پالیگان چیست؟ شاید این سؤالی باشد که امروزه ذهن تعداد بسیاری از مخاطبان دنیای ارزهای دیجیتالی را درگیر کرده باشد. برای پاسخ به این سؤال لازم است تا مقدماتی درباره ویژگی‌های بلاکچین و مشکلات آن بدانیم. هر بلاکچین در معیارهای ایده‌آل مشابه یک مثلث است که باید سه ضلع خود را به تناسب در بهترین شکل ممکن داشته باشد. مقیاس‌پذیری در کنار امنیت و غیرمتمرکزبودن از اضلاع اصلی این مثلث هستند. هرگاه این ضلع‌ها در یک بلاکچین تضعیف شوند، قطعا پروژه‌های اجراشده بر بستر آن‌ها مانند ارزهای دیجیتال بومی شبکه‌ها نیز تضعیف خواهند شد.
در چنین شرایطی اعتماد به شبکه از بین می‌رود و جذابیتی برای ورود سرمایه‌گذاران، تریدرها و سایر فعالان دنیای ارزهای دیجیتالی به این‌گونه شبکه‌ها وجود ندارد. به همین دلیل است که هرگاه در پروژه‌ها و شبکه‌های بزرگ مانند بیت کوین و اتریوم، یک چالش و ضعف جدی در یکی از اضلاع مثلث سه‌گانه بلاکچین ایجاد می‌شود، پروژه‌های جدیدی با شعار رفع آن مشکل پا به عرصه رقابت می‌گذارند.
از این‌گونه پروژه‌ها در سال‌های اخیر همزمان با ترندشدن ارزهای دیجیتال در بین عوام مردم در سراسر دنیا، به کثرت دیده شده است. شاردینگ و شبکه لایتنینگ بیت کوین را می‌توانیم از جمله مشهورترین انواع بروزرسانی‌های بلاکچینی در سال‌های اخیر بدانیم. البته با این تفاوت که شاردینگ اصل و پایه بلاکچین را هدف تغییر قرار می‌دهد ولی لایتنینگ و پالی گان به عنوان لایه دوم سعی می‌کنند تا بدون ایجاد تغییر در شبکه، سرعت انجام تراکنش‌ها در آن را بالاتر ببرند.
در این مقاله قصد داریم تا درباره یکی از انقلابی‌ترین تغییرات و بروزرسانی‌ها بر روی بلاکچین اتریوم صحبت کنیم. از این پروژه با توجه به شهرتی که در دنیای ارزهای دیجیتال و بلاکچین دارد، زیاد نام برده می‌شود و بسیاری همواره این سؤال را از خود می‌پرسند که پالیگان چیست؟ پالی گان یک پروژه مهم است که همانند شاردینگ در سایر بلاکچین‌ها، به منظور حل مشکل مقیاس‌پذیری در بلاکچین مشهور اتریوم ایجاد شده است. داموندمگ سعی می‌کند در این مقاله، تمام آنچه لازم است که کاربران و فعالان بلاکچین و ارزهای دیجیتال درباره Polygon بدانند را به طور دقیق بررسی کند.
فلسفه وجودی پالیگان چیست؟
اگر با دنیای ارزهای دیجیتال و شبکه‌های میزبان آن‌ها آشنا باشید، قطعا می‌دانید که شبکه اتریوم بعد از بیت کوین، دومین غول برتر دنیای ارزهای دیجیتال و بلاکچین است. شهرت این شبکه امروزه نه‌تنها به دلیل انجام معاملات مختلف با ارزهای دیجیتال، بلکه برای اجرای حجم بسیار زیادی از برنامه‌های غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند است که توسط پروژه‌های مختلف روی اتریوم قرار گرفته‌اند.
