بیمه دیفای (Defi Insurance) چیست؟ + ۵ پروتکل برتر بیمه دیفای

دیفای (DeFi) خیلی چیزها را در دنیای ارزهای دیجیتال تغییر داد و امروزه می‌توانیم با استفاده از پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌های متنوع دیفای، از خدمات متنوعی مشابه با خدمات بانکی ولی به صورت کاملا غیر متمرکز و شفاف، بهره‌مند شویم. در موج دوم دیفای که دیفای ۲ نامیده می‌شود، شاهد امکانات بیشتری در مقایسه با دیفای ۱ هستیم که یکی از آن‌ها بیمه دیفای است.

در این مقاله می‌خواهیم در رابطه با مفهوم بیمه (Insurance) در دیفای صحبت کنیم. با مجله صرافی داموند همراه باشید.

دیفای ۱: معرفی امور مالی غیر متمرکز

پس از معرفی بیت کوین به عنوان اولین رمز دیجیتال و سیستمی غیر متمرکز برای انتقال نامحدود و بدون مرز پول، نیاز به پلتفرم‌هایی برای شبیه‌سازی سیستم‌های مالی سنتی و متمرکز در دنیای ارزهای دیجیتال احساس می‌شد. به همین دلیل، بلاک چین‌هایی با هدف غیر متمرکزسازی امور مالی توسعه یافتند.

این پلتفرم‌ها، بستر توسعه اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (Decentralized Applications) یا dAppها و قراردادهای هوشمند را فراهم آورند تا جایگزین بانک‌ها و مؤسسات مالی در دنیای ارزهای دیجیتال باشند. این دنیای جدید، امور مالی غیر متمرکز یا همان دیفای نام گرفت.

در واقع، دیفای را می‌توان مجموعه‌ای از اپلیکیشن‌هایی دانست که امکان انجام امورات مالی مثل وام دادن و وام گرفتن، سپرده‌گذاری و … را بر بستر بلاک چین‌هایی مثل اتریوم فراهم می‌آورند. خیلی از این اپلیکیشن‌ها، بسیار نامحدود هستند و هر کسی می‌تواند به صورت کاملا ناشناس در آن‌ها فعالیت کند.

به کمک قراردادهای هوشمند در دنیای دیفای، بر خلاف سیستم‌های مالی سنتی، همه چیز به صورت کاملا خودکار و بدون دخالت انسانی انجام می‌شود. بنابراین، امنیت و شفافیت این سیستم‌ها در مقایسه با بانک‌ها، صرافی‌ها و مؤسسات مالی متمرکز، بسیار بیشتر است.

یکی از مهم‌ترین برتری‌های دیفای در مقایسه با سیستم‌های مالی سنتی، سادگی کار کردن با اپلیکیشن‌های دیفای است. آیا به وام نیاز دارید؟ نیازی نیست به بانک مراجعه کنید و مراحل طاقت‌فرسای بانکی را پشت سر بگذارید تا مبلغی اندک را با کلی بهره وام بگیرید؛ خیلی از پلتفرم های دیفای به راحتی و ظرف چند دقیقه به شما وام می‌دهند! آیا می‌خواهید رمزارز خود را با رمزارز دیگری معامله کنید؟ صرافی‌های غیر متمرکز (Decentralized Exchanges) یا DEXها به راحتی و با تنها چند کلیک این کار را برای شما انجام می‌دهند!

موج اول امور مالی غیر متمرکز را دیفای ۱ می‌نامند که با وجود تمامی مزیت‌هایش، مشکلاتی جدی داشت. یکی از مهم‌ترین این مشکلات، نداشتن امکان بیمه کردن دارایی‌های دیجیتالی کاربران بود. به همین دلیل، خیلی از کاربران و فعالان ارزهای دیجیتال، در پلتفرم های دیفای ضررهای زیادی را متحمل شدند.

دیفای ۲ وارد می‌شود

موج دومی از پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌های امور مالی غیر متمرکز در چند سال اخیر راه افتاده است که دیفای ۲ نامیده می‌شود و خیلی از معایب و مشکلات دیفای ۱ را ندارد. دیفای ۲ امکانات بیشتری در مقایسه با دیفای ۱ دارد و به طور قابل توجهی، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد.

یکی از مهم‌ترین برتری‌های دیفای ۲ در مقایسه با دیفای ۱، بیمه دیفای است که در این مقاله می‌خواهیم به طور مفصل در رابطه با آن صحبت کنیم. همچنان با ما همراه باشید.

