تقریبا تمامی بلاک چین‌های ارز دیجیتال امروزی، برای کار کردن نیازمند توکن بومی (Native Token) هستند. منظور از توکن بومی، رمزارزی است که از آن برای پاداش دادن به مشارکت‌کنندگان در پروژه و ارائه سرویس‌های مختلف به کاربران آن پروژه استفاده می‌شود. البته، با این حال، توکنهای بومی نوسانات قیمتی بسیار زیادی دارند و همین موضوع سبب ناپایداری پروژه‌های ارز دیجیتال می‌شود. پروژه یونیفای پروتکل (Unifi Protocol) با هدف حل این مشکل راه‌اندازی شده است.
آیا یک پروژه بلاک چینی می‌تواند بدون توکن بومی کار کند؟ توسعه‌دهندگان یونیفای با ایده‌ای خلاقانه و جایگزینی توکن بومی با یک استیبل کوین (Stablecoin)، اثبات کرده‌اند که چنین چیزی امکان‌پذیر است و با این کار می‌توان پایداری را به اقتصاد بلاک چین تزریق کرد. استیبل کوین‌ها رمزارزهایی هستند که با پشتوانه یک دارایی فیزیکی و پایدار مثل دلار آمریکا یا طلا صادر می‌شوند و بنابراین، قیمت آن‌ها به قیمت آن دارایی مطمئن، گره خورده و بسیار پایدار است.
در مقاله پیش رو می‌خواهیم پروژه بلاک چین بدون توکن بومی پروتکل یونیفای را برای شما مخاطبان گرامی داموند به طور کامل معرفی کنیم. البته، پیش از پرداختن به این موضوع، بد نیست که مروری بر دو مفهوم توکن بومی و استیبل کوین داشته باشیم. با ما همراه باشید.
توکن بومی چیست؟
اگر هر بلاک چین را یک اکوسیستم مالی یا سیستم مالی مجزا (مثل یک کشور) بدانیم، می‌توان توکن بومی را به پول رایج آن بلاک چین تشبیه کنیم. در واقع، بلاک چین‌های ارز دیجیتال، توکن بومی را برای انتقال ارزش در سیستم اقتصادی خود، صادر می‌کنند. توکنهای بومی کاربردهای زیادی در بلاک چین‌ها دارند که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پرداخت کارمزد تراکنش‌ها بر بستر بلاک چین
- پرداخت پاداش به مشارکت‌کنندگان در شبکه (مثل ماینرها)
- پرداخت کارمزد خدمات بلاک چین
- سپرده‌گذاری و دریافت بهره
- جمع‌آوری سرمایه برای پیشبرد پروژه با فروش توکن بومی به سرمایه‌گذاران
- و …
برای مثال، توکن بومی بر بستر بلاک چین بیت کوین، توکن BTC است که از آن برای پرداخت پاداش به ماینرها در ازای تأیید تراکنش‌ها و پرداخت کارمزدهای تراکنش‌ها در شبکه بلاک چین بیت کوین استفاده می‌شود. بلاک چین اتریوم نیز دارای توکن بومی ETH است که نقش‌هایی مشابه BTC در بلاک چین بیت کوین، ولی در بلاک چین اتریوم دارد.
تقریبا تمامی بلاک چین‌های ارز دیجیتال امروزی دارای توکن بومی هستند. البته، هر پروژه می‌تواند به غیر توکن بومی، توکنهای دیگری مثل توکنهای کاربردی (برای ارائه خدمات بلاک چینی مختلف) و توکنهای حاکمیتی (برای ایفای نقش در حاکمیت غیر متمرکز پروژه) صادر کند. با این حال، اقتصاد توکنی هر پروژه بلاک چینی توسط توکن بومی می‌چرخد.
همانطور که در مقدمه این مقاله گفتیم، توکنهای بومی پروژه‌ها، تحت شدیدترین نوسانات قیمتی قرار دارند و همین موضوع سبب ناپایداری اقتصادی پروژه‌های بلاک چینی می‌شود. بنابراین، در یونیفای پروتکل، توکن بومی با یک استیبل کوین جایگزین شده است اما استیبل کوین دقیقا چیست؟
استیبل کوین چیست؟
استیبل کوین‌ها، رمزارزهایی با پشوانه هستند که قیمت آن‌ها به یک دارایی فیزیکی و دارای ثبات قیمتی بالا، گره خورده است.
