استخراج ارز دیجیتال یا ماینینگ (Mining) چیست؟

پول‌های الکترونیکی پیش از ظهور ارزهای دیجیتال نیز وجود داشتند. با این حال چیزی که باعث فراگیری ارزهای دیجیتال شد، ابتکار بزرگ ساتوشی ناکاموتو یعنی استخراج بود. استخراج ارز دیجیتال با بیت کوین شروع شد و همین ایده عجیب اما ساده خالق بیت کوین باعث ارزشمندی و کاربردی شدن ارزهای دیجیتال شد. آیا می‌دانید استخراج چیست؟ استخراج فرایندی است که بسیاری از افراد به عنوان نوعی روش کسب درآمد به آن نگاه می‌کنند.

با این حال، استخراج ارزدیجیتال کاربردهای مهم‌تری هم دارد. این فرایند برای بسیاری از ارزهای دیجیتال از جمله بیت کوین و اتریوم ورژن 1 تضمین‌کننده امنیت و پایداری بلاکچین و ثبت‌کننده اصلی تراکنش است. با ما در این مقاله داموندمگ همراه باشید تا نگاه دقیقی بر فرایند استخراج ارز دیجیتال داشته باشیم و ببینیم چگونه انجام می‌شود.

استخراج ارزدیجیتال چیست؟

استخراج ارز دیجیتال (Mine) فرایندی است که در آن استخراج‌کننده (یا ماینر) از قدرت محاسباتی کامپیوتر خود برای پردازش تراکنش‌ها و کسب پاداش استفاده می‌کند. به عبارت دیگر، این فرایند افزودن تراکنش‌های جدید به شکل بلاک به بلاکچین است. ماینر در ازای این عمل، پاداشی به شکل ارز دیجیتال بومی شبکه بلاکچینی که در آن فعال است، دریافت می‌کند. به عنوان مثال، اگر ماینر تراکنش‌های بلاکچین بیت کوین را تایید کند،‌ به عنوان پاداش بیت کوین می‌گیرد. این پاداش از طرف شبکه پرداخت می‌شود و سرمایه‌ای از کسی کم نخواهد شد. در واقع ماینرها پول‌های جدیدی به دست می‌آورند و می‌توانند آن را وارد گردش بازار کنند.

پروسه استخراج به قدرت محاسباتی زیادی نیاز دارد تا بتواند نیازهای بلاکچین را برآورده کند. قدرت پردازش سخت‌افزارهای معمولی مثل کامپیوترها و موبایل‌ها برای فرایند استخراج مناسب نیست. به همین دلیل ماینرها دستگاه‌های مخصوصی برای این کار می‌خرند تا بتوانند در فرایند ماینینگ مشارکت داشته باشند. این دستگاه‌ها بخاطر از بین بردن تمرکززدایی پروسه استخراج و مصرف برق بالایی که دارند، با حواشی بسیاری همراه بوده‌اند.

استخراج به نرم افزار خاصی برای حل مسائل ریاضی و تأیید تراکنش نیاز دارد که تا ایجاد بلاک را تأیید کند. تایید هر بلاک تقریباً هر 10 دقیقه طول می‌کشد و بعد از تایید به دفتر کل توزیع‌شده (لجر) اضافه می‌شوند. هنگامی که ماینر مسائل ریاضی را حل کند و تراکنش تایید شود، مقدار مشخصی ارز دیجیتال دریافت می‌کند؛ این مقدار در بازه‌های زمانی مختلف متفاوت است. هرچه سخت‌افزار ماینر سریع‌تر این مسائل ریاضی را پردازش کند، احتمال اینکه تراکنش‌ها را تأیید کند و پاداش بگیرد، بیشتر می‌شود. البته همه بلاکچین‌ها برای ثبت تراکنش به این روش کار نمی‌کنند. این روش ثبت تراکنش به روش گواه اثبات کار معروف است.

گواه اثبات کار چیست؟

اثبات سهام کار یاProof of Work  یک پروتکل توافقی است که برای جلوگیری از رفتارهای مخرب در شبکه بلاکچین و حفظ امنیت و پایداری شبکه تعریف شده. منظور از کار در این مفهوم عملیاتی مثل اجرای الگوریتم‌ها و محاسبات ریاضی است که توسط ماینرها صورت می‌گیرد. این محاسبات در هر شبکه بلاکچین متفاوت است.

هر مسئله ریاضی مطرح شده تنها با استفاده از مجموعه‌ای از محاسبات سنگین حل می‌شود. این کار امروزه با استفاده از کامپیوترهای تخصصی ماینینگ انجام می‌شود. تنها زمانی که این الگوریتم‌ها حل شوند، ماینرها می توانند پاداش دریافت کنند. علاوه بر این، باید در نظر داشت که دشواری مسائل ریاضی نیز بسته به تعداد ماینرهایی که در تلاش برای حل همان چالش هستند، افزایش میابد.به همین دلیل ماینرها مجبور می‌شوند زمان بیشتری برای حل این مسائل صرف کنند و به دست آوردن پاداش هم سخت‌تر می‌شود.

استخراج ارز دیجیتال چگونه اجرا می‌شود؟

تراکنش‌های ثبت شده روی شبکه بلاکچین در جایی با نام استخر حافظه (Memory pool) ذخیره می‌‎شوند. هر کامپیوتر متصل به این شبکه تراکنش‌های تایید نشده را جمع می‌کند و همه آن‌ها را در یک بلاک با نام candidate block ثبت می‌کند تا تایید شود. در ادامه این روند را به صورت دقیق‌تری بررسی می‌کنیم.