بیمه دیفای (Defi Insurance) یا بیمه ارز دیجیتال چیست؟

منظور از بیمه دیفای (Defi Insurance) این است که کاربر خودش را در مقابل ضررهای احتمای در این اکوسیستم گسترده، بیمه کند. برای درک بهتر این مفهوم نسبتا جدید، مثالی برای شما آورده‌ایم.

تصور کنید مقداری سرمایه در یکی از پلتفرم های دیفای قفل کرده‌اید. همواره این احتمال وجود دارد که پروژه‌های دیفای ورشکسته یا هک شوند و اگر این اتفاق برای پروژه‌ای که شما روی آن سرمایه‌گذاری کرده‌اید، رخ دهد، به احتمال زیاد سرمایه خود را از دست خواهید داد. خوشبختانه در دیفای ۲، امکان بیمه کردن دارایی‌ها وجود دارد تا چنین ضررهایی به حداقل برسند.

برای بهره‌مندی از این نوع بیمه باید به یکی از پلتفرم‌هایی که آن را ارائه می‌دهند، مراجعه کنید و درست همانند بیمه‌های سنتی و متمرکز، مقداری حق بیمه پرداخت می‌کنید تا در صورت از دست رفتن سرمایه شما، پلتفرم بیمه کننده، زیان وارده را جبران کند.

پلتفرم‌های بیمه‌ای دیفای نیز درست همانند بیمه‌های متمرکز در دنیای واقعی، محصولات بیمه‌ای مختلفی ارائه می‌دهند که حق بیمه، مدت زمان، میزان جبران خسارت، میزان و نوع پوشش، نحوه پرداخت خسارت و … در آن‌ها متفاوت است. به عنوان مثال، در پلتفرم Nexus Mutual و در زمان نوشته شدن این مقاله، برای بیمه کردن هر یک اتریوم در برابر هک شدن صرافی بایننس باید مبلغ ۰.۰۲۵۹ اتریوم حق بیمه بپردازید.

البته، چنین بیمه‌هایی همه انواع ضررها را پوشش نمی‌دهند و شما باید بدانید که محصول بیمه‌ای مورد نظر شما از دارایی‌های شما در مقابل چه نوع رویدادهایی محافظت می‌کند. باز هم همانند بیمه‌های سنتی، پیش از قرارداد بستن با پلتفرم بیمه باید پوشش بیمه‌ای کاملا مشخص باشد. بعضی از موارد رایچ پوشش بیمه دیفای عبارتند از:

• هک شدن صرافی‌ها
• هک شدن پروتکل‌های دیفای
• مشکلات یا هک شدن قراردادهای هوشمند
• سقوط قیمت استیبل کوین‌ها

بیمه دیفای چطور کار می کند؟

بزرگ‌ترین تفاوت این نوع بیمه با بیمه‌های سنتی در دنیای واقعی، غیر متمرکز بودن آن است. در حالی که در دنیای واقعی برای بیمه کردن دارایی‌های خود به سازمان‌های متمرکز ارائه‌دهنده محصولات بیمه‌ای مراجعه می‌کنید، در دنیای دیفای چنین سازمان‌های متمرکزی وجود ندارند و پلتفرم‌های غیر متمرکز، خدمات بیمه‌ای ارائه می‌دهند.

در چنین پلتفرم‌های غیر متمرکزی و در اکوسیستم بی‌پایان دیفای، هر کسی می‌تواند خدمات پوشش بیمه‌ای ارائه دهد. حتی خود شما نیز می‌توانید از چنین کاری، درآمد داشته باشید. برای مثال، اگر نسبت به هک نشدن صرافی خاصی اطمینان کامل داشته باشید، می‌توانید با تأمین لیکوئیدیتی آن صرافی، دارایی‌های کاربران آن را بیمه کرده و حق بیمه خود را دریافت کنید.

در صورتی که صرافی شما هک شود، دارایی قفل شده شما در استخر لیکوئیدیتی، صرف پرداخت زیان‌های کاربرانی می‌شود که به دلیل هک شدن آن صرافی متحمل زیان شده‌اند اما اگر همه چیز خوب پیش برود و مشکلی برای صرافی ایجاد نشود، شما به راحتی می‌توانید درآمد منفعل خوبی از محل بیمه کردن کاربران صرافی به دست آورید.

