغی که از توکن‌های مبتنی بر اتریوم پشتیبانی کنند، در نسخه‌های دسکتاپ، وب، IOS و اندروید موجود هستند. تعداد این ولت‌ها بسیار زیاد است و توصیه می‌شود برای ذخیره ANT هم از ولتی استفاده کنید که قبلا تجربه کار با آن را داشته‌اید.
کلام آخر
در این مقاله پروژه آراگون و کاربردهای آن را توضیح دادیم. در حال حاضر تعداد محدودی از سازمان‌ها با استفاده از این پروژه، سیستم مدیریتی خود را به جامعه کاربرانشان واگذار کرد‌ه‌اند و به نتایج خوبی رسیده‌اند. بازدهی خوب این پروژه باعث شده بسیاری از متخصصین در حوزه کسب و کار به پیشرفت سازمانهای DAO امیدوار شوند و کارشناسان بازار ارزهای دیجیتال هم به رشد توکن ANT فکر کنند.
کارشناسان داموندمگ اطلاعات به‌روز درباره بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. این اطلاعات از منابع معتبر جمع آوری شده و به ساده‌ترین زبان ممکن برای افرادی با سطح دانش گوناگون ارائه می‌شود. اگر به حوزه ارزهای دیجیتال علاقه دارید، مطالعه روزانه مجله داموند را به برنامه‌های خود اضافه کنید. مطالعه روزانه درباره بازار ارزهای دیجیتال و بلاکچین هم دانش شما در این زمینه ر ا افزایش می‌دهد و هم باعث پیدا کردن بهترین فرصت‌های سرمایه‌گذاری خواهد شد.
سوالات متداول
آراگون چیست؟
آراگون پروژه‌ای است که امکان تبدیل شدن به DAO یا راه‌اندازی DAO بدون نیاز به بودجه زیاد و تیم پشتیبانی قوی را برای کسب و کارهای مختلف فراهم کرده است. خود این پروژه هم یک سازمان DAO است که قابلیت‌های مورد نیاز برای سازمانهای خودگردان غیرمتمرکز را فراهم میکند و بستری برای ارتباط بین آنها ایجاد کرده است.
چطور میتوانیم ارز دیجیتال آراگون بخریم؟
ANT توکن بومی شبکه آراگون است و در صرافی‌های مختلف به صورت معاملات مشتقه خرید و فروش می‌شود. برای انجام این دسته از معاملات باید در صرافی‌هایی مثل بایننس، کراکن، بای‌بیت، OKX، کوینکس و کوکوین که از ANT پشتیبانی می‌کنند، عضو شوید. سپس وارد بخش معاملات مشتقه بشوید و هرتعداد ANT نیاز دارید را خریداری کنید.
آیا آراگون برای سرمایه گذاری خوب است؟
در حال حاضر پروژه آراگون چندان شناخته شده نیست و تعداد کاربران آن محدود است، اما با افزایش محبوبیت سازمانهای DAO تعداد کاربران این پروژه هم بیشتر می‌شود و باعث رشد آن خواهد شد. افرادی که تصور می‌کنند سازمانهای دائو آینده روشنی در بازار ارزهای دیجیتال دارند، آراگون را به عنوان یک فرصت مناسب برای سرمایه‌گذاری می‌شناسند.