NFTها یا توکنهای غیرقابل تعویض، شکلی جدید از مالکیت داراییها هستند که به صورت غیرمتمرکز و شفاف عمل میکنند. یکی از ویژگیهای کلیدی که NFTها با آن تعریف میشوند، مالکیت انحصاری تضمین شده آنها است، یک NFT را نمیتوان کپی یا جعل کرد، به همین دلیل به آنها صفات غیرقابل تعویض و منحصر به فرد اختصاص داده میشود.
- 1) NFT تقسیم شده چیست؟
- 2) در دسترس تر کردن مالکیت NFT
- 3) دارایی های تقسیم شده
- 4) F-NFT چگونه کار می کند؟
- 5) تفاوت بین F-NFT و NFTهای سنتی چیست؟
- 6) چرا NFTهای تقسیم شده ضروری هستند؟
- 7) مالکان NFT تقسیم شدن چگونه سود می برند؟
- 8) از کجا می توانم NFT تقسیم شده بخرم؟
- 9) آیا NFTهای تقسیم شده سرمایه گذاری خوبی هستند؟
- 10) سخن پایانی
- 11) سؤالات متداول
با این حال این انحصار، آنچه را که دارندگان NFT میتوانند با داراییهای خود انجام دهند، به شدت محدود میکند. این امر باعث شده تا مبتکران در این فضا فرصتهای جدیدی را برای NFTها ایجاد کنند، که شامل مالکیت تقسیم شده یا فرکشنال میشود.
فرکشن کردن، به سرمایهگذاران ارز دیجیتال اجازه میدهد تا صاحب کسری از کوین بزرگ شوند. این مفهوم شبیه به مالکیت سهام یک شرکت است، که به جای نهنگهایی که حسابهای بانکی پرپول دارند، درهای مالکیت NFT را به روی سرمایهگذاران ردههای کوچک و متوسط باز میکند.
در این مقاله از داموندمگ خواهیم دید که NFT تقسیم شده دقیقاً چیست، چگونه کار میکند و چه مزایایی برای سرمایهگذاران دارد.
NFT تقسیم شده چیست؟
یک NFT تقسیم شده، همان NFT کاملی است که به بخشهای کوچکتر تقسیم شده است و به تعداد بیشتری از افراد اجازه میدهد تا مالکیت یک قطعه از آن NFT را به دست آورند. NFT با استفاده از یک قرارداد هوشمند که مجموعهای از توکنهای غیرقابل تقسیم را تولید میکند، فرکشن میشود. این توکنهای تقسیم شده به هر دارنده درصدی از مالکیت NFT را میدهند و میتوانند در بازارهای ثانویه معامله یا مبادله شوند.
توکنهای غیرقابل تعویض از نوع ERC-721 هستند که توسط یک قرارداد هوشمند غیرقابل تقسیم در بلاک چین اتریوم ایجاد شدهاند. از آنجایی که توکنها تقسیمناپذیر هستند و کپی کردن آنها غیرممکن است، آنها رسانهای عالی برای ردیابی مالکیت معنوی فردی هستند.
داراییهای NFT در سال 2021 به لطف چندین حراج رکورددار پروژههای NFT افزایش چشمگیری را تجربه کردند. این داراییهای مجازی طیف وسیعی از هنر دیجیتال، آیتمهای درون بازی، املاک مجازی و بیشمار موارد دیگر را شامل میشوند.
تا کنون بزرگترین حراج اثر هنر دیجیتال متعلق به هنرمند دیجیتال بیپل (Beeple) به نام Everydays: The First 5000 Days بود که در فوریه 2021 در خانه حراج کریستی به قیمت 69 میلیون دلار فروخته شد. این فروش تاریخی در را به روی چندین پروژه NFT دیگر از جمله آواتارهای NFT توسط کریپتوپانکس باز کرد. برای مثال میمون کسل، که برخی از توکنهای آن اکنون با میلیونها دلار در بازارهای ثانویه معامله میشوند.
در دسترس تر کردن مالکیت NFT
بهعنوان یک دارایی در حال رشد، محبوبیت NFTها به میزان زیادی افزایش پیدا کرده است. برخی از مجموعهها آنقدر ارزشمند شدهاند که برای خری یک NFT و کسب مالکیت آن به شدت هزینهبر است. با اینکه همه مجموعههای NFT نتوانستهاند جایگاه آثار هنری Beeple یا آواتارهای میمون کسل را به دست نیاوردهاند، مجموعههای دیگری هم وجود دارند که ارزش جمعآوری دارند و بسیار هم گران هستند. البته منحصر به فرد بودن nftها کمک چندانی نمیکند، چراکه هرچه گرانتر باشند، نقدینگی کمتری هم در آنها وجود دارد.
