ارزهای دیجیتال هم در تکنولوژی و هم در قانونگذاریها تغییرات گستردهای ایجاد کردهاند. قانونگذاران در تلاشند این داراییها در چارچوبهای قانونی قرار دهند؛ تست هاوی یکی از قوانین مربوط به سهامهای سرمایه گذاری و اوراق بهادار است که برخی از ارزهای دیجیتال را هم در دسته این داراییها قرار میدهد.
ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز و در حالت کلی غیرقابل قانونگذاری هستند. این موضوع مزیتها و معایب مختلفی دارد. به عنوان مثال بسیاری از استارتاپها در چند سال اخیر توانستهاند توکن بومی خود را در عرضه اولیه صرافیهای غیرمتمرکز ارائه دهند و بدون اینکه درگیر سختگیریهای قوانین اوراق بهادار باشند، سرمایه مورد نیازشان را جذب کنند برخی از این پروژهها، کسب و کارهایی واقعی بودند و برای سرمایهگذاران سودآوری داشتند و برخی دیگر هم پروژههای بیاساسی بودند که با یک پامپ ناگهانی حجم زیادی پول به دست آوردند و از بازار خارج شدند. بیقانون ماندن ارزهای دیجیتال و عدم نظارت بر آنها، در کنار تمام مزیتهایی که دارد، مشکلات مختلفی را هم به وجود آورده است.
سازمان بورس و اوراق بهادار تست هاوی را ایجاد کرده است تا معیاری برای سنجش صلاحیت معاملات بازارهای مالی داشته باشد. سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا یکی از ارگانهایی است که تلاش زیادی برای قانونگذاری داراییهای دیجیتال انجام میدهد. از نظر این سازمان اگر یک ارز دیجیتال (کوین یا توکن) شاخصههای هاوی را داشته باشد، یک سهام سرمایهگذاری محسوب میشود و باید از قوانین مرتبط با سهامها پیروی کند.
تاریخچه هاوی
در سال ۱۹۴۶ پرونده شرکت هاوی در دادگاه عالی مورد بررسی قرار گرفت. هاوی شرکتی بود که زمینها و باغهای مرکبات را به سرمایهگذاران فروخته بود. روال کاری این شرکت بدین صورت بود که زمینها را بلافاصله بعد از فروش، از سرمایهگذاران اجاره میکرد تا در آنها محصول بکارد و کار کشاورزی خود را ادامه دهد. در واقع شرکت با فروش زمینها سرمایه مورد نیازش را جمعآوری کرد و سرمایهگذاران هم از طریق اجارهای که دریافت میکردند و سود حاصل از فروش مرکبات، از داراییهایشان سود به دست میآوردند.
دادگاه عالی پرونده این شرکت و سرمایهگذاران را مورد بررسی قرار داد و برای حل اختلافات میان مدیران شرکت و سرمایهگذاران، شرایطی برای عقد قرارداد سرمایهگذاری بین هاوی و مخاطبانش تنظیم کرد. بعدها این شرایط به عنوان قانون تصویب شد و برای قراردادهای سرمایهگذاری مختلف مورد استفاده قرار گرفت.
تست هاوی (Howey test) چیست؟
پروژه شرکت هاوی یک قرارداد سرمایهگذاری بود، دادگاه عالی چهار معیار برای قراردادهای سرمایهگذاری هاوی در نظر گرفته بود که بعدها به عنوان تست هاوی مشهور شد. این چهار معیار عبارتند از:
- پروژه باید سرمایهگذاری مرتبط با پول باشد.
- سرمایهگذاری باید در تشکیلات اقتصادی عمومی انجام شود.
- پروژه باید برای سرمایهگذاران سودآوری داشته باشد.
- سود سرمایهگذای باید توسط یک شخص ثالث ایجاد شود.
