با اینکه امور مالی غیر متمرکز یا دیفای، هنوز در آغاز راه است اما قابلیت‌هایی ارائه می‌دهد که نمی‌توان در امور مالی متمرکز یافت. هولدرهای کریپتو، به ارزش میلیاردها دلار دارایی دیجیتالی را در کیف پول‌های دیجیتالی و صرافی‌های ارزهای دیجیتال نگهداری می‌کنند. یکی از پلتفرمهای نگهداری رمزارزها، بنکور (Bancor) است. در این مقاله می‌خواهیم برای شما توضیح دهیم که بنکور چیست.
بنکور را میتوان پلتفرمی دانست که دارایی‌های کاربران را نگهداری می‌کند و بخشی از کارمزد تبدیل رمزارزها در این صرافی، به عنوان پاداش به کسانی که دارایی‌های خود را در استخرهای بنکور قرار می‌دهند، پرداخت می‌شود.
در واقع، هدف از معرفی بنکور، ایجاد یک مارکت میکر خودکار (Automated Market Maker) یا AAM بوده است. AAMها، بدون نیاز به متمرکز بودن و وابستگی به مؤسسات مالی، لیکوئیدیتی مورد نیاز بازار را تأمین می‌کنند.
پروژه بنکور، یکی از شناخته شده‌ترین پروژه‌ها در دنیای کریپتو است. این پروژه، بالا و پایین‌های زیادی داشته است که از آن جمله میتوان به عرضه اولیه سکه یا ICO بسیار موفق، مشکلات حقوقی، مشارکت‌های گسترده با پروژه‌های دیگر و هک شدن‌ها اشاره کرد.
در ادامه، پروژه بنکور را به طور کامل برای شما توضیح می‌دهیم و در رابطه با مزایا و معایب این مارکت میکر خودکار، صحبت خواهیم کرد. پیش از اینکه به این سوال پاسخ دهیم که بنکور چیست، باید شما را با مفهوم مارکت میکر آشنا کنیم. با داموندمگ همراه باشید.
مارکت میکر خودکار چیست؟
مارکت میکرها را میتوان تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی در بازارها دانست. منظور از لیکوئیدیتی در بین معامله‌گران، سهولت و سرعت خرید و فروش یک رمزارز است. در صورتی که خرید و فروش یک رمزارز، راحت باشد و به سرعت بتوان آن را خرید یا فروخت، آن ارز دیجیتال، لیکوئیدیتی بالایی دارد.
در اینجا می خواهیم مفهوم لیکوئیدیتی را با یک مثال برای شما توضیح دهیم. تصور کنید که می‌خواهید یک بیت کوین بخرید. صرافی متمرکزی که روی این معامله نظارت دارد، با استفاده از سیستمی خودکار، یک فروشنده پیدا می‌کند که می‌خواهد یک بیت کوین را با قیمت مورد نظر شما بفروشد. در این معامله، صرافی نقش واسطه را ایفا می‌کند.
اما اگر هیچ فروشنده‌ای پیدا نشود که بیت کوین خودش را با قیمت مورد نظر شما بفروشد چه اتفاقی می‌افتد؟ در این وضعیت، اصطلاحا گفته می‌شود که دارایی مورد نظر (که در این مورد، بیت کوین است) لیکوئیدیتی پایینی دارد. به عبارت دیگر، خرید یا فروش دارایی مورد نظر، دشوار است.
در چنین شرایطی، صرافی‌های متمرکز به مارکت میکرها نیاز پیدا می‌کنند. تریدرهای حرفه‌ای یا مؤسسات مالی مشخصی، با ایجاد سفارش‌های خرید/فروش متعدد منطبق با سفارش‌های تریدرهای خرد، لیکوئیدیتی لازم را تأمین می‌کنند. این تریدرها یا مؤسسات مالی، مارکت میکر نامیده می‌شوند.