با چنین موانعی، تقسیمبندی یک راهحل بالقوه برای همه این مشکلات است. تجزیه یک NFT به قطعات کوچکتر، دموکراسی را وارد این بازار میکند و به افراد علاقهمند با سرمایه محدود اجازه میدهد تا با قیمت مقرون بهصرفه سرمایهگذاری کنند. این نهتنها به نفع سرمایهگذاران است، بلکه به طور کلی به نفع NFT است، زیرا نقدینگی را به بازار میآورد. NFT تقسیم شده، تعداد زیادی توکن مقرون به صرفه را به بازار تزریق میکند که درصدی از مالکیت NFTهای محبوب را ارائه میدهند.
اساساً، خریداران با سرمایه محدود میتوانند NFTهای فرکشن شده را برای کسب بخش کوچکی از ارزش کل بازار خریداری کنند. این امر به چندین سرمایهگذار امکان میدهد تا هرکدام مالکیت جزئی از یک دارایی را به دست آورند.
مکانیسم پشت فرکشن کردن بسیار ساده است: یک NFT کامل را بردارید و تعدادی سهام از 1000 عدد به بالا ایجاد کنید که با قیمت ثابتی فروخته میشوند. این سهام را میتوان در بازارهای ثانویه بدون تأثیر بر ارزش NFT اصلی خرید و فروش کرد. یک نمونه معروف از فرکشن کردن در این فضا، فروش هنر NFT توسط نوازندهای به نام گریمز به نام Newborn 1 & 3 است، که در ژوئیه 2021 در اتیس (Otis) با قیمتی معادل10 دلار به ازای هر سهم به حراج گذاشته شد.
نمونه معروف دیگر، فروش یک NFT از میم نمادین «Doge» است که منجر به ایجاد ارز دیجیتال دوج کوین شد. یک NFT از این مجموعه در ژوئن 2021 به قیمت 4 میلیون دلار فروخته شد، که اکنون چند صد میلیون دلار ارزش دارد. خریدار، مجموعهای به نام PleasrDAO، NFT را 17 میلیارد بار تقسیم کرد و به هرکسی اجازه داد تا بتواند یک قسمت از آن را داشته باشد.
دارایی های تقسیم شده
مالکیت جزئی داراییها ایده جدیدی نیست. این مفهوم با موفقیت زیادی در صنایع متعدد، از املاک و مستغلات گرفته تا مد، و برای انواع داراییهای فیزیکی، از جمله سهام و داراییهای لوکس مانند قایقهای تفریحی و جتهای شخصی، استفاده شده است.
در صنعت املاک و مستغلات، تقسیمبندی معمولاً توسط گروههایی از مردم بهعنوان راهی برای خرید خانههای ییلاقی مقرون به صرفه استفاده میشود. برخلاف زمانبندی، که هرسال فقط مدتزمان مشخصی را در یک ملک تضمین میکند، مالکانی که قسمتی از یک ملک را خریداری میکنند، سندی به نمایندگی از سهم خود دریافت میکنند.
مالکان فرکشن تمام مزایا و ضررهای ناشی از تصرف دارایی را متحمل میشوند. مالکان اینچنینی، حقوق استفاده و دسترسی به دارایی مشترک را، متناسب با درصدی از دارایی که دارند، شریک میشوند. اگر ارزش کل خانه ییلاقی طی یک دهه افزایش یابد، ارزش سهام فردی نیز افزایش مییابد. البته این بدان معناست که اگر ارزش ملک کاهش یابد، ارزش سهام نیز به همین ترتیب کاهش مییابد.
F-NFT چگونه کار می کند؟
NFT درواقع فقط یک توکن است که از استاندارد ERC-721 اتریوم استفاده میکند. قبل از اینکه NFT تقسیم شود، ابتدا در یک قرارداد هوشمند قفل میشود، که صرفاً یک برنامه ذخیره شده در زنجیره بلوکی است که برای اجرای خودکار در صورت برآورده شدن شرایط از پیش تعیین شده، کدگذاری شده است.