قدم اول استخراج ارز دیجیتال: هش کردن تراکنش

ماینرها پیش از هرچیز تراکنش‌های تایید نشده را هش‌گذاری می‌کنند. هش تابعی یک طرفه است که به ازای داده‌های ورودی؛  خروجی‌های یکتایی تولید می‌کند. وقتی یک تراکنش هش‌گذاری می‌شود، یعنی اطلاعاتی مانند آدرس ولت‌های مبدأ و مقصد و مبلغ تراکنش به عنوان ورودی وارد تابع می‌شوند، تابع این مقادیر را رمزنگاری می‌کند و خروجی هش‌گذاری شده‌ای تحویل می‌دهد. ماینر علاوه بر هش پ و فهرست کردن هر تراکنش به صورت جداگانه، یک تراکنش سفارشی نیز ایجاد می‌کند که در آن پاداش بلاک برای خودش ارسال می‌شود. این تراکنش که Coinbase نامیده می‌شود در بخش ابتدایی بلاک قرار می‌گیرد.

قدم دوم استخراج ارز دیجیتال: ساخت درخت مرکل

تراکنش‌ها بعد از هش شدن در یک درخت انتراعی با نام مرکل قرار می‌گیرند؛ درخت مرکل نوعی ساختار داده است. این درخت با قراردادن تراکنش‌ها به صورت جفتی و سپس هش کردن آنها ایجاد می‌شود. پس از این که عمل هش‌گذاری به صورت کامل اجرا شد، بلاک‌ها به ترتیب چیده می‌شوند و درخت را تشکیل می‌دهند. اولین تراکنش‌های هش‌ شده ریشه درخت مرکل هستند؛ به همین دلیل برای پیدا کردن هر تراکنش باید کل این درخت را پیمود.

قدم سوم استخراج ارز دیجیتال: یافتن بلاک هدر معتبر

هدر در علم کامپیوتر یک شناسه است که هویت یک داده را مشخص می‌کند. از طریق هدر می‌توان یک داده خاص (بلاک) را از میان مجموعه‌ای از داده‌ها (بلاک‌های مختلف) تشخیص داد. وقتی یک بلاک جدید ساخته می‌شود، ماینرها با ترکیب هش بلاک قبلی با هش ریشه، یک هش بلاک جدید درست می‌کنند؛ علاوه بر این دو مورد،‌متغیر دیگری به نام nonce هم برای ایجاد هدر یک بلاک مورد استفاده قرار می‌گیرد. هش ریشه و هش بلاک قبلی مقادیری غیرقابل تغییر هستند و متغیر Nounce می‌تواند در هر بلاک تغییر کند. ماینرها برای استخراج یک بلاک باید حدس بزنند مقدار nounce چقدر است؛ اولین ماینری که مقدار این متغیر را درست حدس بزند،‌ بلاک را به بلاکچین اضافه می‌کند و پاداش می‌گیرد.

ساتوشی ناکاموتو یک محدودیت جدید به شبکه بیت کوین اضافه کرد تا این فرایند را سخت‌تر کند. این سخت‌تر شدن فرایند ثبت بلاک مانع از ثبت بلاک بدون صرف زمان و توان پردازشی قوی می‌شود؛ در نتیجه پایداری شبکه را به خطر نمی‌افتد. ابتکار ساتوشی در شبکه بیت کوین این بوده که عددی با نام هش ریت ایجاد کرده است.

هش ریت یا همان سختی شبکه، به میزان سختی حدس nounce گفته می‌شود. فرایند تشکیل درخت مرکل و درست حدس زدن nonce همان مسائل ریاضی است که پیش از این گفتیم ماینرها آن‌ها را برای تایید تراکنش‌‌ها حل می‌کنند. طبیعی است که هر چقدر توان پردازشی ماینر بالاتر باشد این کار را سریع‌تر انجام می‌دهد.

قدم چهارم استخراج ارز دیجیتال: اعلان ثبت تراکنش

زمانی که ماینر توانست به عدد درست دست پیدا کند، سریعا به تمامی نودهای شبکه اعلام می‌کند که عدد درست را حدس زده است. بقیه نودهای شبکه ادعای این نود را بررسی می‌کنند تا صحت ادعا را بسنجند. پس از این که مطمئن شدند ادعای ماینر درست است، همگی موظف هستند که تراکنش را روی لجر خود ثبت کنند. لجر یک دفتر از تاریخچه تمامی تراکنش‌های شبکه بلاکچین است که همه نودها و ماینرهای شبکه یک نسخه کپی از آن را ذخیره کرده‌اند و باید مدام آن را آپدیت کنند.

سخت افزارهای مختلف استخراج ارزدیجیتال

حالا که فهمیدیم استخراج ارزهای دیجیتال چگونه انجام می‌شود، باید این نکته را نیز بدانیم که این کار با استفاده از سخت‌افزارهای مختلفی انجام می‌شود که در هر شبکه بلاکچینی متفاوت هستند. وجه اشتراک همه این‌ها نیاز به سخت افزاری است که امکان تایید تراکنش و ثبت بلاک‌ها در شبکه بلاکچین را داشته باشد. هر کسی که سخت افزار قوی‌تری در شبکه داشته باشد، می‌تواند درآمد بهتری به دست آورد. در ادامه مروری بر انواع سخت‌افزارهای استخراج خواهیم داشت.