اما منظور از مارکت میکر خودکار چیست؟
مارکت میکرهای خودکار، بخشی از صرافی‌های غیر متمرکز (Decentralized Exchanges) یا DEXs هستند که هر واسطه‌ای را در ترید کردن ارزهای دیجیتال، حذف می‌کنند. میتوانید AMMها را به عنوان برنامه‌هایی کامپیوتری در نظر بگیرید که فرایند تأمین لیکوئیدیتی را خودکارسازی می‌کنند. این پروتکل‌ها، با استفاده از قراردادهای هوشمند کار می‌کنند تا بتوانند قیمت توکن‌های ارزهای دیجیتال را به طور دقیق تعیین و لیکوئیدیتی بازار را تأمین کنند.
در پروتکل‌های AMM، نیازی به تریدری دیگر برای انجام معامله خود ندارید، بلکه معامله خود را با قرارداد هوشمند انجام می‌دهید. این نوع معاملات، همتا به همتا نیستند، بلکه همتا-به-قرارداد (peer-to-contract) هستند.
بنکور چیست؟
در بالا برای شما توضیح دادیم که مارکت میکر خودکار چیست و چکار می‌کند. حالا وقت آن است که به سوال اصلی این مقاله پاسخ دهیم: بنکور چیست و چطور کار می‌کند؟
شبکه بنکور یکی از اولین اپلیکیشن‌های غیر متمرکز یا dAppهای ساخته شده بر اساس بلاک چین اتریوم است که امکان سواپ کردن توکن‌ها بدون هر گونه واسطه‌ای را فرآهم می‌آورد. منظور از سواپ کردن (swapping) در دنیای کریپتو، معامله یک نوع ارز دیجیتال با نوعی دیگر است.
اگر بخواهیم خیلی ساده و خلاصه توضیح دهیم، می‌توانیم بگوییم که بنکور، نوعی صرافی غیر متمرکز و غیر حضانتی است که استخرهای لیکوئیدیتی را برای معامله ارزهای دیجیتال، فرآهم می‌آورد.
بنکور از مجموعه‌ای از قراردادهای هوشمند برای تبدیل توکن‌های محبوب به همدیگر، شامل توکن‌هایی از بلاک چین‌های غیر از اتریوم، استفاده می‌کند. با معرفی نسخه ۲.۱ شبکه بنکور، قابلیت جدیدی به این پروژه اضافه شده است. ضرر ناپایدار، موضوع بسیار حساس و مهمی در تمامی صرافی‌های غیر متمرکز است و ویژگی جدید بنکور، راه حلی برای این موضوع پیدا کرده که در ادامه، به آن خواهیم پرداخت.
تاریخچه پروژه بنکور
حالا که گفتیم بنکور چیست، بدن نیست کمی در رابطه با تاریخچه آن صحبت کنیم. شبکه بنکور (Bancor Network) توسط گروهی از اسرائیلی‌ها به نام‌های آیال هرتزاگ (Eyal Hertzog)، گالیا بنارتزی (Galia Benartzi)، گای بن‌آرتزی (Guy Ben-Artzi) و یودی لوی (Yudi Levi) در سال ۲۰۱۶ به صورت یک پروتکل لیکوئیدیتی درون زنجیره (on-chain) راه‌اندازی شد.
هدف این پروژه، ایجاد یک صرافی غیر متمرکز غیر حضانتی و خودکار برای تأمین لیکوئیدیتی در بلاک چین اتریوم بود. بنیان‌گذاران این پروژه، سابقه کار در استارت‌آپ‌های سیلیکون ولی (Silicon Valley) و تجربه توسعه استارت‌آپ‌ها و فناوری‌های بلاک چین را داشتند.
این پروژه، توانسته است یکی از موفق‌ترین عرضه‌های اولیه سکه یا ICO را داشته باشد. بنکور در سال ۲۰۱۷ توانست در یک ICO، ظرف تنها ۳ ساعت، میزان بسیار زیادی توکن‌های اتریوم به ارزش بیش از ۱۵۲ میلیون دلار از ۶ سرمایه‌گذار، گردآوری کند. KR1، کریپتو چان (Crypto Chan) آلکسیس برتود (Alexis Berthoud)، تیم دارپر (Tim Darper)، بلاک چین کپیتال (Blockchain Capital) و ICONIZ، مهم‌ترین سرمایه‌گذاران این پروژه هستند. لیکوئیدیتی مجموع پروژه بنکور در تابستان ۲۰۲۱ چیزی حدود ۲.۲ میلیارد دلار بود.