ادعای بیمه شوندگان دیفای چطور راستی آزمایی می شود؟

از زمان راه‌اندازی شرکت‌های بیمه در دنیا، همواره یکی از مهم‌ترین و موردمناقشه‌ترین موضوعات، نحوه اثبات زیان مالی و چگونگی اتفاق‌افتادن رویداد منجر به زیان بوده است. بارها پیش آمده که خیلی از مجرمین تلاش کرده‌اند تا با شبیه‌سازی زیان مثل شبیه‌سازی صحنه تصادف یا سرقت، از شرکت‌های بیمه کلاه‌برداری کنند. در مقابل، به دفعات پیش آمده است که شرکت‌های بیمه نیز به بهانه‌های مختلف از پرداخت حق بیمه‌شونده، خودداری کرده‌اند.

یکی از مزیت‌های بیمه دیفای در مقایسه با بیمه‌های متمرکز این موضوع است که امکان کلاهبرداری، چه از طرف بیمه‌شونده و چه از طرف پلتفرم بیمه‌کننده وجود ندارد یا بسیار غیر محتمل است.

معمولا، پلتفرم‌های ارائه‌دهنده خدمات بیمه در دیفای دارای یک سازمان مستقل غیر متمرکز (Decentralized Autonomous Organization) هستند که همان کامیونیتی آن‌ها محسوب می‌شود و ادعای کاربر مبنی بر ضرر کردن به شیوه‌های تحت پوشش را بررسی می‌کند.

در چنین ساختاری، داشتن توکن حاکمیتی پروتکل بیمه به اعضای کامیونیتی حق رأی می‌دهد و آن‌ها می‌توانند ادعای کاربر متضرر را با رأی خودشان رد یا قبول کنند.

بعضی وقت‌ها و در بعضی از پروتکل‌های بیمه دیفای، ادعای کاربران متضرر به صورت خودکار راستی‌‌آزمایی می‌شود. معمولا، اورکل‌ها در راستی‌‌آزمایی خودکار ادعاهای بیمه‌ای در دیفای نقش دارند. اگر بخواهیم خیلی ساده بگوییم، اوراکل‌ها سازوکارهای اطلاعاتی غیر متمرکزی برای برقراری ارتباط بین بلاک چین‌ها و دارایی‌های خارج شبکه هستند.

پلتفرم‌های بیمه می‌توانند اوراکل‌ها را به گونه‌ای تنظیم کنند تا در صورت برور رویدادهای تحت پوشش، تبعات آن‌ها را رهگیری و ادعای کاربر متضرر را راستی‌آزمایی کنند.

آیا بیمه شدن در دیفای ضروری است؟

رشد سریع دیفای باعث سرازیر شدن سرمایه‌های زیادی به این اکوسیستم گسترده شده است و با وجود شفافیت و امنیت بالای بسیاری از پروتکل‌های دیفای، همواره احتمال هک شدن یا ورشکسته‌شدن پروژه‌ها وجود دارد. بنابراین، بیمه دیفای چیزی فراتر از یک ضرورت برای سرمایه‌گذاران در پلتفرم‌ها و اپلیکیشن‌های امور مالی غیر متمرکز است و می‌توان آن را به گستردگی و اهمیت صنعت بیمه در دنیای واقعی دانست.

سرمایه‌گذاران می‌توانند از میان محصولات بیمه‌ای متنوع، دارای پوشش‌های مختلف و قابلیت‌های سفارشی‌سازی بی‌حد و مرز، محصول مورد نظر خود را انتخاب کنند تا شب‌ها با خیال راحت بخوابند و نگران دارایی‌هایشان نباشند.

بیمه کردن دارایی‌ها در دیفای را می‌توان استراتژی خوبی برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و محافظت از دارایی‌ها در مقابل رویدادهای خارج از کنترل دانست. با این حال، یکی از موضوعاتی که باید در رابطه با آن فکر کرد، امکان‌پذیری پوشش خسارت‌های دیفای با حق بیمه‌های پرداختی توسط کاربران است.

ممکن است برای خیلی از شما سوال باشد که آیا حق بیمه‌ای که شما و دیگر کاربران می‌پردازید، می‌تواند خسارت‌های سنگین رویدادهایی مثل هک شدن صرافی‌ها را جبران کند؟ در واقع، هر چقدر پلتفرمی که می‌خواهید دارایی‌های خود را در آن بیمه کنید، ریسک بالاتری داشته باشد، باید حق بیمه بیشتری پرداخت کنید. البته، این حق بیمه در مقایسه با کل دارایی شما بسیار ناچیز و منصفانه است و ارزش این را دارد که استرس از دست رفتن دارایی‌های خود را نداشته باشید.