استخراج با CPU

همانطور که می‌دانید وظیفه پردازش در کامپیوتر به عهده CPU است. شبکه‌های بلاکچینی که با روش POW کار می‌کردند نیز در گذشته از CPU برای استخراج ارز دیجیتال بهره می‌بردند. با محبوب شدن ارزهای دیجیتال و افزایش تعداد ماینرها و سختی شبکه، استخراج با CPU، به خصوص در بلاکچین‌های بیت کوین و اتریوم، غیرممکن شد.

البته هنوز هم ارزهای دیجیتالی وجود دارند که می‌توان با CPU و صرف زمان فراوان آن‌ها را استخراج کرد. این ارزهای دیجیتال فرایند استخراج بیت کوین (که اولین ارز دیجیتال قابل استخراج و مبدع این روش بود) را درستکاری کرده‌اند تا امکان استخراج از طریق CPU را فراهم کنند و به جای آن، فاکتورهای دیگری برای سخت‌تر کردن ماینینگ در نظر گرفته‌اند.

استخراج با GPU

کارت گرافیک یا GPU یکی دیگر از بخش‌های کامپیوتر است که توان پردازشی دارد. کارت‌های گرافیکی در ابتدا برای اجرای بازی‌های کامپیوتری سنگین مرسوم شدند، اما از آن جایی که می‌توان چند کارت گرافیک را به سیستم کامپیوتری اضافه کرد، استفاده از آن به تدریج در استخراج ارز دیجیتال نیز محبوب شد. دو کارت گرافیک NVIDIA و AMD در بازار کارت‌های گرافیک پیشتاز هستند، اما AMD بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ زیرا تا 30 درصد قیمت کمتری دارد. با این حال، کارت گرافیک AMD برای پیکربندی پیچیده‌تر کاربرد دارد و برای حل کردن الگوریتم‌های پیچیده با محدودیت روبه‌رو می‌شود.

قبل از انتخاب سخت‌افزار، مهم است که صرفه جویی در انرژی و نوع ارزدیجیتالی که قصد استخراج آن را دارید، در نظر بگیرید چون استخراج هر ارز دیجیتال با یک سخت افزار منحصر به فرد ساده‌تر می‌شود.

انتخاب GPU در واقع یکی از مهم‌ترین فعالیت‌هایی است که یک ماینر انجام می‌دهد تا فرایند استخراج سودمند باشد. اگر ماینر کارت گرافیک خود را درست انتخاب نکند، استخراج برایش ضررده خواهد بود و کارت گرافیک موردنظر نیز بلااستفاده می‌ماند. امروزه سرویس‌های مختلف آنلاینی وجود دارند که توان پردازشی و قیمت کارت‌های گرافیک مختلف را بررسی می‌کنند و حتی آن‌ها را به کاربران اجاره می‌دهند.

استخراج با ASIC

ASIC به معنای مدار مجتمع برای برنامه‌های خاص است و نوعی قطعه سخت افزاری محسوب می‌شود که برای پردازش‌های سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. هر ارز دیجیتال الگوریتم هش خاص خود را دارد و دستگاه‌های استخراج ASIC برای همان الگوریتم‌های خاص طراحی شده‌‎اند. مثلا ASICهای استخراج کننده بیت کوین برای محاسبه الگوریتم هش SHA-256 طراحی شده‌اند، در حالی که دستگاه‌های طراحی شده برای لایت کوین از Scrypt استفاده می‌کنند.

معمولا استفاده از یک ASIC برای استخراج چند ارزدیجیتال مختلف کار مرسومی نیست، مگر این که الگوریتم‌های آن‌ها تطابق صدردصدی داشته باشد. ASICها سرعت پردازش بالاتری نسبت به سایر دستگاه‌های ماینر دارند و انرژی کمتری نسبت به رایانه شخصی می‌کنند. ترکیب عملکرد و مصرف کم انرژی آنها را در دراز مدت برای استخراج بسیار ارزان‌‎تر می‌کند، اگرچه قیمت آن‌ها ممکن است در ابتدا گران به نظر برسد.

استخراج با هارد

شاید برایتان جالب باشد که بدانید چند سال پیش یک ارز دیجیتال به نام چیا روشی را برای استخراج ابداع کرد که از هارد بهره می‌برد. در این روش هر ماینر که ذخایر هارد بیشتری در اختیار داشت می‌توانست سریع‌تر فرایند استخراج را انجام بدهد. در این روش سرعت هارد شانس استخراج را افزایش نمی‌داد، بلکه میزان حافظه تعیین کننده بود و ماینرها می‌توانستند از هر دو نوع هارد SSD  و HDD برای استخراج استفاده کنند.

البته این نکته را باید در نظر داشته باشید که تعداد بلاکچین‌هایی که از این روش استفاده می‌کنند، بسیار محدود هستند. همچنین استفاده از هارد کامپیوتر با توجه به شلوغ شدن شبکه بلاکچین چیا ایده جالبی نیست؛ چون نه تنها ممکن است درآمدی از این طریق کسب نکنید بلکه ممکن است باعث سوختن هارد دستگاه شما نیز بشود. برای استخراج از این طریق بهتر است که از هاردهایی با ظرفیت بالای ۵ ترابایت استفاده گنید.