شبکه بنکور تحت نظارت بنیاد بنکور قرار دارد که دفتر مرکزی آن در زاگ سوئیس واقع است. این شرکت، دارای یک مرکز تحقیق و توسعه در تل آویو اسرائیل است که در توسعه بلاک چین بنکور و نیز، ایجاد مرکز فناوری خاورمیانه‌ای تل آویو، نقش اصلی را دارد.
بنکور چطور کار می کند؟
هدف از پروژه بنکور چیست و شبکه بنکور چطور کار می‌کند؟
شبکه بنکور نیز همانند دیگر صرافی‌های غیر متمرکز دیگر، از یک پروتکل AMM که روی بلاک چین اتریوم اجرا می‌شود، برای معامله کردن انواع مختلف ارزهای دیجیتال، استفاده می‌کند. قیمت توکن‌ها در استخرهای بنکور، به صورت خودکار و با استفاده از پروتکل AMM، تعیین می‌شود. توکن نیتیو شبکه بنکور، BNT است که بنکور تلفظ می‌شود.
استخرهای لیکوئیدیتی بنکور، هم از توکن‌های ERC-20 و هم از توکن‌های EOS پشتیبانی می‌کند. در نسخه‌های قبلی این پلتفرم، تأمین کنندگان لیکوئیدیتی، برای اضافه کردن لیکوئیدیتی به استخرهای بنکور باید مقادیر مساوی از توکن‌های ERC-20 یا EOS و توکن‌های BNT را وارد این استخرها می‌کردند اما در جدیدترین نسخه این پلتفرم، امکان Single-sided Exposure نیز وجود دارد که در زیر، آن را توضیح می‌دهیم.
بنکور که اولین مارکت میکر خودش را در سال ۲۰۱۷ معرفی کرد، در سال ۲۰۲۱، سیستمش را به نسخه ۲.۱ ارتقاء داد. این به روز رسانی جدید شبکه بنکور، چندین قابلیت جدید و خلاقانه دارد.
یکی از این قابلیت‌ها، Single-sided Exposure است که با بهبود پروتکل AMM، به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی امکان می‌دهد تا فقط توکن‌های ERC-20 (یا توکن‌های EOS) یا فقط توکن‌های BNT را درون استخرهای لیکوئیدیتی، سپردهگذاری کنند.
بیمه ضرر ناپایدار نیز در آپدیت جدید شبکه بنکور برای بازگشت ارزش اولیه سپردهگذاری شده به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی، طراحی شده است. در صورتی که تأمین کننده لیکوئیدیتی، پس از گذشت ۱۰۰ روز یا بیشتر، توکن‌های خودش را از استخر خارج کند، این بیمه، ۱۰۰ درصد ضرر ناپایدار او را جبران می‌کند. با به روز رسانی شبکه بنکور به نسخه ۲.۱، تأمین کنندگان لیکوئیدیتی می‌توانند با خیال راحت، توکن‌های خود را برای مدت‌های طولانی در استخرهای لیکوئیدیتی این صرافی غیر متمرکز غیر حضانتی، نگهداری کنند.
توکن BNT یا بنکور چیست؟
BNT را می توان توکن نیتیو شبکه بنکور دانست. BNT توکنی هوشمند است که توکن ذخیره شبکه بنکور محسوب می‌شود؛ یعنی توکن هوشمند BNT در ازای سپردهگذاری توکن‌های رمزارزهای دیگر در استخرهای لیکوئیدیتی بنکور، به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی فروخته می‌شود.