سپس قرارداد هوشمند، توکن ERC-721 را بر اساس دستورالعملهای ارائه شده توسط مالک NFT، به بخشهای متعدد در قالب توکنهای ERC-20 تقسیم میکند. مالک تعداد توکنهای ERC-20 ایجاد شده، قیمت، ابرداده و سایر ویژگیهای آنها را مشخص میکند. هر قسمت یا توکن ERC-20 نشاندهنده مالکیت جزئی از کل NFT است. سپس فرکشنها با قیمتی ثابت برای یک دوره زمانی معین یا تا زمانی که فروخته شوند برای فروش قرار میگیرند.
تصور کنید اگر بتوانیم توکن نقاشی جیغ هنرمند نروژی ادوارد مونک را که در سال 2011 به قیمت 120 میلیون دلار در ساتبیز فروخته شد، تقسیمبندی کنیم. یک NFT که این اثر هنری را نشان میدهد بسیار گران است و تنها تعداد بسیار کمی از سرمایهگذاران ثروتمند میتوانند برای خرید آن پیشنهاد بدهند. با این حال، اگر یک NFT از آن با استفاده از یک قرارداد هوشمند به 10 هزار توکن ERC-20 تقسیم شود، میتوان کسری از آثار هنری معروف را با تنها 12000 دلار در اختیار داشت که بسیار مقرونبهصرفهتر است و خریداران را راحتتر جذب میکند.
توجه به این نکته مهم است که NFTها و NFTهای تقسیم شده فقط به بلاک چین اتریوم محدود نمیشوند. فرکشن کردن میتواند روی هر شبکه بلاک چینی که از قراردادهای هوشمند و NFT پشتیبانی میکند، کار کند. شبکههای جایگزین مانند پالیگان، کاردانو و سولانا همگی از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکنند و میتوانند ایجاد و انتقال NFTها را تسهیل کنند. این شبکهها مزیتهایی هم دارند، از جمله زمان تراکنش سریع و عدم دریافت هزینه گس.
تفاوت بین F-NFT و NFTهای سنتی چیست؟
NFTهای فرکشن شده، که گاهی اوقات F-NFT نامیده میشوند، نشان دهنده درصد مالکیت یا کسری از یک NFT کامل هستند. تفاوت بین این دو واضح است: یک NFT یک کل است، در حالی که F-NFTها کسری از کل هستند.
مهم است که به این نکته اشاره کنیم که فرآیند تقسیم کردن را میتوان معکوس کرد و F-NFTها را میتوان به یک NFT کامل تبدیل کرد. قرارداد هوشمندی که NFT را فرکشن میکند، معمولاً دارای یک گزینه خرید است که به سرمایهگذار F-NFT اجازه میدهد همه بخشها را خریداری کرده و NFT اصلی را بازیابی کند.
دارنده NFT تقسیم شده میتواند با انتقال تعداد مشخصی از توکنهای ERC-20 از مجموعهای به قرارداد هوشمند، خرید را آغاز کرده تا حراج بازخرید را راهاندازی کند، که برای مدت زمان ثابتی اجرا میشود. این به دارندگان دیگر NFT تقسیم شده زمان میدهد تا تصمیم بگیرند. اگر خرید در آن دوره انجام شود، فرکشنها به طور خودکار به قرارداد هوشمند بازگردانده میشوند و خریدار مالکیت کامل NFT را به دست میآورد.
چرا NFTهای تقسیم شده ضروری هستند؟
سه دلیل اصلی برای نیاز به NFT تقسیم شده وجود دارد:
دموکراتیک سازی
قیمتهای گزاف برخی از NFTها میتواند مانع از مشارکت سرمایهگذاران کوچکتر شود. تقسیمبندی یک NFT گرانقیمت هزینههای مالکیت را کاهش میدهد و آن را برای طیف وسیعتری از سرمایهگذاران قابل دسترسیتر میکند. همچنین توجه به این نکته مهم است که وقتی قیمت یک NFT افزایش مییابد، ارزش تمام بخشهای آن به طور متناسب افزایش مییابد. اگر ارزش آن به طور غیرمنتظرهای کاهش یابد، که در بازار ارزهای دیجیتال رایج است، ارزش تمام بخشها نیز کاهش مییابد.
کشف قیمت
NFTهای تقسیم شده، میتوانند مکانیسمهای کشف قیمت را ارائه دهند که تعیین میکند یک NFT خاص چقدر ارزش دارد. از آنجایی که توکنهای تقسیم شده ERC-20 در بازار آزاد فروخته میشوند، قیمت آنها میتواند به ارائه یک ارزیابی معقول از قیمت دارایی توکنشده کمک کند.