استخراج از طریق استخر

شاید برای بسیاری از علاقمندان به استخراج ارز دیجیتال سوال پیش بیاید که چطور می‌شود بدون دانش فنی کامپیوتر برای اتصال دستگاه‌ها، ماینینگ انجام داد؟ چنین امکانی از طریق استخرها ممکن می‌شود. استخرها در واقع مجموعه‌ای از کامپیوترهای متصل به هم هستند که به واسطه این اتصال توان پردازشیشان افزایش پیدا کرده است. به بیان بهتر، زمانی که ماینرها به دلیل کمبود توان پردازشی نمی‌توانند ارز دیجیتال استخراج کنند،قدرت پردازششان را در یک استخر به اشتراک می‌گذارند تا پاداش استخراج را به دست آورند و سود به دست آمده را بین خود تقسیم کنند. این استخرها ممکن است که در هرجای جهان باشند ولی برای دسترسی به آن‌ها نیازی به حضور فیزیکی نیست.

استخرهای ماینینگ به دو دسته خصوصی و عمومی تقسیم می‌شوند. در استخرهای عمومی شما می‌توانید با کامپیوتر خود را به استخر متصل کنید و سود به دست آورید. با این حال در استخرهای خصوصی اتصال به همین سادگی نیست. برای ورود به استخرهای خصوصی باید سیستم شما حداقل‌هایی داشته باشد. استخرهایی نیز در سراسر جهان وجود دارند که توان پردازشی خود را اجاره می‌دهند.

مزرعه استخراج چیست؟

مزرعه استخراج به مجموعه‌ای از کامپیوترهای متصل به هم گفته می‌شود که توان پردازشی آن‌ها بیشتر از ماینرهای شخصی است. مزارع استخراج در واقع سوله‌های بسیار بزرگی هستند که گاهی بیشتر از هزار کامپیوتر و ASIC در آن به هم متصل شده‌اند و استخراج ارز دیجیتال را انجام می‌دهند. برخی از این مزارع استخراج به صورت شخصی راه اندازی می‌شوند و برخی دیگر توسط شرکت‌های مختلف برای اجاره توان پردازشی به ماینرها ایجاد شده‌اند.

واضح است که مزارع استخراج مصرف برق بسیار بالایی دارند؛ تا جایی که راه‌اندازی مزرعه استخراج بخاطر آسیب رساندن به محیط زیست و منابع برق در بسیاری از کشورها، مثل چین، ممنوع اعلام شده. مشکل دیگری که در مزارع استخراج وجود دارد، گرم شدن قطعات پس از پردازش است. بسیاری از مزارع استخراج به سیستم‌های سرمایش بسیار پیشرفته مجهز هستند تا از سوختن سخت افزارها در حین استخراج جلوگیری کند.

ریگ چیست؟

ریگ نیز یکی دیگر از اصطلاحاتی است که باید پیش از شروع استخراج ارز دیجیتال با آن آشنا باشید. ریگ سیستمی مبتنی بر کارت‌های گرافیکی است که برای به دست آوردن هش یک بلاک و در نتیجه دریافت پاداش استخراج ایجاد شده. ساختار ریگ استخراج مشابه همان اجزای یک کامپیوتر معمولی است، با این تفاوت که به جای یک کارت گرافیک، چندین کارت گرافیک در آن به هم متصل شده‌اند. تعداد کارت‌های گرافیک با توجه به طراحی مادربرد و شاسی که کارت‌ها را در آن نصب می‌شوند؛ متفاوت است.

گرمای تولید شده توسط یک ریگ با 8 کارت گرافیک می‌تواند بیشتر از یک بخاری 2000 وات باشد. این مقدار گرما مشکلات بسیاری ایجاد می کند و به همین دلیل باید هنگام استفاده به سرمایش آن نیز فکر کرد. مشکل دیگر استفاده از ریگ برای استخراج، صداهایی است که تولید می‌کند؛ در یک ریگ فن‌های زیادی تعبیه شده و به همین دلیل صدای آن‌ها هنگام کار کردن آزاردهنده است. با این حال استفاده از ریگ برای استخراج امروزه بسیار مرسوم است.

ارزهای دیجیتالی که با روش استخراج کار می‌کنند

امروزه بیشتر از شصت ارز دیجیتال وجود دارند که برای ثبت تراکنش از الگوریتم POW  استفاده می‌کنند. بسیاری از این ارزهای دیجیتال، توکن‌ها و کوین‌هایی هستند که بیشتر از پنج سال از راه‌اندازی آن‌ها گذشته است و جزء ارزهای دیجیتال قدیمی محسوب می‌شوند. همچنین، ارزشمندترین ارز دیجیتال دنیا،‌ بیت کوین، هم جزء این لیست است. بیشتر فورک‌های بیت کوین نیز از روش استخراج ارز دیجیتال برای ثبت تراکنش استفاده می‌کنند.

استخراج بیت کوین

استخراج ارز دیجیتال با بیت کوین آغاز شد و هنوز هم ادامه دارد. بسیاری از مفاهیم استخراج برگرفته از شبکه بلاکچین بیت کوین و ابتکارات ساتوشی ناکاموتو است. استخراج بیت کوین رایج‌ترین شکل استخراج ارز دیجیتال در سراسر جهان است؛ بیشترین تعداد استخر و مزرعه استخراج به بزرگ‌ترین ارز دیجیتال جهان تعلق دارد و سخت افزارهای ماینینگ هم معمولا هماهنگ با الگوریتم‌های استخراج بیت کوین ساخته می‌شوند.

