اگر از علاقمندان به کسب درآمد از ارزهای دیجیتال هستید حتما اصطلاح استیک کردن را شنیده‌اید. ارزهای دیجیتال زیادی هستند که بدون هیچ زحمتی و فقط در ازای سهام‌گذاری به شما سود می‌دهند. استیکینگ روش‌های مختلفی دارد و هر پلتفرم با استراتژی خاصی کاربران را برای سهام‌گذاری دارایی‌هایشان در آن پلتفرم تشویق می‌کند. یکی از روش‌ها استخر استیکینگ است. این استخرها برای جمع کردن دارایی کاربرانی که قصد سهام‌گذاری در یک پلتفرم دارند، ایجاد می‌شوند.
هر کاربر در ازای سهامی که با ما در این مطلب داموند مگ همراه باشید تا مروری جامع بر این مفهوم داشته باشیم و ببیینم که استخر استیک چگونه کار می‌کند.
استیک چیست؟
از سال 2017، بیشتر سرمایه گذاران ارزهای دیجیتال با اصطلاح ماینینگ آشنا شده‌اند. ماینینگ به بیان ساده، تایید تراکنش‌های بلاکچین و ثبت تراکنش‌ها در یک بلاک جدید است که ماینر در ازای این کار پاداش دریافت می‌کند. این یک فرایند اجماع است که به قدرت پردازش زیادی نیاز دارد. استخراج باعث افزایش هزینه‌های انرژی می‌شود، زیرا برای تأمین قدرت پردازش مورد نیاز به سخت‌افزارهای قدرتمندی نیاز است و چچنین دستگاه‌هایی مصرف برق زیادی دارند. استیک رویکرد متفاوتی برای تایید تراکنش‌های بلاکچین است. شرکت کنندگان نیازی به اثبات تراکنش از طریق قدرت محاسباتی دستگاهشان ندارند، بلکه از سرمایه‌شان استفاده می‌کنند تا تراکنش را تایید کنند و سود حاصل از تراکنش‌هایی که تایید می‌کنند را بگیرند.
در فرایند استیکینگ سرمایه‌گذاری که 1 درصد از کل کوین‌ها را در اختیار دارد، می‌تواند 1 درصد از معاملات را نیز تأیید کند. با این رویکرد می‌توان درآمدی کاملاً غیرفعال ایجاد کرد. با این حال، فرایند استیک برای هر کوینی امکان پذیر نیست. به عنوان مثال، بیت کوین بر اساس الگوریتم اثبات کار فعالیت می‌کند و از staking پشتیبانی نمیکند. اتریوم هم در حال حاضر از اثبات کار و ماینینگ استفاده می‌کند، اما قرار است با راه‌اندازی نسخه دوم بلاکچین خود در سال ۲۰۲۲، به سراغ استفاده از سهام‌گذاری برای تایید توکن‌هایش برود.
استخر استیک چیست؟
استخر استیک شامل دارایی گروهی از افراد هستند که توکن‌های خود را جمع می‌کنند و آنها را در یک آدرس خاص قفل می‌کنند. دارایی آنها روی هم سهم بیشتری از بلاکچین را شامل می‌شود، در نتیجه شانس انتخاب برای تایید یک تراکنش و دریافت پاداش بلاک افزایش پیدا می‌کند. استخر استیک یک درصد بازده سالانه (APY) دریافت می‌کند و اعضای آن این سود را بین خودشان تقسیم می‌کنند.
توکن‌های قفل شده با توسعه و امنیت بلاکچین مرتبط هستند. در مقابل، از طریق اپراتور استخر استیک درصدی از پاداش را بر اساس تعداد توکن‌های قفل شده در هر بار تأیید بلوک جدید به شرکت‌کنندگان ارائه می‌کند. استخرهای استیک ابزاری عالی برای سرمایه‌گذارانی هستند که می‌خواهند در فعالیت‌های یک پروژه ارز دیجیتال شرکت کنند، اما سرمایه فراوانی ندارند.