نقدینگی بیشتر
بزرگترین ویژگی NFTها این است که آنها توکنهای یکتایی هستند که نمیتوان آنها را کپی یا تقسیم کرد. این منحصربهفرد بودن دسترسی به NFTها، بهویژه موارد ارزشمند را فقط برای تعداد کمی از سرمایهگذاران ثروتمند محدود میکند. F-NFTها این کمبود نقدینگی را برطرف میکنند، زیرا توکنهای ERC-20 میتوانند به راحتی در بازارهای ثانویه معامله شوند. به جای اینکه هفتهها یا ماهها منتظر بمانند تا یک NFT به فروش برسد، بسیاری از سرمایهگذاران ممکن است تمایل بیشتری به خرید بخشی از NFT فوراً و با قیمت کاهش یافته داشته باشند، تا در نتیجه به مسائل نقدینگی بازار بپردازند.
مالکان NFT تقسیم شدن چگونه سود می برند؟
بزرگترین مزیت برای دارندگان NFT تقسیم شده، این است که درصدی از NFT بزرگتر و گرانتر را در اختیار دارند. بسته به NFT و پلتفرمی که NFT تقسیم شده خریداری شده است، دارنده ممکن است برخی از حقوق حاکمیت را روی پلتفرم با توجه به بخشها به دست آورد.
به عنوان مثال، تنها 10 هزار NFT کریپتوپانکس وجود دارد و به دلیل قیمت گران، فروش نسبتاً کمی دارند. در آوریل 2021، مجموعهای از 50 کریپتوپانک به 250 میلیون توکن تقسیم شد که هرکدام بخشی از مجموعه را نشان میدهد.
این NFTهای تقسیم شده که توکنهای یوپانک (uPunk) نامیده میشوند، در فوریه 2022 دارای ارزش بازار 12.9 میلیون دلار بودند. دارندگان توکنهای یوپانک میتوانند برای هر کریپتوپانک موجود در مجموعه پیشنهاد بدهند. اگر 50 درصد از 250 میلیون رأی به باز کردن قفل مجموعه رأی دهند، هر یک از NFTها به بالاترین پیشنهاد دهنده خود تعلق میگیرد.
برخی از پروژههای F-NFT از استیکینگ پشتیبانی میکنند و دارندگان را قادر میسازد تا علاوه بر حق رأی، درآمد غیرفعالی نیز کسب کنند. برای مثال، میوتنت کتس (Mutant Cats) مجموعهای از 9999 آواتار NFT است که شبیه آواتارهای میمون کسل هستند. این پروژه دارای سهام تقسیم شده به نام $FISH است که نشاندهنده مالکیت کسری NFTها است. هر دارنده NFT میوتنت کتس میتواند آنها را برای کسب 10 $FISH در روز شریک کند. آنها همچنین دسترسی انحصاری به انجمن دائوی میوتنت کتس و همچنین حق رأی بر داراییهای دائو دارند.
از کجا می توانم NFT تقسیم شده بخرم؟
چندین پلتفرم وجود دارند، که در آن کاربران میتوانند NFTهای تقسیم شده را ایجاد و خریداری کنند، از جمله
اتیس (Otis)
اتیس یک پلتفرم سرمایهگذاری توکنهای غیرقابل تعویض است که در آن کاربران میتوانند روی مجموعههای NFT و آثار هنری سرمایهگذاری کنند، سبد NFT خود را مدیریت کنند و از طریق برنامه اتیس در معاملات بلادرنگ شرکت کنند. سرمایهگذاران میتوانند از این پلتفرم برای به دست آوردن منافع تقسیم شده در داراییهای کریپتو استفاده کنند.
یونیکلی (Unicly)
یونیکلی برای سرمایهگذارانی است که به دنبال تبدیل مجموعه NFT خود به دارایی قابل معامله با نقدینگی تضمین شده هستند. سرمایهگذاران میتوانند از این پلتفرم برای توکن کردن NFTها و ایجاد مجموعههای قابل مبادله با هر اندازهای استفاده کنند.