کاربرد توکن بنکور چیست؟
هر توکن در پلتفرم بنکور با یک توکن BNT جفت است. همانطور که گفتیم، کاربران می‌توانند با تأمین لیکوئیدیتی استخرهای بنکور، از محل کارمزد تراکنش‌های تبدیل ارزهای دیجیتال به همدیگر توسط تریدرها، بهره دریافت کنند. در صورتی که همراه با توکن‌های خود، توکن‌های BNT نیز در بنکور سپردهگذاری کنید، بیشترین میزان بهره را دریافت خواهید کرد.
دیگر کاربرد توکن بنکور، استفاده از آن به عنوان توکن حاکمیتی است. دارندگان توکن‌های BNT می‌توانند در رابطه با تغییرات و به روز رسانی‌های شبکه بنکور، اظهار نظر کنند و در رأی‌گیری‌های این پلتفرم، شرکت داشته باشند.
چگونه می توان از بنکور استفاده کرد؟
حالا که گفتیم بنکور چیست و چه قابلیت‌هایی دارد، وقت آن است که نحوه استفاده از بنکور را توضیح دهیم.
همانطور که پیش از این گفتیم، بنکور یک صرافی غیر متمرکز است که کاربران می‌توانند در آن، ارزهای دیجیتال را به همدیگر تبدیل کنند. بنکور، تفاوت‌های زیادی با دیگر صرافی‌های غیر متمرکز داد. یکی از مهم‌ترین این تفاوت‌ها این است که تأمین کنندگان لیکوئیدیتی، سرمایه بنکور را تأمین می‌کنند.
در واقع، سرمایه‌ای که تأمین کنندگان لیکوئیدیتی در استخرهای بنکور سپردهگذاری می‌کنند، توسط تریدرهای دیگر برای انجام معاملات، استفاده می‌شود. هر کسی که مقداری توکن رمزارز داشته باشد، می‌تواند آن را وارد استخرهای لیکوئیدیتی بنکور کند و هر کس دیگری نیز می‌تواند آن توکن‌ها را با توکن‌های خودش تعویض کند.
پلتفرم بنکور، به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی پاداش می‌دهد. از کارمزد تبدیل رمزارزها توسط تریدرها در صرافی بنکور برای پاداش دادن به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی استفاده می‌شود.
فرض کنید مقداری اتریوم در والت خود دارید و می‌خواهید از آن برای کسب درآمد منفعل استفاده کنید. با قابلیت سپردهگذاری یک جانبه (single-sided deposits) یا همان Single-sided Exposure که در نسخه ۲.۱ اپلیکیشن شبکه بنکور وجود دارد، میتوانید تا توکن‌های اتریوم خود را بدون نیاز به مقدار مساوی از توکن‌های بنکور، در استخرهای لیکوئیدیتی این پلتفرم، سپره‌گذاری کنید و بهره سپرده خود را بگیرید.
با این حال، این قابلیت، خطر ضرر ناپایدار را زیاد می‌کند ولی همانطور که در بالا گفتیم، بیمه ضرر ناپایدار، این مشکل را در نسخه ۲.۱ حل کرده است.
قابلیت های جدیدترین نسخه بنکور چیست؟
در بالا در رابطه با بعضی از ویژگی‌های اصلی پروژه بنکور و نسخه ۲.۱ آن صحبت کردیم. با این حال، اخیرا نسخه ۳.۰ بنکور نیز منتشر شده است و در اینجا می‌خواهیم در رابطه با این قابلیت‌ها صحبت کنیم.
بیمه ضرر ناپایدار بنکور چیست؟
در بالا برای شما توضیح دادیم که بیمه ضرر ناپایدار در نسخه ۲.۱ بنکور چیست. این قابلیت در نسخه ۳.۰ صفر این پلتفرم، حفظ شده است، با این تفاوت که برای استفاده از این بیمه، نیازی به بازه زمانی ۱۰۰ روزه نیست. در جدیدترین به روز رسانی شبکه بنکور، تأمین کنندگان لیکوئیدیتی از روز اول وارد کردن دارایی‌های خود به استخرهای این پلتفرم، در مقابل ضرر ناپایدار بیمه هستند و ضرر آن‌ها به طور کامل جبران می‌شود.