ولیدیتور چیست؟
ولیدیتور چیزی بیش از یک سرور در یک اکوسیستم غیرمتمرکز نیست. با این حال، یک گره اصلی می‌تواند وظایف بیشتری را نسبت به یک نود کلاسیک انجام دهد، مانند:
- پردازش معاملات محرمانه و ناشناس
- پردازش تراکنش‌های فوری
- اجرای وظایف حاکمیتی
- داشتن حق رای
با وجود این صلاحیت‌های مختلف، وظایف ولیدیتور در سیستم‌های فردی متفاوت است. اگر می‌خواهید یک ولیدیتور باشید، باید مقدار بیشتری در ارز دیجیتال مربوطه سرمایه‌گذاری کنید. از نظر مالی، ولیدیتور شدن صرفه اقتصادی دارد. برای کارهای اضافی که این کامپیوترها انجام می‌دهند، پاداش‌های منظمی وجود دارد. با این حال، سطح و مقدار پاداش بسته به پلتفرم متفاوت است. گاهی نیز ممکن است راه اندازی آن ریسک‌های عملیاتی به دنبال داشته باشد. البته باید توجه داشته باشید که در هر شبکه بلاکچین ریسک‌های متفاوتی وجود دارد که ممکن است روی درصد پاداش ولیدیتور اثر بگذارد.
استخر استیک چگونه کار می‌کند؟
چندین ذینفع در یک استخر استیک گرد هم می‌آیند تا سرمایه خود را جمع کنند و در نتیجه شانس دریافت پاداش را افزایش دهند. اساساً، این رویکرد شبیه به رویکرد استخرهای استخراج است. با این حال، در این مورد، اعضا قدرت محاسباتی خود را جمع آوری نمی‌کنند.
بنابراین استخرهای استیک فقط در بلاکچین با الگوریتم گواه اثبات سهام در دسترس هستند. با این حال، استثنائاتی نیز وجود دارد که در آن بلاکچین‌های بدون سیستم PoS بومی، از طریق تطبیق پروتکل، امکان استفاده از استخرها را به دست می‌آورند.
مثلا یک اپراتور مدیریت یک استخر استیک را بر عهده می‌گیرد. شناخته شده‌ترین اپراتور استخر استکینگ GetNode است. اگر می‌خواهید در GetNode سهم داشته باشید، باید کوین‌های خود را در یک کیف پول مربوطه ذخیره کنید تا در فرآیند استیک شرکت کنید. سایر اپراتورها گاهی اوقات نیاز دارند که کوین‌ها یا توکن‌ها را در کیف پول شخص ثالث ذخیره کنند. این موضوع تاحدی ریسک‌های امنیتی به همراه دارد.
اگرچه احتمال بیشتری برای ثبت موفقیت آمیز یک بلاک در استخر استیک دارید، اما پاداش پرداخت شده به شما در این روش تا حدودی کمتر است. پاداش بین همه شرکت کنندگان در استخر تقسیم می‌شود. علاوه بر این، اپراتورهای استخر باید برای تامین هزینه‌های خود بخش بیشتری از پاداش را دریافت کنند. با این وجود، استخری مانند GetNode راهی عالی برای ایجاد درآمد غیرفعال از ارزهای دیجیتال است.
انتخاب یک استخر استیک
استخرهای استیکینگ راهی برای استیک محسوب می‌شود که راحت‌تر از راه اندازی یک نود ولیدیتور است. این استخرها می‌توانند خصوصی یا عمومی باشد. استخرهای عمومی معمولا در صرافی‌های ارز دیجیتال فعالیت می‌کنند. کاربرانی که قصد استیک دارایی‌هایشان را دارند، می‌توانند در استخرهای مختلفی سهام‌گذاری کنند. بهترین گزینه همیشه پرسودترین استخر نیست؛ انتخاب یک استخر استیک به عوامل مختلفی بستگی دارد:
- کارمزد و کمیسیون
- مدت‌زمان دوره‌های قفل کردن
- نرخ درصد سالانه (APR)
- نوع صرافی‌ها یا استخر خصوصی
در ادامه درباره هرکدام از این عوامل توضیحات مختصری ارائه می‌دهیم.