در حال حاضر هر ابزار مالی (توکن، سهام و…) اگر بخواهد به عنوان اوراق بهادار شناسایی شود، باید این چهار ویژگی را داشته باشد؛ در غیر این صورت مورد تایید سازمان SEC (بورس و اوراق بهادار آمریکا) نخواهد بود. این سازمان همچنین اعلام کرده است که ارزهای دیجیتالی که هر چهار معیار تست هاوی را داشته باشند، به عنوان اوراق بهادار شناخته میشوند و مشمول قوانین مرتبط با آنها هستند.
تست هاوی در بازار ارزهای دیجیتال
همانطور که پیش از این گفتیم، یک پروژه برای اینکه بتواند به عنوان اوراق بهادار شناخته شود، باید چهار معیار داشته باشد. در ادامه این معیارها را درباره ارزهای دیجیتال بررسی خواهیم کرد.
سرمایهگذاری مرتبط با پول
مطابق با قانون، تنها پروژههایی که شامل تأمین سرمایه، وجه نقد، داراییهای ارزشمند، کالا، خدمات و سفته باشند، اولین معیار از تست هاوی را دارند. در بازار ارزهای دیجیتال سرمایهگذاران برای خرید داراییهای دیجیتال مختلف باید توکن یا کوینهای مختلف بپردازند که نوعی پول محسوب میشوند. بنابراین اکثر پروژههای رمزنگاری این معیار را دارند و با پول در ارتباط هستند.
تشکیلات اقتصادی عمومی
این معیار توسط دادگاهها و قانونگذاران به صورت مستقیم مورد بررسی قرار میگیرد. دادگاهها و قانونگذاران مختلف شاخصهای متفاوتی برای تشخیص اینکه یک شرکت یا گروه توسعه دهنده تشکیلات اقتصادی عمومی محسوب میشود یا خیر، دارند. بنابراین شرکتها باید این شاخصها را فراهم کنند تا بتوانند در برآوردن معیار دوم تست هاوی هم موفق باشند.
به طور کلی پروژههای رمزنگاری شده سه رویکرد کلی دارند که در ادامه آنها رابررسی میکنیم.
- برخی از آنها رویکرد عمودی دارند و در آنها سود سرمایهگذاران ارتباطی به سود توسعهدهندگان ندارد. این دسته از شرکتها معیار دوم تست هاوی را ندارند.
- برخی از پروژهها رویکرد افقی دارند و سود توسعهدهندگان با سود سرمایهگذاران مرتبط است. این شرکتها معیار دوم را دارند.
- دستهای از پروژهها به صورت میانه فعالیت میکنند؛ در آنها بین سرمایهگذار و توسعهدهندگان ارتباط وجود دارد، اما ممکن است این ارتباط در فرایندهای کسب سود آنها نباشد. بنابراین این دسته از پروژهها هم لزوما بر مبنای معیار دوم تست هاوی نیستند.
سودآوری
بسیاری از قراردادهای سرمایهگذاری از جمله خرید توکنهای رمزنگاری شده لزوما سودآور نیستند. بسیاری از پروژههای رمزنگاری شده این ویژگی را ندارند و به عنوان اوراق بهادار شناخته نمیشوند. خرید داراییهای دیجیتال، ریسکی است که سرمایهگذاران آن را قبول میکنند. قیمت یک دارایی ممکن است بعد از مدتی کاهش پیدا کند، افزایش داشته باشد یا حتی ثابت باقی بماند و تقریبا هیچکس وقتی دارایی را خریداری میکند، صددرصد نمیداند کدام حالت به وجود میآید.
سودآوری توسط شخص ثالث
برخی از سرمایهگذاران در بازار ارزهای دیجیتال فقط هودلر هستند. آنها یک دارایی را میخرند و نگهداری میکنند تا قیمت آن افزایش پیدا کند. این افراد نقشی در سودآوری ندارند و میتوان گفت سودی که به دست میآورند توسط اشخاص ثالث ایجاد میشود. سرمایهگذاری در ارزهای دیجیتال برای این افراد معیار آخر تست هاوی را دارد.