پاداش های دو-جانبه
پاداش‌های دو-جانبه یا Dual-sided rewards، دیگر ویژگی بنکور ۳ است. با این قابلیت، پروتکل‌های دیگر نیز می‌توانند پاداش‌های خود را در استخرهای خودشان در بنکور، عرضه کنند. بنابراین، تأمین کنندگان لیکوئیدیتی می‌توانند پاداش‌های دوگانه به صورت BNT و توکن‌های سپردهگذاری شده، دریافت کنند. هر دو این پاداش‌ها، در مقابل ضرر ناپایدار بیمه هستند.
Omnipool بنکور چیست؟
بنکور ۳ به کاربران امکان می‌دهد تا توکن‌های BNT خود را در یک استخر سپردهگذاری کرده و پاداش‌های خود را از کل شبکه بنکور بگیرند. با این کار، نیاز به جا به جا کردن توکن‌های BNT از استخری به استخر دیگر برای دریافت پاداش، از بین می‌رود. به علاوه، این قابلیت، هزینه‌های تراکنش تریدینگ یا سپردهگذاری توکن‌ها در شبکه را کاهش می‌دهد.
اقتصاد توکنی بنکور
در بالا به شما گفتیم که جدیدترین قابلیتهای بنکور چیست. در اینجا می‌خواهیم در رابطه با جدیدترین وضعیت اقتصاد توکنی یا توکنومیک بنکور صحبت کنیم.
به طور کلی، ۲۴۴.۴ میلیون توکن BNT وجود دارد و تمامی این توکن‌ها در گردش هستند. ارزش بازار ارز دیجیتال بنکور در حال حاضر چیزی بیش از ۵۷۰ میلیون دلار است و در هر ۲۴ ساعت، چیزی معادل با ارزش نزدیک به ۳۰ میلیون دلار توکن BNT معامله می‌شود و ارزش هر BNT نیز بیش از ۲.۵ دلار است.
مزایا و معایب بنکور چیست؟
بنکور چه مزایایی دارد؟
- یکی از بزرگ‌ترین مزایای سپردهگذاری در استخرهای لیکوئیدیتی بنکور، بیمه ضرر ناپایدار است.
- شبکه بنکور از توکن‌های مختلفی در شبکه اتریوم پشتیبانی می‌کند و دارندگان دارایی‌های دیجیتال می‌توانند توکن‌های ساکن خود را وارد استخرهای لیکوئیدیتی متعدد بنکور کرده و درآمد منفعل داشته باشند.
- بنکور امکان سپرده‌گذاری‌های یک-جانبه را فرآهم می‌آورد و مارکت میکرها و مارکت تیکرها را از بین می‌برد.
- بنکور بهرههای بسیار خوبی به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی می‌دهد و سپردهگذاری توکن‌های BNT با بهره‌هایی شگفت‌انگیز همراه است.
معایب بنکور چیست؟
- کار کردن با پلتفرم بنکور برای افراد تازه کار در بازار ارزهای دیجیتال یا دیفای، دشوار است.
- بنکور از ارزهای فیات یا همان ارزهای رایج مثل دلار و یورو، پشتیبانی نمی‌کند.
- تریدرهای تکنیکال در بنکور باید از پلتفرمهای خارج شبکه استفاده کنند زیرا بنکور پلتفرمی برای تحلیل تکنیکال ندارد. به علاوه، شبکه بنکور امکان مارجین تریدینگ را فرآهم نمی‌آورد.
سوالات پرتکرار در رابطه با پروژه بنکور
۱- بنکور چیست؟
بنکور یک صرافی غیر متمرکز یا مارکت میکر خودکار است که میتوان در استخرهای لیکوئیدیتی آن سپردهگذاری کرد و بهره گرفت یا از آن برای سواپ کردن رمزارزها استفاده کرد که برای این کار باید کارمزد داد.
۲- توکن BNT چیست؟
توکن نیتیو شبکه بنکور است که با سپردهگذاری آن در استخرهای لیکوئیدیتی بنکور میتوانید بهرههای بسیار بهتری بگیرید و نقش توکن حاکمیتی بنکور را نیز دارد.