استخراج بیت کوین با CPU آغاز شد، اما به تدریج که رقابت برای استخراج بالاتر رفت و قیمت افزایش یافت، CPUها جوابگوی پردازش بالای استخراج این ارز دیجیتال نبودند و به همین دلیل استفاده از GPU و ASIC مرسوم شد. پاداش استخراج بیت کوین مبلغ مشخصی است اما بازه زمانی مشخصی ندارد چون به عوامل مختلفی مانند توان پردازشی بستگی دارد. استخراج بیت کوین درآینده دشواتر نیز خواهد شد چرا که طبق کدهای نوشته شده این بلاکچین، دستمزد ماینرها هر چهارسال یکبار نصف می‌شود.

این اتفاق که از آن به عنوان هاوینگ یاد می‌کنند، قانونی سراسر و غیرقابل تغییر در کدهای بیت کوین است و برگرفته از انگیزه ساتوشی ناکاموتو برای کمیاب کردن (و ارزشمند شدن) بیت کوین است.استخراج این ارز دیجیتال تا زمانی که 21 میلیون بیت کوین وارد گردش بازار شود، ادامه خواهد داشت. پس از استخراج این تعداد، ماینرها دیگر پاداشی برای استخراج دریافت نخواهند کرد.

استخراج اتریوم

اتریوم اولین ارز دیجیتالی بود که به ایده اجرای توکن‌های دیگر روی شبکه خود را مطرح کرد و امروزه بعد از بیت کوین پرکاربردترین ارز دیجیتال جهان محسوب می‌شود. اتریوم نیز مانند بیت کوین از الگوریتم گواه کار اثبات استفاده می‌کند. اگر چه الگوریتم استخراج اتریوم با بیت کوین متفاوت است، اما تقریبا برای هر دو نیاز به سخت افزار، وسایل سرمایشی، ولت و نرم افزار استخراج ارز دیجیتال است. استخراج اتریوم با استفاده از کارت گرافیک (GPU) نیز امکان‌پذیر و سودآور است.

پاداش استخراج اتریوم از طریق ارز دیجیتال اتر پرداخت می‌شود. استخراج اتریوم به اندازه استخراج بیت کوین سودمند نیست و علت آن بیشتر به قیمت پایین‌تر اتریوم نسبت به بیت کوین برمی‌گردد. با این حال برتری استخراج اتریوم نسبت به بیت کوین این است که پاداش آن نصف نمی‌شود. تعداد توکن اتر نامحدود است و به همین دلیل در صورت استفاده از الگوریتم اثبات کار، استخراج اتریوم ادامه خواهد داشت.

البته سال‌ها است که به دلایل مختلف از جمله مشکلات زیست محیطی و پایین آمدن کارایی بلاکچین اتریوم بحث تغییر این الگوریتم مطرح است. بنیاد اتریوم سال‌هاست روی تغییر این الگوریتم کار می‌کند و به زودی با اجرای آپدیت جدید اتریوم موسوم به اتریوم 2.0 استخراج این ارز دیجیتال با PoW برای همیشه متوقف خواهد شد.

استخراج چیا

همانطور که اشاره شد چیا کوین اولین ارز دیجیتالی بود که ایده استخراج به وسیله هارد را مطرح کرد. برای استخراج ارز دیجیتال چیا نیازی به کارت‌های گرافیک و ASIC نخواهید داشت. بلاکچین چیا از فضای هارد دیسک شما که به اینترنت متصل شده استفاده خواهد کرد تا شبکه خود را با آن هماهنگ کند و سپس با ایجاد بلاک‌های جدید استخراج را انجام بدهد.

در سراسر جهان، به خصوص در کشور چین، استخرهای استخراج توکن چیا وجود دارد. در فرایند استخراج چیا، مفهومی با نام پلات مطرح می‌شود که بسیاری از افراد آن را با بلاک اشتباه می‌گیرند. پلات‌ها فایل‌هایی هستند که به هارد دیسک منتقل می‌شوند تا در فرایند استخراج مورد استفاده قرار بگیرند. هر پلات 101.4 گیگابایت حجم دارد. هر چقدر سخت‌افزار قوی‌تری داشته باشید پردازش پلات شما سریع‌تر انجام می‌شود. با این حال در مرحله استفاده از پلات (یا همان فضای اشغال شده برای اجرای کدهای شبکه) توان پردازشی مهم نیست. پاداش استخراج در این روش از طریق رمزارز چیا (XCH) پرداخت می‌شود.

استخراج لایت کوین

لایت کوین یکی از ارزهای دیجیتال قدیمی است به نوعی شبکه آزمایشی بیت کوین نامیده می‌شود. استخراج لایت کوین تقریبا مشابه بیت کوین است. پاداش استخراج ارز دیجیتال لایت کوین در حال حاضر کمتر از بیت کوین است. قیمت لایت کوین نیز از بیت کوین کمتر است و این موضوع نیز روی کم بودن پاداش آن تأثیر می‌گذارد. با این حال، مزیت استخراج لایت کوین نسبت به بیت کوین،  رقابت کم‌تر بر سر استخراج این ارز دیجیتال است. لایت کوین از الگوریتم  Scrypt به جای SHA-256 استفاده می‌کند.