حق عضویت و کمیسیون
کارمزدهایی که قرار است برای استیک گرفته شود، متفاوت هستند، اما معمولاً حدود 5 درصد از مبلغ تراکنش به عنوان کارمزد دریافت می‌شود. سرمایه گذاران باید دستورالعمل و داکیومنت‌های هر استخر را بخوانند تا ببینند اپراتور استخر برای نگهداری از آن چقدر هزینه می‌گیرد زیرا این کارمزدها و کمیسیون‌های پلتفرم باعث کاهش سود می‌شود.
دوره‌های زمانی قفل کردن کوین یا توکن
استخرهای استیک دوره‌های قفل کردن متفاوتی دارند. در این دوره زمانی کاربر نمی‌تواند به ارز دیجیتال خود دسترسی داشته باشد. این دوره برای کسانی که ارز دیجیتال مورد نظر خود را انتخاب کرده و به عملکرد درازمدت آن ایمان دارد، اهمیتی نخواهد داشت. با این حال، دوره‌های قفل شدن برای کسانی که ممکن است در لحظه نیاز به دسترسی به توکن‌های خود داشته باشند، امری بسیار مهم است. در بازارهای ریزشی این مسئله اهمیت بیشتری پیدا می‌کند.
نرخ درصدی سود سالانه
APR یا نرخ درصدی سود سالیانه می‌تواند به شدت در نوسان باشد و ممکن است از 15٪ شروع شود و تا 150٪ ادامه داشته باشد. سرمایه‌گذارانی که به‌صورت انفرادی استیک می‌کنند، پاداش‌های بیشتری نسبت به سرمایه‌گذاران استخر استیک دریافت می‌کنند، زیرا پاداش‌ها بین سرمایه‌گذاران متعدد تقسیم می‌شود. علاوه بر این، استخرهای خصوصی ممکن است APR بالاتری نسبت به صرافی‌ها ارائه دهند. گذشته از تممام این موارد، ولیدیتور شدن بهتر از پیوستن به یک استخر است و سود بیشتری برای کاربر به دنبال دارد. اگر سرمایه گذاران می‌خواهند بهترین بازده ممکن را داشته باشند، باید نرخ درصدی سود سالانه استخر استیک را نیز در نظر بگیرند.
استخر خصوصی
اپراتورهای استخر استیک پیشنهادهای متفاوتی را برای جلب نظر ذینفعان بالقوه ارائه می‌دهند. استخرهای خصوصی ممکن است بازده سالانه بالاتری را ارائه دهند. با این حال، آنها می‌توانند ریسک بیشتری نسبت به سرمایه گذاری در بازار ارزهای دیجیتال داشته باشند، به خصوص اگر استخر خصوصی جدید و بدون سابقه عملکرد باشد.
صرافی‌های شناخته‌شده‌تر بسته به سابقه عملکردشان، می‌توانند امنیت و مزایای بهتری برای استیک توکن‌ها و کوین‌های مختلف ارائه دهند. در مجموع، سرمایه گذاری از طریق یک صرافی جایگزین خوبی برای کسانی است که خودشان امکان راه اندازی ولیدیتور را ندارند.
معایب استخر استیک
اول از همه، ما باید هم اپراتور استخر انتخاب شده و هم بلاکچینی را که قرار است در آن استیک انجام دهیم را به طور عمیق تجزیه و تحلیل کنیم؛ تنها در این صورت است که می توانیم به مزیت‌ها و معایب آن پی ببریم.