این موضوع باعث شده است تا ترافیک این شبکه به شکل قابل‌توجهی افزایش داشته باشد. این امر کاملا طبیعی است. زیرا هرچه تعداد تراکنش‌ها و درخواست‌ها برای تأیید معامله بالاتر برود، ترافیک کل بلاکچین نیز افزایش پیدا می‌کند. اگر بخواهیم نتیجه اصلی افزایش ترافیک و سنگین‌شدن شبکه را خیلی ساده توضیح دهیم، باید به کندی شبکه و کاهش مقیاس‌پذیری آن اشاره کنیم. پالیگان دقیقا برای حل همین مشکل مقیاس‌پذیری در بلاکچین پرکاربرد اتریوم ایجاد شده است!
در واقع این پروژه یک پروتکل ثانویه و لایه دومی است که روی اتریوم و با استفاده از خود آن سعی در حل مشکل مقیاس‌پذیری دارد. افزایش مقیاس‌پذیری در اتریوم مستقیما می‌تواند باعث افزایش اعتبار شبکه در میان کاربران و افزایش تمایل فعالان بلاکچین به استفاده از این شبکه باشد.
علاوه بر این، تا قبل از ایجاد این پروژه، مشکل بسیار بزرگی برای گسترش استفاده از اتریوم در میان کاربران صنعت بلاکچین در سراسر جهان وجود داشت. این مشکل عبارت بود از هزینه سنگین انجام معاملات و تراکنش‌ها بر بستر شبکه اتریوم که به آن گس اتریوم (Gas fee) نیز گفته می‌شود.
درست است که هدف اصلی پروژه پالیگان، حل مشکل مقیاس‌پذیری در شبکه فوق بوده است. اما این پروتکل توانسته است تا تغییراتی نیز در زمینه کارمزد تراکنش‌ها ایجاد کند. به شکلی که امروزه بسیاری از هنرمندانی که در عرصه توکن‌های غیرمثلی یا NFTها فعالیت دارند، پالیگان را به دلیل کارمزدهای سبک‌تر و کمتر به سایر شبکه‌ها ترجیح می‌دهند.
پالیگان چیست؟ راه حلی برای اتریوم یا یک رقیب؟!
لازم است بدانید که پالی گان اولین پروژه‌ای نیست که به عنوان یک راه‌حل برای حل معضل مقیاس‌پذیری اتریوم ایجاد شده است. پروژه‌هایی مانند کاردانو یا حتی پولکادات نیز در ابتدای شروع فعالیت خود با این سیاست خود را به عنوان راه‌حلی برای معضلات اتریوم معرفی کرده‌اند. اما امروزه مشاهده می‌شود که همین پروژه‌ها تبدیل به رقبایی بزرگ برای شبکه اتریوم شده‌اند.
حال سؤال اینجاست که آیا پالیگان نیز یک رقیب جدید برای اتریوم است یا واقعا به‌عنوان یک راه‌حل قصد بهبود مقیاس‌پذیری در شبکه را دارد. برای اینکه بدانید نقش واقعی و پشت‌پرده پالیگان چیست، باید ابتدا با کلیات پروژه آن آشنا شوید. سپس می‌توانیم پاسخی درست و منطقی به سؤالی که مطرح کردیم، بدهیم.
امروزه شبکه‌هایی مانند بایننس اسمارت چین یا سولانا در تلاش هستند تا با استفاده از چابکی بالا، ساختار سریع و مقیاس‌پذیری بالاتر خود، بلاکچین اتریوم را از رتبه دوم برترین شبکه‌های دنیای ارزهای دیجیتالی پایین بکشند و جایگاه آن را برای خود تصاحب کنند.
بنابراین این شبکه باید فکری به حال چابکی و سرعت انجام تراکنش‌ها بر بستر خود می‌کرد. این تغییر باید درحالی رخ می‌داد که همچنان تمایل‌ها به خدمات غیرمتمرکز شبکه اتریوم نیز حفظ می‌شد و صدمه‌ای به این جنبه از فعالیت بلاکچین وارد نمی‌شد. به همین دلیل پروژه پالیگان وارد عرصه شد تا به عنوان یک لایه دوم دقیقا بر روی خود شبکه اتریوم این معضل را حل کند.