نکته دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، عدم پوشش بسیاری از خسارت‌ها در دیفای توسط پلتفرم‌های بیمه است. اکثر محصولات بیمه‌ای چنین پلتفرم‌هایی، فقط رویدادهای بسیار نادر مثل هک شدن صرافی‌های معتبر  را پوشش می‌دهند. با توجه به رخداد پایین چنین اتفاقاتی، چنین پلتفرم‌هایی معمولا لیکوئیدیتی لازم برای پرداخت خسارت به کاربران را در مواقع مورد نیاز دارند.

مهم ترین پروژه های بیمه دیفای کدامند؟

حالا که با مفهوم بیمه در دیفای و نحوه کار پلتفرم‌های بیمه آشنا شدید، بد نیست که بعضی از مهم‌ترین بیمه‌های دفای را بشناسید.

۱- بیمه Solace

Solace یک پلتفرم بیمه غیر متمرکز است که دارایی‌های مارکت میکرها و تأمین‌کنندگان لیکوئیدیتی را در مقابل هک شدن قراردادهای هوشمند، بیمه می‌کند.

Solace در حال حاضر بیش از ۱۸۰ پروتکل دیفای شامل کیف پول‌ها و پلتفرم‌های استیکینگ را پوشش می‌دهد. پلتفرم‌های پلیگان، آوه و نیر (Near) از این پروتکل، پشتیبانی می‌کنند.

Solace مدعی است که با کاهش ریسک سرمایه‌گذاری در پلتفرم های دیفای، دنیای امور مالی غیر متمرکز را متحول ساخته است. این پروتکل، با استفاده از ارزیابی هوشمند بر اساس آمارها و تحلیل‌ها، ریسک سرمایه‌گذاری و حق بیمه را محاسبه می‌کند. این در حالی است که در بسیاری از دیگر پلتفرم‌های بیمه دیفای، از سازوکارهایی مثل رأی‌گیری در بین اعضای سازمان مستقل غیر متمرکز برای این کار استفاده می‌شود.

این پروتکل بیمه دارای توکن بومی $SOLACE است که دارندگان آن می‌توانند در تصمیمات حاکمیتی، مشارکت داشته باشند. یکی از خوبی‌های Solace این است که سازوکار KYC ندارد و هر کسی می‌تواند به صورت ناشناس در آن فعالیت داشته باشند.

۲- پروتکل Unslashed

یکی دیگر از برترین بیمه‌های دیفای، Unslashed نام دارد که طیف گسترده‌ای از محصولات، پروتکل‌ها و بازارها را پوشش می‌دهد. این پروتکل، لیکوئیدیتی فوری را برای خریداران محصولات بیمه‌ای تضمین می‌کند و دارای یک سازوکار بی‌طرفانه برای راستی‌آزمایی ادعای ضرر است.

۳- بیمه دیفای Nexus Mutual

Nexus Mutual پلتفرمی بر بستر اتریوم است که محصولات بیمه‌ای ارائه می‌دهد و دارای ساختار مدیریتی بر پایه کامیونیتی است. اولین محصول این شرکت، پوشش قرارداد هوشمند (Smart Contract Cover) نام دارد که از دارایی‌های کاربران در مقابل هک شدن قرار دادهای هوشمند در تعداد زیادی از پلتفرم های دیفای، محافظت می‌کند.
این پلتفرم یک سازمان مستقل غیر متمرکز دارد که اعضای کامیونیتی با داشتن توکن‌های NXM، کنترل آن را در اختیار دارند.

۴- بیمه Insure DeFi

یکی دیگر از پروتکل‌های محبوب بیمه در اکوسیستم امور مالی غیر متمرکز، Insure DeFi نام دارد که از پورتفولیو دارایی‌های دیجیتالی کاربران، محافظت می‌کند. این پلتفرم، پروژه‌های اسکم، بی‌ارزش شدن رمزارزها و سرقت دارایی‌ها را پوشش می‌دهد.

۵- پروتکل Bridge Mutual

یکی دیگر از پروتکل‌های بیمه دیفای که ارزش آورده شدن در این فهرست را دارد، Bridge Mutual است. کاربران می‌توانند در این پلتفرم، محصولات بیمه‌ای مختلفی برای پوشش انواع دارایی‌های دیجیتالی و سرمایه‌گذاری در پروتکل‌های متنوع را خریداری کنند. یکی از مهم‌ترین امتیازات Bridge Mutual در مقایسه با دیگر پروتکل‌های بیمه‌ای در دنیای دیفای، پوشش سقوط قیمت، هک شدن و اکسپلویت شدن استیبل کوین‌ها است.