لایت کوین در ابتدا به گونه‌ای طراحی شده بود که در برابر ASIC مقاوم باشد تا از نوعی تمرکز در استخراج که در حال حاضر در بلاکچین‌های گواه اثبات کار شاهد آن هستیم، جلوگیری کند. با این حال، امروزه سخت‌افزارهای خاصی برای استخراج لایت کوین طراحی شده است.

استخراج بیت کوین کش

بیت کوین کش یکی از فورک‌های بیت کوین است که از سال 2017 به صورت مستقل با بیت کوین کار می‌کند. با این حال، الگوریتم‌های مشابه و دستگاه‌های استخراج مشابه باعث شده که طرفداران استخراج بیت کوین بتوانند به راحتی بیت کوین کش را نیز استخراج کنند. ماینینگ بیت کوین کش پاداش کمتری نسبت به بیت کوین دارد.

استخراج دوج کوین

دوج کوین یکی از ارزهای دیجیتالی بود که برای تفریح و سرگرمی ایجاد شد. با این حال، در دو سال اخیر، با افزایش صدبرابری قیمت آن، استخراج دوج کوین نیز به صرفه شد. الگوریتم بلاکچین دوج کوین بر‌‌اساس الگوریتم Scrypt و شبیه به لایت کوین است. به همین دلیل می‌توان گفت که برای استخراج ارز دیجیتال دوج کوین می‌توان از سخت افزارهای مناسب برای لایت کوین نیز استفاده کرد. استخراج دوج کوین معمولا از طریق Scrypt ASIC Miner اجرا می‌شود و امکان ماینینگ آن از طریق استخر نیز وجود دارد.

استخراج اتریوم کلاسیک

اتریوم کلاسیک یک فورک اتریوم است که طرفداران آن با بسیاری از آپدیت‌های جدید اتریوم مخالف هستند. یکی از اختلاف نظرهای این دو گروه، بر سر استخراج است. اتریوم کلاسیک برخلاف اتریوم قرار نیست به سمت تغییر الگوریتم و استفاده از اثبات سهام برود. برای استخراج اتریوم کلاسیک می‌توان از سخت افزارهای اتریوم استفاده کرد. با این حال یک تفاوت اساسی بین اتریوم کلاسیک و اتریوم وجود دارد؛ اتریوم کلاسیک محدودیت کوین دارد و استخراج آن برخلاف اتریوم پس از 210 میلیون ETC تمام می‌شود.

برای شروع استخراج ارزدیجیتال به چه امکاناتی نیاز داریم؟

حال به این سوال می‌رسیم که برای استخراج ارزدیجیتال باید چه چیزهایی خریداری کنیم و چه شرایطی نیاز داریم. ضروری‌ترین پیش‌نیاز ماینینگ داشتن برق پایدار و اینترنت بدون قطعی برای استخراج است. در غیر این صورت، سخت افزار دائماً قطع می‌شود و نمی‌توانید به سودی که انتظار دارید، برسید.

سخت افزار مناسب

وقتی در مورد سخت افزار صحبت می‌کنیم، منظور تجهیزات لازم برای استخراج ارز دیجیتال مورد علاقه شما است. این تجهیزات می‌تواند سخت افزارهای عمومی مانند پردازنده‌ها و کارت‌های گرافیک باشند یا تجهیزات اختصاصی مخصوص استخراج. انتخاب این تجهیزات عمدتاً به الگوریتم استخراجی بستگی دارد که ارز دیجیتال مورد علاقه شما با آن برنامه ریزی شده است.

الگوریتم استخراج وظیفه ایجاد قوانینی را بر عهده دارد که در آن اطلاعات هر تراکنش یک ارز دیجیتال رمزگذاری و رمزگشایی می‌شود. به عبارت دیگر، الگوریتم یک داده (تراکنش) را تبدیل به کدهای غیرقابل رمزگشایی تبدیل می‌کند. همانطور که قبلا هم اشاره کردیم این یک طرفه بودن امنیت شبکه را فراهم می‌کند و باعث می‌شود که در عمل هیچ ارز دیجیتالی امکان جعل نداشته باشد.

اگر می‌خواهید بیت کوین (BTC) استخراج کنید، باید یک دستگاه تخصصی ASIC برای استخراج الگوریتم SHA-256 بخرید. اگر می‌خواهید اتر (ETH)، ارز دیجیتال اتریوم یا zcash (ZEC) استخراج کنید، حداقل به یک کارت گرافیک اختصاصی (GPU) و یک کامپیوتر با منبع تغذیه تایید شده نیاز دارید. از طرف دیگر، اگر می‌خواهید مونرو (XMR) یا بایت کوین (BCN) استخراج کنید، ممکن است پردازنده (CPU) کامپیوتر شما کافی باشد.

نرم افزار

انواع مختلفی از نرم افزارها برای استخراج ارز دیجیتال مانند بیت کوین وجود دارد. این برنامه به سخت افزار شما اجازه ‌می‌دهد با شبکه ارز دیجیتال تعامل داشته باشد و بتواند آن را استخراج کند. انواع مختلفی از نرم افزارها وجود دارد که بسته به سخت افزار مورد استفاده و ارز دیجیتالی که قرار است استخراج شود، متفاوت است.

از جمله شناخته شده‌ترین آنها می‌توان به CGMiner و Claymore اشاره کرد. اولی در بین استخراج کنندگان بیت کوین و بیت کوین کش محبوب است، در حالی که دومی اغلب برای استخراج ارزهای دیجیتال مانند اتر، اتریوم کلاسیک، zcash، decred و siacoin استفاده می‌شود.