این پروتکل حل مشکل مقیاس‌پذیری معمولا با نام قبلی خود یعنی MATIC نیز شناخته می‌شود. Polygon اتصال برنامه‌های غیرمتمرکز و سایر بلاکچین‌ها به شبکه اتریوم را از طریق Sidechains امکان‌پذیر می‌کند. هنگام استفاده از این پروتکل لایه دوم بر روی اتریوم، به سرعت می‌توانید معاملات مد نظر خود را ایجاد کنید و انجام دهید. این درحالی است که کارمزد گس اتریوم در این شرایط بسیار ناچیز است و به صفر میل می‌کند.
حالا با این تعاریف کلی و مشاهده نتایج اجرای این پروتکل بر روی شبکه یادشده، می‌توانیم ادعا کنیم که فهمیده‌ایم واقعا هدف اصلی پالیگان چیست. برخلاف پروژه‌های قبلی، پالی گان واقعا یک حلال مشکلات برای اتریوم بوده است و نه صرفا یک رقیب فرصت‌طلب!
این پروژه با نام Matic Network شروع به کار کرد. همانطور که گفتیم، پالیگان به عنوان یک راه‌حل برای بهبود سرعت پایین انجام تراکنش در بلاکچین اتریوم ایجاد شد. توکن پروژه فوق در سال 2019 در بایننس برای اولین بار به فروش رسید. این موضوع دقیقا همزمان با متداول‌شدن عرضه اولیه صرافی یا IEO در میان پروژه‌های جدید بود.
پیشرفت این پروژه در این مدت بسیار سریع بوده است تا جایی که این شبکه در سال 2021 با تغییر نام به پالی گان علاوه بر حل مشکل مقیاس‌پذیری بلاکچین، خود را یک اینترنت بلاکچینی برای شبکه اتریوم می‌داند. همچنین این پروژه در واقع همان اتریوم 2 است که بدون نیاز به انتشار کامل اتریوم 2 که ممکن است سال‌ها به طول بیانجامد، می‌تواند تعداد بی‌شماری از بلاکچین‌ها و برنامه‌های غیرمتمرکز را قادر به استفاده از آن می‌سازد. البته با این تفاوت نسبت به حالت عادی که کارمزد تراکنش‌ها با استفاده از پالی گان بسیار کاهش یافته است. همچنین دیگر لازم نیست تا زمان زیادی برای انجام تراکنش‌ها یا تأیید اعتبار آن‌ها صرف شود.
بسیاری از فعالان عرصه بلاکچین و ارزهای دیجیتالی، اتریوم را تاکنون برنده بزرگ این عرصه دانسته‌اند. به عنوان خانه دیفای (Defi)، اتریوم حمایت و محبوبیت بسیار بالایی در میان سرمایه‌گذاران، توسعه‌دهندگان و سایر کاربران در دنیای ارزهای دیجیتال دارد. اما تجربه استفاده از شبکه اتریوم برای بسیاری از کاربران و فعالان بسیار کند و هزینه‌بر بوده است. برای همین است که بسیاری از فعالان و صاحب‌نظران این حوزه بر این عقیده‌اند که محبوبیت این شبکه به دلیل مزایای اولیه شبکه در ابتدای شروع فعالیت بوده است.
زنجیره‌های جانبی پروژه پالیگان در چنین شرایطی توانسته‌اند تا با دورزدن برخی ویژگی‌ها و نقطه ضعف‌های مهم شبکه یادشده، شرایط مناسبی برای ادامه گسترش و فعالیت بلاکچین اتریوم ایجاد کنند. مثلا مشکل بالابودن کارمزد انجام تراکنش در اتریوم با استفاده از پروژه پالی گان به کلی حل شده است.
استراتژی عملی پالیگان چیست؟ Polygon چگونه عمل می‌کند؟
اگر بخواهیم نگاه دقیق‌تری به پروژه فوق داشته باشیم، باید آن را بیش از یک راه‌حل برای مقیاس‌پذیرکردن اتریوم ببینیم. پروتکل فوق باعث ایجاد یک همبستگی بین اتریوم و بلاکچینهای درگیر و همواره همراه آن شده است. برای بررسی صحت این ادعا کافی است نگاهی به وعده‌هایی که پروژه اتریوم 2 داده است، بیندازیم.