گروهی از سرمایهگذاران به عنوان تریدر در بازار ارزهای دیجیتال فعالیت میکنند. آنها با توجه به تحلیلهایی که انجام میدهند، داراییهای مختلف را خرید و فروش میکنند و از این طریق سود به دست میآورند. در واقع آنها خودشان با ترید برای خودشان سودآوری دارند. سرمایهگذاری در بازار ارزهای دیجیتال برای این دسته از افراد معیار آخر هاوی را ندارد.
یا امکان اجرای تست هاوی برای توکنهای رمزنگاری شده وجود دارد؟
ارزهای دیجیتال ماهیت غیرمتمرکز دارند و یکی از اهداف توسعه آنها این بوده که به قوانین و نظارتها محدود نباشند. به همین دلیل سوالات بسیاری درباره اینکه آیا میتوان این تست را برای ارزهای دیجیتال هم اجرا کرد یا خیر وجود دارد.
به طور کلی توکنها در بازار ارزهای دیجیتال به دو دسته تقسیم میشوند:
- توکنهای امنیتی: این توکنها برای ارائه حق مالکیت به سرمایهگذاران ایجاد شدهاند. سود سرمایهگذاران به موفقیتهای شرکت بستگی دارد و با هر موفقیتی که پروژه به دست میآورد، ارزش توکن افزایش پیدا میکند. این توکنها مزیتهای گوناگونی از جمله هزینه استخراج کمتر، افزایش بازدهی بازار و تقسیم یک دارایی بزرگتر دارند.
- توکنهای کاربردی: این توکنها واحد حساب در شبکه هستند. هر چه شبکه بیشتر رشد میکند، قیمت توکنهای بومی آن هم بیشتر میشود. معمولا رشد شبکه و افزایش تعداد تراکنشها، میزان تقاضا برای خرید این دسته از توکنها را افزایش میدهد و برای سرمایهگذاران سودآوری دارد.
کدام دسته از توکنها معیارهای تست هاوی را دارند؟
در وهله اول میدانیم که همه انواع توکنها نوعی سرمایهگذاری پولی هستند و اولین معیار تست را دارند. معیار دوم درباره بسیاری از توکنها صادق نیست؛ زیرا بسیاری از آنها سهام هیچ شرکتی نیستند، اما رشد میکنند و به سرمایهگذاران سود میدهند.
ارزش توکنها بر اساس توانمندی آنها در جذب کاربران و تعداد توکنهایی که به مرور زمان استخراج میشود، افزایش پیدا میکند. میتوان گفت ارزهای دیجیتال در بلند مدت معیار دوم تست هاوی را دارند و سودآور هستند، سود این توکنها برای هودلرها توسط دیگران ایجاد میشود و خودشان در افزایش ارزش توکنها نقشی ندارند. بنابراین یکی دیگر از معیارهای تست هاوی هم ایجاد میشود.
تست هاوی برای داراییهای دیجیتال اهمیت بسیاری دارد، به خصوص داراییهایی که سرمایهگذاران آن، اهالی ایالات متحده آمریکا هستند یا قرار است در این کشور راهاندازی شوند.
ارتباط DAO و تست هاوی
میدانید که سازمان خودگردان غیرمتمرکز اتریوم (DAO) مورد حمله هکرها واقع شد و توسعهدهندگان را مجبور به اجرای هاردفورک اتریوم کرد. سازمان SEC گفت اگر DAO توکنهایش را به عنوان اوراق بهادار میفروخت، با این مشکل مواجه نمیشد. زمانی که SEC اقداماتی برای مقابله با DAO انجام میداد، قانونی تصویب شد که تمام توسعهدهندگان ارزهای دیجیتال را موظف میکرد مطابق با قوانین اوراق بهادار رفتار کنند. سازمان بورس و اوراق بهادار آمریکا در این زمینه مُصر بود و حتی به این اطر، از برخی از پروژههای رمزنگاری، از جمله ریپل، شکایت کرد. اختلاف میان سازمان SEC و ریپل چندین سال طول کشیده و دادگاههای بسیاری برای حل این اختلافات برگزار شده.