برای مثال، استیبل کوین پکس دلار (Pax Dollar) را در نظر بگیرید. شرکت صادرکننده این استیبل کوین، یعنی شرکت پکسوس تراست، به ازای صدور هر توکن USDP، یک دلار ذخیره می‌کند که نقش پشتوانه آن توکن را دارد.
همین شرکت، استیبل کوین دیگری به نام پکس گلد (Pax Gold) صادر می‌کند که به ازای صدور هر توکن آن، یک انس طلا ذخیره می‌کند. بنابراین، قیمت هر USDP برابر با یک دلار آمریکا و قیمت هر پکس دلار، برابر با یک انس طلا است.
البته، نوع دیگری از استیبل کوین‌ها به نام استیبل کوین الگوریتمی (Algorithmic Stablecoin) وجود دارد که با قیمت آن‌ها با ایجاد تعادل بین دو فرایند صدور و سوزاندن توکن‌ها، ثابت باقی می‌ماند.
یونیفای پروتکل چیست؟
Unifi Protocol یک سازمان مستقل غیر متمرکز (Decentralized Autonomous Organization) است که با توکن حاکمیتی $UNFI کار می‌کند. این DAO از راه مشارکت با بایننس لانچ پول (Binance Launch Pool)، صرافی پنکیک سواپ (PancakeSwap) و دیگر پلتفرم‌های مطرح در اکوسیستم کریپتو، خودش را به فعالان بازار ارزهای دیجیتال و دیفای معرفی می‌کند.
این سازمان مستقل غیر متمرکز دارای نوعی پلتفرم قرارداد هوشمند است که با فراهم آوردن پرکاربردترین عناصر سازنده اپلیکیشن‌ّهای دیفای، امکان ساخت آسان محصولات دیفای مخصوص بلاک چین‌های مختلف را برای توسعه‌دهندگان فراهم می‌آورد. این بلاک چین لایه دوم که در ابتدا بر بستر اتریوم توسعه یافته است، اکنون نسخه‌هایی بر بستر بلاک چین‌های بایننس اسمارت چین، هارمونی، آنتولوژی، ترون، پالیگان، IoTeX و بیت تورنت دارد.
مروری بر سابقه و تاریخچه Unifi Protocol
با اینکه یونیفای پروتکل در نوامبر ۲۰۲۰ توسعه پیدا کرد اما ایده آن چند سال پیش از آن و زمانی که جولیون باربون (Juliun Barbon) پروژه SesameSeed و رمزارز SEED را در آوریل ۲۰۱۸ راه‌اندازی کرد، شکل گرفت.
تیم توسعه‌دهنده SesameSeed، شامل کرک وی (Kerk Wei) و دنیل بلانکو (Daniel Blanco)، پیش از اینکه تصمیمی برای توسعه اکوسیستمی بگیرند که پرکاربردترین عناصر مورد استفاده در ساخت محصولات دیفای قابل استفاده در بلاک چین‌های مختلف (Multi-chain DeFi Products) را یکجا عرضه کند، SesameSeed را به صورت یک کامیونیتی استیکینگ برای رمزارزهای مختلف، ساختند و سپس، در سال ۲۰۲۰، یونیفای پروتکل را راه‌اندازی کردند.
این تیم، با استفاده از پلتفرم Unifi Protocol مجموعه‌ای از محصولات دیفای غیر متمرکز، تعامل‌پذیر و قابل استفاده در بلاک چین‌های مختلف را توسعه دادند که امکان استفاده حداکثری از قابلیت‌های اکوسیستم دیفای را برای کاربران فراهم می‌آوردند. در حال حاضر، uBridge و uStake، دو مورد از مهم‌ترین محصولات توسعه یافته توسط این پروژه هستند که در ادامه، آن‌ها را به شما مخاطبان گرامی مجله صرافی داموند معرفی می‌کنیم. همچنان با ما همراه باشید.
توکن یونیفای پروتکل چیست؟
جالب است بدانید که Unifi Protocol، توکن بومی ندارد و به جای آن با دو توکن به نام‌های UNFI و UP کار می‌کند که در زیر، هر کدام از این توکن‌ها را به طور کامل توضیح داده‌ایم.
معرفی توکن UNFI
UNFI یک توکن حاکمیتی چند-زنجیره‌ای یا مالتی-چین (Multi-chain) است که از آن برای حاکمیت DAO یونیفای پروتکل استفاده می‌شود. این توکن، نقش مهمی در اقتصاد توکنی پروژه بر عهده دارد و اکثر صرافی‌های مهم ارز دیجیتال، آن را عرضه می‌کنند.