جایی که قرار شده است تا پس از اجرای کامل و رسیدن 100 درصدی به مرحله عملیاتی، ETH 2.0 یک اینترنت برای بلاکچینهای مستقلی به نام شاردها باشد. هر شارد شامل اطلاعات، ویژگی‌ها و کیفیت‌های منحصر به فردی است. در واقع در چنین ساختاری، یک شارد همواره بلاکچین خودش است! اما شاردها همواره تحت پشتیبانی شبکه اتریوم هستند.
البته چشم‌اندازه ترسیم‌شده برای پروژه اتریوم 2 همچنان در به عنوان یک مسیر پرپیچ و خم و دراز دیده می‌شود که همواره توسط توسعه‌دهندگان درحال امتحان، بهبود، تقویت و حرکت برای رسیدن به اجرایی‌شدن کامل است. پروژه پالی گان در شکل قبلی خود که با نام MATIC شناخته می‌شد، فاصله زیاد بین تئوری کاغذ تا اجرای بین پروژه‌های اتریوم 1 و اتریوم 2 را به‌خوبی حس کرد.
امروزه این پروژه برای نزدیک‌ترشدن هرچه بیشتر جهان در آینده به پروژه اتریوم 2، تغییرات را در دو حوزه و بخش اصلی دنبال می‌کند. در قسمت‌های بعدی این دو بخش به تفصیل شرح داده می‌شوند.
بخش اول؛ Polygon Framework
Polygon Framework در واقع راهی است که بلاکچینهای سازگار با اتریوم با استفاده از آن به راحتی با یک کلیک می‌توانند گسترش یابند. بخش اول از پروژه پالی گان به منظور گسترش پروژه و حرکت آن، مجموعه‌ای بزرگ از ماژول‌ها را برای استقرار بلاکچین‌ها همراه با ویژگی‌های حاکمیت، استکینگ و سایر مشخصه‌های مهم آن‌ها ارائه می‌کند.
زمانی که این قسمت از مأموریت بخش اول یعنی استقرار بلاکچین‌ها با ویژگی‌های یادشده به پایان رسید، Polygon Framework تحت عنوان Polygon SDK در دسترس توسعه‌دهندگان قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی هرکسی می‌تواند به راحتی بلاکچین مد نظر خود را مستقر کند. بخش اول از پروژه پالیگان نیز مانند وردپرس (WordPress) برای ساخت وب سایت یا کانوا (Canva) برای طراحی گرافیک، در حال ساخت ابزارهای استقرار بلاکچین برای توده فعالان عرصه بلاکچین و گروه‌های مختلف در آن است.
بخش دوم؛ Polygon Protocol
در بخش اول متوجه شدیم که بلاکچینهای دیگر سازگار با اتریوم یا سایر بلاکچینهای شخصی نیز می‌توانند با استفاده از پروژه پالیگان استقرار یابند. حال سؤال اینجاست که گام بعدی پس از استقرار بلاکچین‌ها در پالیگان چیست؟ چه ابزاری قرار است این شبکه‌ها را متحد یا به یکدیگر متصل کند؟ پاسخ در بخش دوم پروژه یعنی Polygon Protocol است.
Polygon Protocol در واقع وب یا اینترنتی است که بلاکچینهای مختلف ساخته‌شده یا مستقرشده در پالیگان را با یکدیگر و با اتریوم متصل می‌کند. علاوه بر این اتصال، پروتکل پالیگان بلاکچینهای یادشده را قادر می‌کند تا برای امنیت خود از اتریوم استفاده کنند و یا از ماژول‌های امنیتی مخصوص خود استفاده کنند. این موضوع در اختیار بلاکچینهای مستقرشده پالیگان است.