همچنین شما به برنامه‌ای برای نظارت بر سخت افزار و پیکربندی آن بر اساس تنظیمات خود نیاز خواهید داشت. دستگاه‌های ASIC، مانند AntMiner Bitmain، اغلب نرم‌افزار مخصوصی برای پیکربندی و نظارت بر عملکرد سخت افزار دارند. این در حالی است که  کاربرانی که از GPU برای ماینینگ استفاده می‌کنند، ممکن است برای این منظور به دانلود برنامه‌هایی مانند MSI Afterburner یا GPU-Z نیاز داشته باشند.

در مورد نظارت بر عملکرد ریگ استخراج ارز دیجیتال نیز می‌توانید این کار را از طریق وب سایت استخر استخراج یا برنامه TeamViewer انجام دهید که به شما امکان می‌دهد از راه دور و با استفاده از دستگاه دیگری به ریگ خود دسترسی داشته باشید.

ولت

یکی دیگر از عناصر مهم برای استخراج، ولت است که برای دریافت پاداش استخراج به آن نیاز دارید. این ولت می‌تواند سخت افزاری یا سرد (Trezor، Ledger، KeepKey، OpenDime)، نرم افزاری (Coinomi، Wasabi، Exodus، Jaxx) یا آنلاین (MyCrypto، Blockchain، Bitgo) باشد.

شما می‌توانید ولت سخت افزاری را از فروشگاه‌های فیزیکی یا آنلاین تجهیزات الکترونیکی مورد اعتماد خریداری کنید. ولت‌های نرم افزاری را می‌توانید از فروشگاه برنامه تلفن همراه خود (اپ استور یا فروشگاه Google Play) یا مستقیماً از وب سایت رسمی شرکت آن دانلود کنید.

بهتر است دارایی‌هایتان را در ولت‌های گرم (آنلاین و نرم‌افزاری) نگهداری نکنید، زیرا آنها بسیار مستعد هک شدن هستند. همین امر در مورد ولت‌های ارائه شده توسط صرافی‌ها نیز صدق می کند. ولت‌های صرافی کیف پول‌های مشترکی هستند که کلید خصوصی در اختیار کاربران قرار نمی‌دهند. وقتی کلید خصوصی کیف پول خود را نداشته باشید، اختیار دارایی‌هایتان را نیز نخواهید داشت.

سیستم سرمایشی و تهویه

واضح است که حتی اگر یک سیستم کوچک برای استخراج ارز دیجیتال تهیه کنید، باید سرمایش آن را نیز فراهم کنید. زیرا پردازش‌های دستگاه باعث داغ شدن آن می‌شود و اگر دستگاه را به موقع خنک نکنید، قسمت‌های حیاتی آن می‌سوزد. برای جلوگیری از چنین اتفاقی، باید بیشترین دمایی را که سخت‌افزار شما می‌تواند تحمل کند را بررسی کنید و دمایی را که تجهیزات شما در حین استخراج به آن می‌رسد را نیز بسنجید. سپس تجهیزات خود را از گرمای بیش از حد ایمن نگه دارید. .

برای جلوگیری از داغ شدن بیش از حد سخت افزار باید به چند نکته توجه داشت. نکته اول خنک کردن فضایی است که وسایل شما در آن قرار دارند. می‌توانید از کولر، پنکه یا فن برای آن استفاده کنید. بهتر است به‌جای اینکه تجهیزات ماینینگ را به صورت تمام وقت مورد استفاده قرار بدهید، از آن‌ها در زمان محدودتری استفاده کنید. با این کار طول عمر دستگاه‌ها بیشتر می‌شود و می‌توانید مدت بیشتری به فرایند استخراج ادامه بدهید.

آیا استخراج ارز دیجیتال سودمند است؟

جواب این سوال بستگی به این دارد که چه ارز دیجیتالی را استخراج کنیم. در حالت کلی استخراج عمل سودآوری است. با این حال، نمی‌توان گفت که استخراج هر ارز دیجیتالی در هر شرایطی سودآور است. به عنوان مثال پاداش استخراج بیت کوین هر چهار سال نصف می‌شود و این یک فاکتور منفی برای علاقمندان به استخراج این ارز دیجیتال است.

همچنین تعداد زیاد ماینرهای شبکه بیت کوین باعث شده که برای سودآوری بیشتر به سخت‌افزارهای گران‌قیمت مانند ASIC نیاز داشته باشید. بدون شک اگر قصد دارید با لپ تاپ شخصی اقدام به استخراج بیت کوین کنید، استخراج برای شما سودآور نیست. به یاد داشته باشید که استخراج در صورت بهره‌مندی از ابزار کاربردی و در شرایط مطلوب می‌تواند سود زیادی برایتان ایجاد کند،‌ اما بدون تجهیزات نه تنها سودی به دست نمی‌آو‌رید، بلکه متحمل ضررهای ناشی از خرابی سخت‌افزارهایی مثل موبایل یا لپ‌تاپ می‌شوید.

نکته اساسی در تشخیص میزان سودآوری استخراج ارز دیجیتال، محاسبات است. استخراج ارز دیجیتال نیاز به خرید تجهیزات سخت افزاری، تجهیزات گرمایشی و همچنین مصرف برق است. البته این سناریو در صورتی است که از استخرهای استخراج استفاده نکنید.