با قفل کردن توکن‌ها در این استخرها، کاربران کنترل توکن‌های خود را از دست می‌دهند. این کار همیشه خطرناک نیست اما دیگر نمی‌توانید تا یک مدت مشخص آن را بفروشید. از این نظر، همیشه توصیه می‌شود که استخرهایی را انتخاب کنید که به کاربران امکان مشارکت در فرآیند و تصمیم‌گیری را می‌دهد تا از ایجاد «کارتل‌های» استخری که استیک را انحصار می‌کنند و می‌توانند تراکنش‌ها را دستکاری کنند، اجتناب شود.
از سوی دیگر، پاداش استخرها کمتر از پاداش‌هایی است که توسط کسانی که مستقیماً توکن‌های خود را قفل می‌کنند، دریافت می‌کنند، زیرا این پلتفرم‌ها باید سود را بین همه شرکت‌کنندگان تقسیم کرده و کمیسیون‌ها و هزینه‌هایی که معمولا اعمال می‌شود را بپردازند.
کدام کوین‌ها برای استیک مناسب هستند؟
بلاکچین‌های متعددی وجود دارند که مبتنی بر الگوریتم گواه اثبات سهام کرا می‌کنند و امکان استیک در آنها وجود دارد. با این وجود، هر کوینی برای استیک مناسب نیست. کوین‌هایی که ثبات قیمت و حجم معاملات بالا دارند برای استیک مناسب‌تر هستند. علاوه بر این، اکوسیستم‌ها و کوین‌ها باید همیشه قبل از استیک کمی دقیق‌تر بررسی شوند تا نقاط ضعف یا حباب‌های قیمت احتمالی آنها شناسایی شوند. در فرایند استیک باید از کوین‌هایی که نوسان‌های شدید یا حباب قیمتی دارند، دوری کنید چرا که به سرعت دچار ریزش قیمت می‌شوند. از کوین‌هایی که خاصیت تورمی دارند نیز دوری کنید، زیرا افزایش تعداد کوین‌های جدید منجر به کاهش ارزش سرمایه شما می‌شود.
در حال حاضر پروژه هایی وجود دارد که برای استکینگ بسیار جالب هستند. یکی از این پروژه‌ها Dash است که مبتنی بر بلاکیچین با همین نام است و اولین بلاکچینی بود که استیک را معرفی کرد. بازده سود استیک ارزهای دیجیتال با مارکت بالا معمولاً زیاد نیست، اما نسبتاً ایمن است.
تزوس نیز یکی دیگر از این ارزهای دیجیتال است که امکان استیک به شما می‌دهد. سولانا نیز چنین ویژگی دارد. کاردانو با بازده فعلی بیش از 10٪، نیز می‌تواند گزینه جالبی باشد. با یک جستجوی ساده در اینترنت می‌توانید لیستی از ارزهای دیجیتال که سود مناسبی برای استیک دارند را پیدا کنید و با بررسی آنها بهترین ارز دیجیتال برای سهام‌گذاری را انتخاب کنید. داموند هیچ پیشنهادی مبتنی بر سرمایه‌گذاری و خرید و فروش هیچ ارز دیجیتال ارائه نمی‌دهد و اطلاعاتی که در این مقاله مطالعه می‌کنید، صرفا برای اطلاعات عمومی شما ارائه شده است.
ریسک‌های استفاده از استخر استیک
پیوستن به یک استخر استیک می‌تواند ریسک‌هایی نیز به دنبال داشته باشد. قبل از سرمایه گذاری، نکاتی وجود دارد که باید در نظر بگیرید. این خطرات شامل نوسان قیمت، دوره‌های قفل، مسائل مربوط به نگهداری و نقض امنیت است.
با نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال، قیمت توکن‌هایی استیک شده هم نوسان خواهد داشت. اگر از استخری استفاده می‌کنید که از شما می‌خواهد توکن‌هایتان را برای مدت طولانی قفل کنید، ریسک این کار را در نظر داشته باشید. اگر عادت دارید به سرعت از بازار ریزشی خارج شوید، تماشای کاهش قیمت‌ها بدون اینکه امکان فروش توکن‌هایتان را داشته باشید، دردناک خواهد بود.