آینده و چالش های پیش روی پروتکل های بیمه دیفای

صنعت بیمه در دنیای دیفای هنوز در مراحل ابتدایی توسعه است و قطعا نقاط ضعفی دارد. با این حال، ارزش بالای دارایی‌های موجود در اکوسیستم امور مالی غیر متمرکز و رمزارزهایی به قیمت میلیون‌ها دلار که در پروتکل‌های مختلف قفل شده‌اند، پتانسیل بالای بیمه دیفای برای رشد را نشان می‌دهد. البته، پذیرش بیمه در دیفای سرعت بسیار پایینی داد و تنها تعداد کمی از کاربران حاضرند برای بیمه کردن دارایی‌های دیجیتالی خود، هزینه کنند. در زیر، بعضی از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی بیمه امور مالی غیر متمرکز را برای شما آورده‌ایم.

۱- ابهام پیرامون ریسک های دیفای

محاسبه ریسک سرمایه‌گذاری‌ روی پروژه‌ها و پلتفرم های دیفای کار بسیار سخت و در عین حال، برای تعیین قیمت محصولات بیمه‌ای، ضروری است. بیمه‌های دیفای باید روشی برای محاسبه ریسک پروژه‌های دیفای پیدا کنند یا خیلی ساده، قیمت محصولات بیمه‌ای خود را بالاتر ببرند که در آن صورت، مشتریان کمتری خواهند داشت.

۲- تنها منبع درآمد بیمه های دیفای، حق بیمه است

در حالی که بیمه‌های سنتی به روش‌های مختلفی درآمدزایی می‌کنند، بیمه‌های دیفای کنونی، فعلا روش جدیدی به غیر از دریافت حق بیمه از کاربران برای درآمدزایی پیدا نکرده‌اند.

سوالات پرتکرار در رابطه با بیمه دیفای

۱- بیمه دیفای چطور کار می کند؟

بیمه دیفای همانند بیمه‌های معمولی کار می‌کند. هر پروتکل بیمه در دیفای دارای محصولات بیمه‌ای مختلفی است که رویدادهای متنوعی مثل هک شدن صرافی‌های ارز دیجیتال را پوشش می‌دهند. کاربر با خرید این محصولات، در صورت ضرر کردن به دلیل رخدادهای تحت پوشش، خسارت می‌گیرد.

۲- آیا بیمه دیفای ریسک دارد؟

ریسک بیمه‌های دیفای بسیار  کم است و معمولا تنها ریسک این بیمه‌ها، مشکلات بنیادی در پروتکل، مثل اسکم بودن آن است که در آن صورت، متحمل ضرر هنگفتی نخواهید شد زیرا حق بیمه در مقایسه با سرمایه‌ای که می‌خواهید بیمه کنید، رقم قابل توجهی نیست.

۳- بهترین پروتکل بیمه دیفای کدام است؟

هر کدام از بیمه‌های دیفای، محصولات و پوشش مخصوص به خودشان را دارند و شما در انتخاب بهترین بیمه برای خود باید به پوشش محصولات، حق بیمه، نحوه محاسبه ریسک سرمایه‌گذاری و نحوه راستی‌آزمایی ادعای ضرر، دقت داشته باشید. از میان بهترین پروژه‌های بیمه دیفای می‌توان به Solace، Unslashed، Nexus Mutual، Insure DeFi و Bridge Mutual اشاره کرد.

جمع بندی

سرمایه‌گذاری در پروتکل‌ها و پلتفرم های دیفای، همانند سرمایه‌گذاری در همه سیستم‌های مالی، در معرف ریسک‌هایی مثل هک شدن صرافی‌ها و اکسپلویت شدن قراردادهای هوشمند قرار دارند. بنابراین، سرمایه‌گذاری هنگفت در این اکوسیستم گسترده، بدون مدیریت ریسک و بیمه کردن دارایی‌ها، کار چندان هوشمندانه‌ای به نظر نمی‌رسد.

در موج دوم دیفای ۲، پلتفرم‌هایی با محصولات بیمه‌ای متنوع معرفی شدند که سرمایه‌گذاری در پروتکل‌های مختلف امور مالی غیر متمرکز را پوشش می‌دهند. بیمه دیفای یا همان بیمه ارز دیجیتال شاید هنوز با استقبال چندانی مواجه نشده باشد اما به دلیل حجم بالایی دارایی‌هایی که در پلتفرم‌ها و پروتکل‌های امور دیفای قفل شده است، می‌توان آینده روشنی برای آن متصور بود.