اما نکته اینجاست که استفاده از اتریوم در امنیت شبکه‌های فوق به دلیل دارابودن یک استخر استکینگ بزرگ و غیرمتمرکز که ارزش دارایی‌هایی موجود در آن میلیاردها دلار است، مزیتی بزرگی به حساب می‌آید. بسیاری ادعا می‌کنند که ترکیب بخش اول (Polygon SDK) با بخش دوم (Polygon Protocol) همراه با امنیتی که در شبکه اتریوم وجود دارد، یک راه آسان برای راه‌اندازی و استقرار بلاکچینهای فوق امنیتی و مقیاس‌پذیر است.
ابزار انتقال دارایی به پالی گان چیست؟ چگونه توکن‌های اتریومی خود را به پالیگان منتقل کنیم؟
از آنجا که اتریوم یک پروتکل لایه اول و پالی گان یک پروتکل لایه دوم است، نحوه انتقال دارایی‌ها بر روی این دو، متفاوت از حالت عادی است و نیازمند استفاده از ابزارهایی مخصوص است. پل متیک ابزار اصلی انتقال دارایی‌ها از اتریوم لایه اولی بر روی پالیگان لایه دومی است.
بازارهای دیفای مربوط به ارز دیجیتال پالیگان مانند Aave و Curve، از جمله مواردی هستند که حجم تراکنش‌ها را از روی لایه اول برمی‌دارند و به لایه دوم منتقل می‌کنند. با این کار مقیاس‌پذیری در شبکه افزایش پیدا می‌کند و تجربه کاربری از بلاکچین نیز بهبود خواهد یافت.
حال شاید این سؤال را از خود بپرسید که چگونه می‌توانیم در این برنامه‌های دیفای به عنوان بازارهای اصلی پالیگان حاضر شویم؟ برای این کار کافی است تا توکن‌های استاندارد ERC-20 لایه اول(اتریوم) خود را به توکن لایه دوم (پالیگان) تبدیل کنید. این کار با استفاده از Matic Bridge یا همان پل متیک انجام می‌شود.
بنابراین باید برای انتقال دارایی‌ها از اتریوم به پالی گان، شما باید آن‌ها را در حکم یک معادل توکن ERC-20 که بر روی شبکه پالیگان موجود است، پنهان کنید. پس از این تبدیل دارایی، می‌توانید از آن‌ها در تمامی برنامه‌های متصل به پالیگان به صورت پیوسته و همگن استفاده کنید. با اضافه‌شدن هرچه بیشتر برنامه‌ها و شبکه‌ها به پالی گان، شما می‌توانید کارهای بیشتری در این پروژه انجام دهید.
پل متیک نیاز به پرداخت یک کارمزد تراکنش به صورت مستقیم به لایه اتریوم دارد. این به معنای آن است که پل متیک گران‌تر از حالت کارمزد گس اتریوم عادی است. اما نکته مهم اینجاست که پس از انجام این تراکنش و پرداخت این هزینه گزاف، دارایی شما به پالی گان منتقل می‌شود و آنجا دیگر خبری از کارمزدهای گران‌قیمت گس اتریوم نیست! در پالیگان تراکنش‌ها با کارمزد بسیار ناچیز انجام می‌شوند.
ارز متیک یا پالیگان چیست؟ آنچه باید درباره ارز دیجیتال Matic بدانید!
Polygon MATIC توکن اختصاصی شبکه یادشده است. در واقع توکنی که در میان عموم فعالان بازار با نام ارز پالیگان یا متیک شناخته می‌شود، توکن بومی اکوسیستم پالی گان است. این ارز کاربردهای مختلفی دارد که کاربران بلاکچین اتریوم حتما باید به آن‌ها مسلط باشند. در این قسمت از مقاله، سه کاربرد اصلی توکن یادشده را برای شما معرفی می‌کنیم:
- ارز متیک برای استک‌کردن شبکه پالیگان استفاده می‌شود. استکینگ MATIC شبکه را غیرمتمرکز و ایمن می‌کند. همچنین از این فرآیند تقریبا 18 درصد اسکتینگ APY سود حاصل می‌شود.
- حاکمیت: استکرها و نمایندگان ارز پالیگان یا متیک، در امور حاکمیتی شبکه متیک حق مشارکت دارند. این امور همان‌هایی هستند که جهت شبکه و استراتژی عملکردی نهایی آن را تعیین می‌کنند.