هنگامی که بدانید چه مقداری می‌توانید برای ماینینگ ارز دیجیتال هزینه کنید، می‌توانید میزان سودآوری را نیز حساب کنید. کم کردن هزینه‌ها از پاداشی که می‌گیرید معادله ساده‌ای است! با این حال ماشین حساب‌هایی برای محاسبه هزینه‌ها و سودآوری استخراج ارز دیجیتال (خصوصا بیت کوین) وجود دارد که به رایگان میزان سودی که از این کار به دست می‌آورید را به شما اعلام می‌کند. شما می‌توانید هزینه سخت افزاری و برق مصرفی را در این ماشین حساب وارد کنید و ببینید آیا استخراج با این رقم برای شما سودمند هست یا خیر.

بدون شک اگر سخت افزار کافی و منابع برق فراوان دارید، استخراج ارز دیجیتال از بسیاری از روش‌های دیگر کسب درآمد در دنیای ارزهای دیجیتال (مانند ترید، هولد، استیک و ییلد فارمینگ) پرسودتر خواهد بود.

آیا استخراج ارز دیجیتال قانونی است؟

دولت‌ها در سراسر جهان استراتژی‌های مختلفی برای رویایی با استخراج ارزهای دیجیتال در پیش گرفته‌اند. در برخی از کشورها استخراج غیرقانونی است و در برخی دیگر از کشورها آزاد است. در ایران استخراج ارز دیجیتال تقریبا پذیرفته شده است، اما باید برای استخراج مجوز قانونی بگیرید. این مجوز بیشتر به خاطر مصرف برق فراوان استخراج است و از نظر خرید سخت افزار منعی قانونی وجود ندارد. برای کسب مجوز قانونی باید به ادارات وابسته به وزارت صنعت، معدن و تجارت مراجعه کنید. در صورت نداشتن این مجوز نیروی انتظامی می‌تواند دستگاه‌های شما را ضبط کند.

کاهش محبوبیت استخراج ارز دیجیتال

امروزه اکثر ارزهای دیجیتالی که راه اندازی می‌شوند ترجیح می‌دهند که از الگوریتم‌هایی به جز گواه اثبات کار استفاده کنند. این مسئله به خاطر هزینه‌های فراوان سخت افزاری و زیست محیطی است که استخراج ارز دیجیتال از طریق الگوریتم PoW دارد. الگوریتم‌ دیگری به نام الگوریتم اثبات سهام امروزه محبوبیت بیشتری پیدا کرده است. در این الگوریتم به جای استفاده از توان سخت افزاری، هر تاییدکننده  (معادل ماینر) با توجه به تعداد ارزهایی که در شبکه قفل کرده است شانس دریافت پاداش برای ثبت تراکنش رابه دست می‌آورد.

الگوریتم‌های دیگری نیز مانند الگوریتم اثبات ‏گواه اثبات توسعه دهنده، گواه اثبات فضا، ‏گواه اثبات تکثیر و چندین الگوریتم دیگر نیز وجود دارند. هر شبکه بلاکچین با توجه به سیاست‌های خود از الگوریتم منحصر به فردی استفاده می‌کند و هدف آن‌ها کاهش ریسک‌ها و هزینه‌های الگوریتم اثبات کار است.

با این حال، هنوز هم می‌توان گفت استخراج ارز دیجیتال فرایندی سودمند است و بسیاری از شبکه‌های بلاکچین قدیمی (که بسیار هم محبوب هستند) به خاطر زیرساخت‌های خود به سادگی توانایی کنار گذاشتن گواهی اثبات کار را ندارند. نمونه بارز این مسئله اتریوم است. این بلاکچین بزرگ مدت زیادی است که درگیر حل مشکلات مربوط به تغییر مکانیزم استخراج است و به همین دلیل به سادگی توانایی حل مشکلات دیگر مانند ازدحام شبکه و کم کردن هزینه تراکنش‌هایش را ندارد.

نتیجه گیری

استخراج ارزدیجیتال فرایندی درآمدزا است که بلاکچین‌های مبتنی بر روش اثبات کار برای ثبت تراکنش به آن نیاز دارند. این روش باعث می‌شود که شبکه امنیت داشته باشد و قابل اعتماد باشد. اگر شما نیز قصد دارید استخراج کنید و ماینر شوید، ابتدا هزینه‌ها و ریسک‌ها در نظر بگیرد و سپس با تحقیق فراوان و رعایت محدودیت‌های قانونی استخراج را آغاز کنید. اگر همه قدم‌ها را درست و فکرشده بردارید استخراج برای شما سودمند خواهد بود.

سوالات متداول

چه ارزهای دیجیتالی را می‌توان استخراج کرد؟

بیت کوین، اتریوم، لایت کوین، دوج کوین، بیت کوین کش، چیا و باقی فورک‌های بیت کوین معروف‌ترین ارزهای دیجیتالی هستند که می‌توان استخراج کرد.

برای استخراج ارز دیجیتال چه پیش‌نیازی وجود دارد؟

سخت افزار مناسب، دستگاه‌های سرمایشی، نرم افزار استخراج و یک ولت برای استخراج کافی است

آیا استخراج ارز دیجیتال سودمند است؟

بستگی به ارز دیجیتال، توانایی سخت افزاری و کوینی که برای استخراج استفاده می‌کنید می‌توانید از این فرایند سود به دست آورید.