دارندگان توکن UNFI در بلاک چین‌های اتریوم، اسمارت چین بایننس، پالیگان، فاتنتوم، آوالانچ یا هارمونی می‌توانند در رأی‌گیری‌ها برای تأیید یا رد پروپوزال‌های حاکمیتی DAO این پروژه، مشارکت داشته باشند.
گذشته از این، می‌توان UNFI را سپرده‌گذاری کرد و بهره قابل توجهی گرفت. در حال حاضر، امکان استیکینگ این توکن فقط بر بستر اتریوم وجود دارد اما توسعه‌دهندگان یونیفای پروتکل می‌خواهند این امکان را بر بستر بلاک چین‌های دیگر نیز فراهم آورند.
معرفی توکن UP
UP توکن کاربردی یونیفای پروتکل است. این توکن، توسط یک توکن پایه (توکن نیتیو بلاک چین تحت پشتیبانی) مینت و حمایت می‌شود. یک قرارداد هوشمند، این توکن را مدیریت می‌کند. این قرارداد هوشمند از ۵ درصد کارمزدهای معاملاتی به دست آمده از بلاک چین‌های تحت پشتیبانی، برای مینت کردن توکن UP استفاده می‌کند.
هر چه کارمزدهای معاملاتی بیشتری جمع شود، ارزش وثیقه افزایش پیدا می‌کند. بنابراین، زمانی که این توکن به توکن پایه تبدیل شود، ارزش آن بیشتر خواهد شد و به همین دلیل آن را UP نامگذاری کرده‌اند.
مبلغ وثیقه برای مینت شدن UP و نام وثیقه، از بلاک چینی به بلاک چین دیگر، تفاوت دارد. برای مثال، مبلغ بازپرداخت UP در بلاک چین اتریوم، UPeth نامیده می‌شود.
در هر زمانی می‌توان توکنهای UP را به توکن‌ها پایه تبدیل کرد اما هر چقدر زمان نگهداری توکنهای UP بیشتر باشد، می‌توان آن‌ها را با توکنهای پایه بیشتری معاوضه کرد.
پیش از این، کارمزد معاملاتی ۵ درصدی، تنها روش افزایش ارزش وثیقه UP بود. با این حال، پس از تغییراتی در این توکن و معرفی UP v2، پنج روش جدید برای افزایش ارزش وثیقه این توکن، معرفی شد که شامل مینت کردن عمومی مستقیم (Direct Public Minting)، پاداش‌های استیکینگ، پاداش‌های استخر لیکوئیدیتی، سودهای آربیتاژ و فرایند وثیقه‌گذاری (Bonding) توکن UP هستند.
Unifi Protocol چه خدماتی ارائه می دهد؟
یونیفای پروتکل دارای محصولات بلاک چینی مختلفی است که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
uBridge
این محصول، نوعی پل مولتی-چین است که امکان پل زدن بین بلاک چین‌های مختلف را فراهم می‌آورد. uBridge تفاوت بزرگی با دیگر پل‌ها دارد که استفاده نکردن از توکنهای Wrapped است. این در حالی است که محصولات مشابه، برای پل زدن بین بلاک چین‌های بیت کوین و اتریوم، توکنهای Wrapped صادر می‌کنند.
اگر از بلاک چین uBridge برای پل زدن بین بلاک چین‌های مختلف استفاده کنید، فقط به توکنهای UNFI نیاز خواهید داشت. همچنین، اگر بخواهید از اتریوم به دیگر بلاک چین‌های تحت پشتیبانی یونیفای پروتکل پل بزنید، هیچ کارمزدی پرداخت نمی‌کنید.
uStake
این محصول، اکوسیستم ترکیبی یونیفای پروتکل است که می‌توان آن را اولین پروتکل دیفای یکپارچه با استیکینگ گره‌ای بلاک چین اثبات سهام (PoS) دانست و هر چه بلاک چین‌های بیشتری به استفاده از الگوریتم اجماع PoS روی می‌آورند، اهمیت این محصول نیز بیشتر می‌شود.
اگر از این ابزار برای استیکینگ توکنهای خود استفاده کنید، بلاک چین‌های تحت پشتیبانی Unifi Protocol به صورت توکن‌ّهای UP به شما پاداش خواهند داد.
DARBi
محصول بلاک چینی دیگر یونیفای پروتکل، DARBi نام دارد که ارائه‌دهنده خدماتی به شرکت‌های خصوصی است که کاربران آن‌ها از طریق آربیتاژهای غیر متمرکز در دیفای مشارکت دارند.