- کارمزدهای Tx: پس از ورود به لایه Polygon، کارمزدهای شبکه در قالب متیک پرداخت می‌شود. این کارمزد در قالب متیک دقیقا به‌جای ETH پرداخت می‌شود. هزینه‌ها و کارمزدهای معاملات در این شبکه به اندازه‌ای کوچک هستند که شبکه متیک به آن‌ها MATIC رایگان می‌دهد تا با آن‌ها کارمزدها پرداخته شوند.
بهترین کیف پول پالیگان چیست؟؛ کیف پول آلفاوالت یک انتخاب مناسب است!
شبکه فوق که با نام متیک نیز شناخته می‌شود، به‌طور مستقل هیچ کیف پول موبایل بومی ندارد. بررسی‌ها نشان داده است که Alphawallet می‌تواند تمام ویژگی‌های یک کیف پول مناسب برای ارز دیجیتال پالیگان یا متیک را داشته باشد. دلیل این موضوع نیز این است که در این کیف پول برخلاف متاماسک (Metamask) که شما باید یک Matic Mainnet RPC سفارشی اضافه کنید، در Alphawallet به شکل پیش‌فرض شبکه پالیگان فعال شده است.
جمع‌بندی؛ پالیگان پتانسیل رقیب شدن برای اتریوم را دارد!
آینده ارز پالیگان می‌تواند به عوامل زیادی بستگی داشته باشد. یکی از این عوامل شاید گسترش و رواج هرچه بیشتر این شبکه برای استفاده در زمینه‌های مختلف است. به عنوان مثال، امروزه شبکه پالیگان برای ایجاد NFT و فروش آن استفاده می‌شود. زیرا در مقایسه با اتریوم، هزینه‌ها و کارمزدهای دریافتی برای ایجاد توکن‌های مثلی در این شبکه بسیار کم است.
در کنار این موضوع باید موارد دیگری را هم در نظر داشته باشیم. اگر این شبکه اراده کند که مانند سایر راه‌حل‌های ارائه‌شده برای اتریوم از این شبکه جدا شود و به رقیبی برای آن تبدیل شود، وضعیت آن متفاوت خواهد شد. زیرا در آن صورت دیگر پشتیبانی اتریوم در کار نخواهد بود و پالیگان نیز باید مانند پولکادات و کاردانو سیاست‌های خود را به صورت مستقل برای حضور در بازار پیش ببرد. تمامی عوامل و احتمالات یادشده می‌توانند نقش بزرگی در پاسخ به سؤال آینده ارز دیجیتال پالیگان چیست، داشته باشند.
اما واقعیت امروز این است که امروزه میلیاردها دلار از سرمایه‌های هنگفت حوزه بلاکچین و ارزهای دیجیتالی، از طریق نام‌های بزرگی در دیفای به پالیگان متصل شده‌اند. همین موضوع تاحد زیادی توانسته است تا روی قیمت ارز پالیگان تأثیرگذار باشد. کشش سرمایه‌های هنگفت به سمت پروژه یادشده، خود پتانسیل زیادی به آن برای تبدیل‌شدن به یک رقیب بزرگ برای اتریوم داده است.
اما شواهد فعلی هیچ نشانه‌ای از تلاش این شبکه برای رقابت با اتریوم یا استقلال از آن ندارد. حتی امروزه بسیاری تصور می‌کنند که پروتکل پالی گان در حال کمک به اتریوم برای نابودکردن و حذف بسیاری دیگر از بلاکچین‌ها است. شاید کاهش موانع مالی و سرمایه‌ای برای افرادی که مشتاق به فعالیت در شبکه اتریوم هستند، بخشی از کمک Polygon به اتریوم در حذف سایر بلاکچین‌ها به‌نظر بیاید. این امر در نهایت می‌تواند منجر به افزایش اعتبار و کشش اتریوم در میان توسعه‌دهندگان و فعالان بازار شود که می‌تواند عاملی برای کاهش انگیزه کارکردن آن‌ها در سایر بلاکچین‌ها باشد.