تأثیر رگولاتوری بر بازار ارزهای دیجیتال
با وجود اینکه پیروی از قانون و رگولاتورهای مختلف برای توسعه دهندگان ارزهای دیجیتال ساده نیست، اما این موضوع میتواند منفعتهای بسیاری برای بازار داشته باشد. تاکنون بخاطر عدم قانونگذاری درست، چندین پروژه کلاهبرداری در بلاکچین توسعه داده شده و سرمایه بسیاری از سرمایهگذاران را نابود کرده است. این موضوع باعث بیاعتمادی سرمایهگذاران نسبت به این بازار شده، اما اگر قانون و نهاد قابل اعتمادی در این میان حضور داشته باشد، سرمایهگذاران دوباره به این بازار اعتماد خواهند کرد. همچنین قوانین میتوانند مانع مهمی پیش روی پروژههای کلاهبرداری ایجاد کنند.
مردم به نهادهای قانونگذاری اعتماد دارند و هرچقدر هم که از مزیتهای غیرمتمرکز بودن بگویند، باز هم زمانی که یک پلتفرم عملکردی مطابق با قانون و قابل پیگیری داشته باشد، بیشتر به آن اعتماد میکنند. ارزهای دیجیتال در حال حاضر بیشتر از هرچیزی به پذیرش عمومی نیاز دارند. جلب اعتماد کاربران مهمترین عامل افزایش پذیرش عمومی است که از طریق امنیت در تراکنشها و سرمایهگذاریها تأمین خواهد شد.
ترکیب قوانین شبکه و قانونگذاری برای کوتاه کردن دست کلاهبرداران از بازار
انسانها برای زندگی در کنار یکدیگر، چه به صورت حقیقی و چه مجازی، به قانون نیاز دارند. بخشی از قوانین ارزهای دیجیتال توسط شبکههای بلاکچین و قراردادهای هوشمند تصویب میشود؛ به عنوان مثال در قرارداد هوشمند امکان عدم تعهد به شرایط قرارداد و انجام تراکنش وجود ندارد.. اما قراردادهای هوشمند نمیتوانند از تمام کاربردهای سودجویانه پیشگیری کنند. زیرا افراد سودجو میتوانند پروژههای خود را به گونهای طراحی کنند که با قوانین کدها سازگار باشد، اما ماهیت کلاهبرداری داشته باشد. ترکیب قوانین سازمانها و نهادهایی چون SEC یا سازمان مبارزه با پولشویی با قوانین کدها باعث تأمین امنیت کامل در شبککه بلاکچین خواهد شد.
تست هاوی یکی از شیوههایی است که میتواند برای قانونگذاری داراییهای دیجیتال مورد استفاده قرار بگیرد. البته این تست در قانونگذاری آمریکا معتبر است و احتمالا نهادهای قانونگذاری هر کشور، مطابق با قوانین منحصر به فردی با ارزهای دیجیتال رفتار خواهند کرد.
کلام آخر
قانونگذاری در کشورهای مختلف و به خصوص کشورهای مهم اقتصادی مثل چین و آمریکا برای تریدرهای ارز دیجیتال اهمیت بسیاری دارد. زیرا قوانینی که این کشورها برای داراییهای دیجیتال تصویب میکنند، به صورت مستقیم روی نوسانات بازار و تراکنشها تأثیر بسزایی دارد. ما در تیم داموند اطلاعاتی بروز درباره قانونگذاری ارزهای دیجیتال و اخبار مرتبط با این موضوع ارائه میدهیم. با مطالعه محتواهای تخصصی داموند میتوانید با دانش ترید کنید و تحلیل درستی از بازار داشته باشید.