علاوه بر این، واگذاری توکن‌های خود به شخص ثالث نگرانی دیگری نیز به دنبال دارد. صرافی‌ها ممکن است هک شوند و اپراتورهای استخر خصوصی ممکن است با سرمایه‌شان فرار کنند.
ریسک دیگری نیز به هنگام استفاده از استیک وجود دارد. اگر ولیدیتور، پول استخر را به هر دلیلی به خطر بیندازد، ذینفعان می‌توانند بخشی یا تمام ارز دیجیتال خود را به دلیل عملکرد نادرست استخر از دست بدهند. پولی که هر نود ولیدیتور سهام‌گذاری می‌کند، به عنوان تضمینی برای عملکرد صحیح آن است. بنابراین اگر عملکرد نود صحیح نباشد، پول قفل شده به عنوان جریمه برداشت می‌شود. اگر نود ولیدیتور نماینده‌ای از چند سرمایه‌گذار بوده باشد، دارایی همه آنها از دست می‌رود.
ملاحظات استفاده از استخر استیک
به دلیل خطرات فوق، بررسی دقیق استخرهای سهام‌گذاری لازم است. سرمایه‌گذاران می‌خواهند استخرهای استیکینگ ارز دیجیتال با سابقه اثبات شده را انتخاب کنند. استخرهای استیک خصوصی ممکن است APY بالاتری نسبت به برخی صرافی‌های ارزهای دیجیتال قابل توجه ارائه دهند، اما ریسک بیشتری دارند. بنابراین همیشه این این مسئله را مدنظر داشته باشید.
علاوه بر این، کسانی که کوین دارند باید به دنبال استخرهایی باشند که اپراتورهای آن به طور منظم سرمایه‌گذاران را در مورد عملکرد خود به‌روز می‌کنند. به دنبال یک استخر با فرآیند مالی شفاف باشید، نه استخری که در عملکردش در هاله‌ای از ابهام باشد.
در نهایت، برخی از سرمایه گذاران برای جلوگیری از کاهش بیشتر پاداش‌ها با گذشت زمان، استخرهایی را ترجیح می‌دهند که دارای سرمایه‌گذاران کمتری باشند. این مسئله باعث می‌شود که سود شمایی که در استخر هستید تغییر کند و گاهی بالا برود و گاهی نیز پایین بیاید.
سخن پایانی
در این مطلب نگاهی به استخر استیک انداختیم و دیدیم که استخر استیک چیست و چگونه می‌توان از این روش در ارزهای دیجیتال کسب درآمد کرد. واضح است که کسب درآمد از استخر استیک برای همه ارزهای دیجیتال ممکن نیست. بین تعداد باقیمانده هم تعداد کمی برای استیک مناسب هستند. حتما پیش از استیک، در مورد این ارز تحقیقات خود را انجام دهید چون که استیک کردن از طریق استخر نیز ریسک‌هایی به همراه دارد. اگر این مسئله را در نظر نگیرید ممکن است که ارزش ارز دیجیتالی که انتخاب کرده‌اید سقوط کند و پول‌هایتان از دست برود. مطالعه را هیچگاه فراموش نکنید!
سوالات متداول
استخر استیک چیست؟
مجموعه افرادی که توکن‌های خود را برای فرآیند ثبت بلاک در شبکه قفل می‌کنند را تا سود بیشتری دریافت کنند. این مشارکت بین افراد استخر را تشکیل می‌دهد.
اسفاده از استخر استیک چقدر سود دارد؟
بازده استخر استیک بسیار پرنوسان است. شبکه‌های دارای ویژگی استیک که حجم معاملات بالایی دارند بازدهی نسبتاً کمی دارند، در حالی که پروژه‌های کوچک‌تر و کمتر شناخته‌شده با بازدهی بالا کاربران خود را جذب می‌کنند.
آیا استفاده از استخر استیک خطر دارد؟
کاهش قیمت ارز دیجیتال استیک شده مهم‌ترین خطر است و مشکلات امنیتی نیز وجود دارد.