فرکشنال آرت (Fractional.art)
فرکشنال آرت بستری است که در آن سرمایهگذاران میتوانند بخشهایی از NFTها را خریداری کرده، بفروشند و مینت کنند. دارندگان NFT میتوانند از این پلتفرم برای ایجاد بخشهای NFT یا مالکیت مجموعههای NFT تقسیمبندی شده استفاده کنند که در غیر این صورت توانایی پرداخت آن را نداشتند.
آیا NFTهای تقسیم شده سرمایه گذاری خوبی هستند؟
NFTهای تقسیم شده بدون شک سرمایهگذاری خوبی هستند. آنها به افزایش نقدینگی NFTها کمک میکنند، در حالی که درگیری و مشارکت در فضای پررونق NFT را نیز افزایش میدهند. آنها فرصتهای جدید بازار NFT را با آوردن نقدینگی، کشف قیمت و ایجاد دموکراسی گسترش میدهند.
البته NFTهای تقسیم شده بدون ریسک نیستند: آنها با همه مسائل یکسانی روبرو که به طور کلی NFTها با آن روبرو هستند. علاوه بر این، در حالی که خرید و فروش NFT کامل به عنوان کلکسیونهای دیجیتال ممکن است مشکلاتی را در مورد قوانین سهام ایجاد نکند، F-NFTها بیشتر احتمال دارد که پرچم قرمز را نزد تنظیم کنندههای مالی برافرازند، زیرا ایجاد آنها میتواند به عنوان عرضه اولیه سکههای غیرمجاز تلقی شود.
در خلال نشست توکن امنیتی 2021، هیستر پیرس، عضو هیئت SEC (کمیسیون بورس و اوراق بهادار ایالات متحده) هشدار داد که آژانس ممکن است NFTهای تقسیم شده را به عنوان سهام یا اوراق بهادار در نظر بگیرد. با این حال، SEC هنوز هیچ دستورالعمل قانونی و نظارتی رسمی در مورد NFTها منتشر نکرده است.
همانطور که بازار NFT و F-NFT همچنان در حال رشد است، قوانین حقوقی در مورد داراییها نیز تکامل مییابد. در حال حاضر، سرمایهگذاران و صاحبان سرمایهگذاریهای مرتبط با NFT باید از مسائل حقوقی که ممکن است پیش بیاید آگاه باشند.
سخن پایانی
بازار NFT همچنان از نظر محبوبیت و تقاضا در حال انفجار است و مطمئناً با پیشرفت بیشتر فناوری بلاک چین، شاهد پیشرفتهای بیشتر و موارد استفاده جالبتری نیز خواهیم بود.
مفهوم NFT تقسیم شده، هنوز در حال تکامل است، اما به نظر میرسد که این روند بزرگ بعدی در صنعت در حال رشد کریپتو خواهد بود. تقسیمبندی NFT نقدینگی بیشتر و در نتیجه امکانات بیپایانی برای استراتژیهای سرمایهگذاری را ممکن میسازد. این بازار را به روی مجموعه گستردهتری از سرمایهگذاران باز میکند و تضمین میکند که موج بعدی کسب درآمد از داراییهای دیجیتال توسط F-NFTها تأمین خواهد شد.
سؤالات متداول
F-NFT چیست؟
F-NFT یا NFT تقسیم شده، به توکنهای غیرقابل تعویضی گفته میشود که به چند بخش تقسیم شدهاند. در طی این فرآیند از توکن NFT که به طور معمول از نوع ERC-721 است، به توکنهایی از جنس ERC-20 تبدیل میشوند.
چرا توکن های غیرقابل تعویض قابلیت تقسیم پذیری دارند؟
درواقع این توکنها نباید این ویژگی را داشته باشند، چراکه ماهیت اصلی آنها بر تخصیص مالکیتی به یک فرد استوار است. اما دلایلی وجود دارد، که به تقسیمپذیر شدن آنها منجر شده است، دلایلی نظیر بالا بردن نقدینگی، ایجاد دموکراسی و امکان کشف قیمت.
چگونه میتوانیم از F-NFT سود ببریم؟
داشتن بخشی از یک توکن به معنی شریک بودن در نوسانات قیمتی توکن کامل است، بنابراین چنانچه وضعیت بازار باعث رشد توکن شود، سهم دارنده نیز افزایش خواهد یافت، این فقط یکی از راههای کسب سود است. روش دیگر استیک کردن آنها و کسب درآمد غیرفعال است. اینها در حالی هستند، که داشتن سهمی از یک توکن باعث میشود دارنده در حاکمیت مجموعه NFT نیز شریک شوند.