مشتریان می‌توانند با استفاده از استخرهای لیکوئیدیتی DARBi، کنترل منحصر به فردی روی پوزیشن‌ّهای آربیتاژ خود داشته باشند که چنین امکانی در استخرهای عمومی وجود ندارد. این مقابله استراتژیک با نوسانات قیمتی ارزهای دیجیتال، حاشیه امنیت دارایی‌های مشتریان را افزایش می‌دهد و بازدهی سرمایه‌گذاری آن‌ها را قابل پیشبینی‌تر و مطمئن‌تر می‌کند.
چه آینده ای در انتظار یونیفای پروتکل است؟
هدف Unifi Protocol افزایش پذیرش همگانی صنعت بلاک چین و ارزهای دیجیتال با ایجاد کاربردهای مختلف برای ای صنعت است.
با اینکه توکن UNFI در نوامبر ۲۰۲۰ تنها ۳.۹۸ دلار قیمت داشت اما ظرف چند ماه به شدت افزایش قیمت داشت و ارزش آن در اول مارس ۲۰۲۱ به بیش از ۴۳ دلار رسید. در ماه‌های بعد، قیمت این رمزارز همراه با روند کلی بازار ارزهای دیجیتال، شروع به اصلاح کرد و پایین‌ترین قیمت آن مربوط به ماه می ۲۰۲۲ با ارزش ۱.۳۶ دلار است.
قیمت UNFI در ۸ ژوئن ۲۰۲۲ با افزایشی ناگهانی به بالای ۲۳ دلار رسید ولی چند روز بعد، دوباره تا ۱۰ دلار عقب نشینی کرد و از آن زمان تا زمان نوشته شدن این مقاله در تاریخ ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۲، همواره بین ۷ و ۱۳ دلار، نوسان داشته است.
متخصصان بازار ارزهای دیجیتال بر این باور هستند که سرمایه‌گذاری روی UNFI برای سال آینده، ایده خوبی نیست. با این حال، بعضی پیشبینی‌ها حاکی از افزایش قیمت این رمزارز تا ۲۰ دلار تا انتهای سال ۲۰۲۲ هستند. همچنین، انتظار می‌رود که قیمت این ارز دیجیتال در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ به ۲۲ تا ۲۷ دلار برسد.
با اینکه ایده پروژه یونیفای پروتکل بسیار منحصر به فرد و جالب به نظر می‌رسد اما نوسانات قیمتی UNFI نشان می‌هد که این پروژه هنوز در آغاز راه است و در حال حاضر، گزینه مناسب و مطمئنی برای سرمایه‌گذاری نیست.
سوالات پرتکرار در رابطه با Unifi Protocol
۱- توکن بومی ارز یونیفای چیست؟
پروژه یونیفای پروتکل توکن بومی ندارد و به جای آن دارای دو توکن مولتی-چین UNFI و UP با کاربردهای مختلف است و از استیبل کوین‌ها به جای توکن بومی استفاده می‌کند.
۲- سازمان مستقل غیر متمرکز یونیفای پروتکل چیست؟
سازمان مستقل غیر متمرکز Unifi Protocol سازمان حاکمیتی پلتفرم یونیفای پروتکل با توکن بومی UNIFI است.
۳- پلتفرم Unifi Protocol چه کاربردها و خدماتی دارد؟
این پلتفرم، عناصر پرکاربرد مورد نیاز برای ساخت محصولات دیفای را در اختیار توسعه‌دهندگان قرار می‌دهد و خودش دارای محصولات بلاک چینی متعدد مثل uStake، uBridge و DARBi است.
جمع بندی
یونیفای پروتکل، پروژه‌ای بلاک چینی است که با هدف افزایش کاربردهای صنعت بلاک چین و ارزهای دیجیتال و بدون توکن بومی توسعه یافته است. اقتصاد این پروتکل با استیبل کوین‌ها می‌چرخد ولی دو توکن کاربردی مولتی-چین UNFI و UP را نیز صادر می‌کند که از توکن UNFI به عنوان یک توکن حاکمیتی و نیز برای کسب درآمد منفعل از استیکینگ و از توکن UP برای ماینینگ لیکوئیدیتی در بلاک چین‌های تحت پشتیبانی این پروژه استفاده می‌شود.
با اینکه ایده یونیفاتی پروتکل بسیار نویدبخش به نظر می‌رسد اما پیشبینی‌های متخصصان بازار ارزهای دیجیتال حاکی از این است که فعلا نباید انتظار بازگشت سرمایه خوبی از سرمایه‌گذاری روی این ارز دیجیتال داشته باشیم.