۳- چرا رمزارزهای خود را وارد بنکور کنیم؟
بنکور علاوه بر بهرههای عالی، دارای قابلیتهای بینظیری مثل single-sided exposure و بیمه ضرر ناپایدار از روز اول است و میتوان آن یکی از بهترین پلتفرمهای کسب درآمد منفعد از رمزارزها دانست.
جمع بندی
منظور از لیکوئیدیتی در بازار ارزهای دیجیتال، سادگی امکان خرید و فروش توکن‌ها است. هر چه لیکوئیدیتی یک ارز دیجیتال بالاتر باشد، خرید و فروش آن، سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌شود. با این حال، لیکوئیدیتی بازار، همیشه بالا نیست و در چنین شرایطی، مارکت میکرها با تأمین لیکوئیدیتی، امکان انجام معاملات را فرآهم می‌آورند.
مارکت میکرهای خودکار، مارکت میکرهایی نرم‌افزاری و هوشمند هستند که کار آن‌ها، تأمین لیکوئیدیتی مورد نیاز صرافی‌های غیر متمرکز ارزهای دیجیتال است. این مارکت میکرها، استخرهای لیکوئیدیتی دارند و تأمین کنندگان لیکوئیدیتی می‌توانند با قرار دادن دارایی‌های دیجیتالی خود در این استخرها و تأمین لیکوئیدیتی، بهره بگیرند و درآمد منفعل داشته باشند.
یکی از موفق‌ترین مارکت میکرهای خودکار، شبکه بنکور است. این پلتفرم، دارای توکن نیتیو BNT است و در سال ۲۰۱۷ با یکی از موفق‌ترین عرضه‌های اولیه سکه، توسط تیمی اسرائیلی راه‌اندازی شد.
در صورتی که سرمایه دیجیتالی ساکنی دارید، میتوانید با سپردهگذاری آن در استخرهای لیکوئیدیتی بنکور، درآمد منفعل داشته باشید. این پلتفرم، بهرههای بسیار خوبی به تأمین کنندگان لیکوئیدیتی می‌دهد و این بهره، از محل کارمزد تراکنش‌ها تأمین می‌شود. در صورتی که توکن‌های BNT را سپردهگذاری کنید، بهره بیشتری دریافت خواهید کرد.
شبکه بنکور را میتوان یک صرافی غیر متمرکز بر اساس بلاک چین اتریوم دانست که با انواع توکن‌های ERC-20، EOS و BNT، کار می‌کند.
بنکور در جدیدترین نسخه خودش یعنی بنکور ۳.۰، قابلیتهای بسیار جالبی اضافه کرده است که از آن میان میتوان به قابلیت فوق‌العاده خوب بیمه ضرر ناپایدار اشاره کرد که دارایی‌های تأمین کنندگان لیکوئیدیتی را از روز اول، در مقابل ضرر ناپایدار، به طور ۱۰۰ درصدی بیمه می‌کند. از دیگر قابلیتهای عالی این به روز رسانی شبکه بنکور میتوان به قابلیت پاداش‌های دو-جانبه و Omnipool اشاره کرد.
در حال حاضر ۲۴۴.۴ میلیون توکن بنکور در گردش وجود دارد که این مقدار، شامل کل ذخیره توکن‌های بنکور می‌شود. در زمان نوشته شدن این مقاله، هر توکن BNT با ارزش بیش از ۲.۵ دلار معامله می‌شود و کل ارزش بازار این ارز دیجیتال به بیش از ۵۷ میلیون دلار می‌رسد.
در این مقاله به شما گفتیم که بنکور چیست و چه قابلیت‌هایی دارد. با وجود تمامی مزیت‌های گفته شده، این پروژه، معایبی مثل سخت بودن کار کردن با رابط کاربری، پشتیبانی نکردن از ارزهای فیات و نداشتن پلتفرمی برای تحلیل تکنیکال دارد. با این حال، در مجموع میتوان گفت که بنکور پلتفرمی عالی برای به کار گرفتن سرمایه‌های دیجیتالی ساکن برای کسب درآمد منفعل است.